Twee Zeeuwse akkerbouwbedrijven werken samen in vof

Op de akkerbouwbedrijven van de familie Becu in Groede en de familie Haartsen in Schoondijke is geen opvolger. Tonie Becu heeft het bedrijf samen met haar drie dochters. Alle dochters kozen voor een ander vak, maar ze willen wel met hun moeder het bedrijf voortzetten. Dochter Carlien heeft de boerderij wel als uitvalsbasis voor haar recreatiebedrijf Buitengewoon Actief.

Vlak bij de boerderij van de familie Becu ligt het akkerbouwbedrijf van Izaak Haartsen. Hij is 65-plusser en heeft ook geen opvolger.

Vof met bedrijfsleider

De families brachten de machines onder in een vof, waarvan Wim Le Grand bedrijfsleider is. 'Wij hebben ons eigen loonbedrijf', lacht Carlien Becu. Beide bedrijven hebben met elkaar 280 hectare.

Het samenvoegen van de machineparken betekende dat er veel dubbel was. De dubbele machines gingen in de verkoop. 'We hebben alleen de twee spuiten en de twee inschuurlijnen gehouden', zegt Le Grand. Hij doet zelf het meeste spuitwerk, maar ook Haartsen spuit regelmatig de gewassen.

Areaal uien krimpt

Zeker in de eerste jaren waren twee spuiten geen overbodige luxe met ruim 60 hectare aardappelen en ruim 60 hectare zaaiuien. Sindsdien krimpt het areaal uien. Haartsen teelt nu nog 32 hectare uien en Becu 10 hectare. 'We gaan dat nog een beetje afbouwen naar waarschijnlijk 25 hectare in totaal', zegt de bedrijfsleider. 'Ik kan niet meer werk gaan doen, als Izaak langzamerhand minder gaat doen.'

De vof zou ook met één spuitmachine toe kunnen. Maar de vennoten wachten nog even met het aanschaffen van een nieuwe spuit vanwege de wisselende emissieregelgeving waar de spuiten aan moeten doen. Daarom hebben ze voorlopig gekozen voor een dubbele teeltvrije zone.

Snel switchen

De twee inschuurlijnen maken het mogelijk om snel te switchen van een perceel van een eigenaar naar dat van de andere eigenaar. 'Dan ben je geen tijd kwijt met heen en weer rijden van de inschuurlijn', zegt Le Grand. 'We kunnen nu 2.000 ton inschuren zonder iets te hoeven te verzetten.'

Om te zorgen dat rooien altijd kan doorgaan als het nodig is, heeft de vof vier royale kiepers: drie 18-tons kiepers en een 16-tonner.

Eigen bouwplan

Beide bedrijven hebben elk een eigen bouwplan. Die zijn wel enigszins op elkaar afgestemd, bijvoorbeeld bij de keuze van vroege of late rassen. 'Het moet praktisch zijn', zegt de bedrijfsleider. 'Jij vindt dat wel een sport, hè?' zegt Carlien Becu. 'Alles wat je kunt sturen, moet je doen', reageert Le Grand.

Maar het gaat niet zover dat de vennoten er bijvoorbeeld voor kiezen om op het ene bedrijf late consumptieaardappelen te telen en op het andere pootaardappelen of vroege consumptieaardappelen, die in de zomer al te rooien zijn. 'Voor vroege aardappelen moet je op deze grond kunnen beregenen', legt de bedrijfsleider uit. 'Dat kan hier niet overal.'

Wat spelen

Af en toe biedt de samenwerking mogelijkheden om 'wat te spelen', bijvoorbeeld als er op één bedrijf net te weinig suikerbieten groeien en op het andere bedrijf net te veel.

Voor het dagelijkse werk ziet Le Grand beide bedrijven wel als één bedrijf met 280 hectare. Hij start de dag meestal in het kantoortje op het bedrijf van Haartsen. Op dat bedrijf is ook de werkplaats. Als hij niet op het land aan het werk is, is hij daarom meestal op dat bedrijf. Over teelttechnische zaken overlegt hij regelmatig met Haartsen.

Inspelen op weersomstandigheden

Gezond boerenverstand en vertrouwen in elkaar vormen de basis voor de samenwerking. Vooral als het werk spannend is vanwege het weer komt het daarop aan. Als het graan rijp is, wordt er vooral gekeken welk perceel er het eerste aan toe is, ongeacht van welk bedrijf dat is. Zo gaat het ook bij de oogst van andere gewassen. 'Je moet gaan rijden als het goed is', zegt Izaak Haartsen. 'Dat is soms wel een compromis.'

Bij het rooien van aardappelen en uien probeert Le Grand het ook wel zo te organiseren dat om en om een perceel van het ene bedrijf en van het andere bedrijf aan de beurt is. 'Het is een beetje over en weer', zegt Becu. 'Maar vorig najaar was dat wel een sport', voegt ze eraan toe.

Weinig discussie

De vraag wat wanneer moet gebeuren, leidt vrijwel nooit tot veel discussie. 'Meestal gaat het eigenlijk vanzelf', zegt Le Grand. 'Maar er is genoeg fout gegaan hoor.' Becu: 'Dan is het belangrijk om met elkaar in gesprek te blijven.' Le Grand: 'Als je elkaar dan niet vertrouwt, is het gelijk klaar.'

Becu benadrukt dat het zeker voor haar familie aankomt op vertrouwen:. 'Want wij zitten op afstand.' 'Altijd open kaart spelen', zegt Le Grand. Becu: 'Dan houd je het het langste vol.'