Familie Bokma runt kaaswinkel in oude school in Workum

Eind jaren jaren zestig kreeg Otto-Jan Bokma les van juf Foekje en meester Muizelaar in Workum. Op dezelfde plek bestiert hij nu samen met zijn vrouw en kinderen kaaswinkel De Nylander. In Versmarkt De 3 Ambachten zijn ook een slagerij en bakkerij gehuisvest. 'Het is totaal iets nieuws. Klanten krijgen hier de wowfactor. En het is geweldig om de melkveehouderij, kaasmakerij en kaaswinkel met het hele gezin te runnen. Ik ben nu 58. Op den duur zet ik een stap terug en laat ik het meer aan mijn kinderen over', zegt hij.

Zoon Gerbrand (33) runt de biologische melkveehouderij met Jersey-koeien in It Heidenskip, de Jerseypleats. Dochter Anne-Wieke (27) werkt vooral in de kaaswinkel, ondersteund door haar broer Sander (30). Schoondochter Lianne (33) maakt sinds twee jaar boter. Schoondochter Mariska ontfermt zich over de kaasmakerij. Petra (29), de vriendin van Sander, is verantwoordelijk voor de boekhouding.

Droom

Voor Anne-Wieke Bokma is de kaaswinkel in Workum 'een droom die uitkomt', zegt ze, terwijl ze verschillende klanten helpt. 'Ik heb de bakkersopleiding gedaan. Ik vind het mooi om met ambachtelijke producten te werken. Dat kan hier.'

Haar broer Sander keerde enkele jaren geleden terug op het het agrarisch bedrijf in Zuidwest-Friesland, nadat hij als beroepsmilitair onder andere in Afghanistan had gediend. 'Vader, is er voor mij ook een plek in het bedrijf?' vroeg hij. Sander Bokma verklaart: 'Dit geeft mij zoveel voldoening. De ene keer ben ik aan het melken, de andere keer sta ik in de winkel en een andere dag maak ik kaas.' Dat kaasmaken is nog niet zo eenvoudig, vindt hij. 'De grootste uitdaging is dat je een week of zeven moet wachten, totdat je weet of het product goed is gelukt.'

Kaasmakerij

Sinds elf jaar maken de Bokma's zelf kaas. Een melkveebedrijf met kaasmakerij en boerderijwinkel bij Hindeloopen kwam te koop, toen de eigenaren naar Zweden emigreerden. 'Is het niets voor jullie, werd ons gevraagd. De melkprijs was historisch laag. Ik wilde het een halfjaar laten rusten. Maar de dag voor kerst heb ik toch de bank gebeld. Het was te mooi om er niets mee te doen', zegt Bokma senior.

Een derde van de melkproductie van zo'n 5 ton gaat naar de kaasmakerij, de rest haalt biologisch kaasbedrijf Henri Willig uit Heerenveen op. Met de komst van de nieuwe kaaswinkel wil Bokma de kaasproductie vergroten.

Waar de familie op de oude locatie in het weekend vijftig betalende klanten had, komen er nu honderd mensen langs de kassa. De adviseur die Bokma inschakelde bij de bedrijfssplitsing, raadde hem af een nieuwe winkel te beginnen. 'Hij zag veel bedrijven met een kaaswinkel een jaar later de deur weer sluiten. Ze hadden bijvoorbeeld te veel personeel aangenomen. Maar nu is hij om. Hij was hier laatst en zei dat het hier als een tierelier draait. We gaan nu personeel aannemen op basis van een nulurencontract. Want het is druk.'

Kringloopwinkels

Niet verder springen dan je polsstok lang is, want anders ga je zeker nat, is het credo van Bokma. Hij investeerde niet in een nieuwe inrichting van de kaaswinkel. Mijn vrouw Marianne en zijn dochters gingen kringloopwinkels langs en verfden de meubels. Hiermee bespaarde hij zo'n 30.000 euro. '70.000 euro voor een winkelinrichting betalen? Never nooit niet!, heb ik geroepen. Nu ben ik de helft kwijt.'

Naast een foto van de Jerseys is een zwart-witfoto van zijn 92-jarige vader die als tiener een koe melkt, volgens de ondernemer een van de wowfactoren in de winkel. 'Mijn vader is nog altijd betrokken bij het bedrijf. Hij komt hier nog wekelijks eieren brengen.'

Initiatiefnemer Versmarkt

Initiatiefnemer van Versmarkt De 3 Ambachten is Thijs van der Meer, eigenaar van de gelijknamige keurslagerij. Naast een slagerij wilde hij een bakkerij en een delicatessenzaak in het verscentrum. Hij benaderde Bokma of hij winkelruimte in het pand wilde huren. 'Ik laat weleens een koe slachten van Bokma. Zo heb ik burgers verkocht van Jersey en Angus. Ik zoek altijd naar iets speciaals.'

Ook zijn klantenbestand steeg met 40 tot 50 procent. 'Mensen komen hier binnen, zijn eerst even verstijfd en dan valt hun mond open. Het is een gekkenboel.'