Liquiditeit varkenshouderij ruim 30.000 euro gedaald

De wereldwijde uitbraak van covid-19 leidde tot grote marktverstoringen, schrijven de samenstellers van de liquiditeitsmonitor. In Nederland en Duitsland moesten diverse slachterijen de deuren sluiten vanwege besmettingen van medewerkers. Ook heeft China, ondanks grote tekorten, de grenzen gesloten voor diverse slachterijen in Nederland, Duitsland en Denemarken.

Varkensprijzen in Nederland zijn sinds begin maart met een derde gedaald. Dit had grote gevolgen voor de liquiditeitspositie van varkenshouders. Die ligt nog wel bijna 100.000 euro hoger dan juni vorig jaar, toen de stand 35.000 euro was. Aan de uitgavenkant is het beeld wisselend. De uitgaven voor aankoop van biggen waren in het tweede kwartaal lager dan voorgaand jaar.

Voer iets duurder, mestafzet iets goedkoper

De voerkosten daarentegen liepen iets op, maar liggen nog wel wat lager dan in het tweede kwartaal van 2019. De aanvankelijke verstoring van de wereldhandel in grondstoffen normaliseerde snel, met licht oplopende prijzen van granen en iets lagere prijzen van eiwitrijke grondstoffen. De mestkosten lagen in het tweede kwartaal lager dan in 2019, geholpen door gunstig weer bij het uitrijden.

In verband met de gevolgen van de coronacrisis boden banken ondernemers aan om gedurende zes maanden geen aflossingen en soms ook geen rente te betalen. Banken hebben daar verschillend invulling aan gegeven. En daar is door ondernemers wisselend gebruik van gemaakt, schrijven de samenstellers van de liquiditeitsmonitor.

Gevolg daarvan is dat bij veel ondernemers de aflossingen van maart naar april verschoven. Dit vertekent het beeld van de maandelijkse liquiditeitsontwikkeling in maart gunstig en in april ongunstig. De betalingen aan de Belastingdienst zijn dit jaar een stuk lager dan voorgaand jaar. Ondernemers hebben dit kwartaal verder minder leningen opgenomen voor investeringen.

Liquiditeit zeugenbedrijven licht verbeterd

De liquiditeitspositie van zeugenbedrijven is in het tweede kwartaal nog iets verbeterd, vooral dankzij de hoge biggenprijzen in maart en april. Vergeleken met juni vorig jaar staat de rekening courant bijna 140.000 euro hoger. Wel liggen de biggenprijzen in mei en juni gemiddeld 9 euro onder het niveau van vorig jaar. Daarmee is de top van rekening-courantpositie bereikt.

Vanaf april heeft de biggenhandel veel last van de onzekerheid door de coronacrisis. Dat geldt vooral voor de exporten naar Zuid- en Oost-Europa. De binnenlandse afzet staat ook onder druk, want de animo om biggen te bestellen neemt sterk af door de moeizame afzet van vleesvarkens. Zolang er overschot op de varkensmarkt is, zal ook de druk op de biggenprijs hoog blijven.

Liquiditeit vleesvarkenshouders gedaald

De rekening-courantpositie van vleesvarkenshouders is in het tweede kwartaal gedaald. Uit de liquiditeitsmonitor blijkt dat de stand in juni 126.000 euro was. Een daling van 39.000 euro ten opzichte van eind maart, maar nog wel ruim 62.000 euro hoger dan juni vorig jaar. De daling in het tweede kwartaal is vooral veroorzaakt door lagere prijzen voor vleesvarkens in mei en juni.

Daarmee ligt de opbrengstprijs van juni 11 procent onder het niveau van juni vorig jaar en slechts 2 cent per kilo boven het tienjarig gemiddelde. Ook de biggenprijzen daalden fors, stelt de liquitditeitsmonitor, maar dat gaf onvoldoende compensatie om een daling van de rekening-courant te voorkomen.

De groep 'gesloten varkensbedrijven' heeft in het tweede kwartaal de grootste liquiditeitsdaling voor de kiezen gekregen, mede door de grote bedrijfsomvang. Compensatie van lage vleesprijzen door goedkope biggen is hier dus niet mogelijk.

Mondiale markt krap

Covid-19 heeft geleid tot marktverstoring en forse prijsdalingen. De verslechtering van de liquiditeiten op de varkensbedrijven zal doorzetten, zolang de afvoer van varkens naar slachterijen en de export naar China is verstoord. De verslechtering van de markt raakt de komende periode vooral zeugenbedrijven. Vleesvarkensbedrijven vangen een deel van de marktdaling op via de lagere biggenprijs.

Structureel gezien is de mondiale markt voor varkensvlees echter erg krap. Het wachten is op volledig herstel van het slachtproces en van afzetmogelijkheden. Afrikaanse varkenspest (AVP) in Oost Azië heeft geleid tot verlies van minstens een kwart van de varkensstapel wereldwijd. Deze productiecapaciteit kan niet snel worden hersteld.

Het zal nog enkele jaren duren voordat de wereldwijde productie weer op het niveau ligt van voor de grote uitbraak van AVP. Daarmee is het vooruitzicht voor de varkensmarkt op de langere termijn gunstig, mits er geen handelsbelemmeringen of beperkingen door covid-19 meer zijn.