Schouten gaat boetes mestfraude niet baseren op bedrijfsgrootte

Dat maakte de minister vrijdag bekend in een kamerbrief aan de Tweede Kamer. Ze kwam hiermee terug op haar brief van 24 oktober 2019 waarin ze aangaf onderzoek te doen naar mestboetes gebaseerd op bedrijfsgrootte en herhaling van een misdrijf (recidive).

Volgens Schouten is het niet zeker dat hogere boetes zullen leiden tot het extra afschrikken van mensen om overtredingen te maken. 'Bij schending van de gebruiksnormen, de mestverwerkingsplicht, de regels ten behoeve van een verantwoorde groei van de melkveehouderij en de verantwoordingsplicht voor intermediaire ondernemingen, leiden de huidige bepalingen voor grotere bedrijven doorgaans al tot hogere boetes', aldus de minister.

Bij grotere bedrijven zit de overtreding veelal op een groot aantal kilo's stikstof en fosfaat. Dat vertaalt zich via de huidige wettelijke bepalingen al in een hogere boete voor deze bedrijven. Ook het maximale boetebedrag is in de praktijk geen grote beperking.

Herhaling

Schouten: 'Ook het verhogen van de boetes bij recidive acht ik niet zinvol. In het kader van het boetebeleid wordt momenteel rekening gehouden met recidive door hierbij minder/geen matiging toe te passen waardoor bij herhaling van een overtreding reeds een hogere boete wordt opgelegd.'

Voor administratieve boetes zal, gezien de hoogte van de huidige boetes, ook bij een verdubbeling hiervan voor kapitaalkrachtige bedrijven de afschrikkende werking slechts beperkt worden vergroot. Er kan in dergelijke situaties ook sprake zijn van onbewuste fouten.

Afschrikken

De Commissie Deskundigen Meststoffenwet (CDM) heeft aangegeven dat het afschrikwekkende effect van boetes wordt bepaald door enerzijds de hoogte van de boete en anderzijds de pakkans om een overtreding te doen resulteren in een boete. Maar op dit moment zet de minister liever stevig in op het vergroten van de pakkans bij een overtreding.

'Een belangrijke stap hierin is de inzet op het realiseren van het digitaal en realtime verantwoorden van mesttransporten per 1 januari 2021. Dit is een ambitieus traject waarbij melding van mesttransporten realtime zal gaan plaatsvinden.'

Handhaving

Daarnaast wordt vanuit de Versterkte Handhavingsstrategie Mest gewerkt om de handhavingscapaciteit meer gebiedsgericht en risicogericht in te zetten, zodat de pakkans verder wordt vergroot. Parallel hieraan blijft de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) zich inzetten om geconstateerde overtredingen voortvarend te beboeten, zodat matiging van deze boetes beperkt kan blijven.

Schouten: 'Ik heb er vertrouwen in dat op deze manier de pakkans voor overtredingen wordt vergroot en dat niet naleving van de regels verder wordt ontmoedigd.'

Advies

In oktober 2019 heeft Schouten de CDM gevraagd om met een advies te komen om te komen tot een eenvoudiger boetebeleid. De verwachting is dat de CDM dit advies in het najaar oplevert.