Waarom de steun voor acties zo groot is

60 procent van de veehouders geeft aan zich meer zorgen te maken over de toekomst sinds de stikstofimpasse. Daar komt bij dat de melkveehouders regel na regel op zich af zien komen, na de afschaffing van het melkquotum. De veehouderij moet verduurzamen en naar een emissieloze productie. Het gros van de boeren wil ook best duurzamer gaan werken. Maar het tempo waarop, het gebrek aan helder perspectief en een stevig verdienmodel en het onzekere beleid nekt hen nu.

De voermaatregel lijkt de spreekwoordelijke druppel. 95 procent van de deelnemers aan het Nieuwe Oogst Opiniepanel vindt de maatregel niet goed. De boeren hebben het gevoel dat de politiek steeds nadrukkelijker op hun erf, stal en wei aanwezig is en hun vakmanschap overrulet met knellende regeltjes die als onzinning, onnodig of oneerlijk worden ervaren. Dat maakt dat het draagvlak voor de acties bij telers vrijwel net zo hoog is als bij veehouders. De telers vrezen dat zij binnenkort zomaar weer op het menu staan.

De akkerbouwers, vollegrondsgroentetelers, tuinders en fruittelers worstelen immers ook met belangrijke vraagstukken, zoals wegvallende gewasbeschermingsmiddelen, zonder dat er gedegen alternatieven zijn. 'Het is nu het veevoer, maar wij zijn straks weer aan de beurt', schrijft een akkerbouwer.

De meeste boeren willen echt wel meebewegen en verduurzamen, mits de spreekwoordelijke stip op de horizon maar helder is en zij hun inkomen kunnen borgen. En daar zit wellicht de grootste onzekerheid. De investeringen die boeren moeten doen om weer aan nieuwe regels te kunnen voldoen, zijn lang niet altijd terug te verdienen. Dit betekent dat zij met iedere nieuwe regel hun kosten weer verder zien oplopen, terwijl de inkomsten al sinds jaar en dag hetzelfde zijn. En dat zou iedere ondernemer radeloos maken.