Uienmarkt is stabiel in tijden van crisis

De noteringen voor gele uien liggen op een niveau van maximaal 16 euro per 100 kilo. Voor rode uien zijn de prijzen zelfs nog beter met een maximum van 28 euro per 100 kilo voor de grofste maatsortering. Het is opvallend dat de prijsvorming voor uien zo stabiel is in deze periode van onzekerheid op veel agrarische markten vanwege de coronacrisis.

Volgens Jaap Monster, bestuurslid van Verenigde Telers Akkerbouw (VTA) en zelf akkerbouwer in Flevoland, heeft de uienmarkt na het duidelijk worden van de impact van de coronacrisis slechts een klein dipje doorgemaakt.

Dip na opleving

'Juist kort ervoor was er een opleving met prijzen in de buurt van 20 euro per 100 kilo. De dip ontstond omdat telers meer product gingen aanbieden en sorteerders juist een afwachtende houding aannamen. Maar dat herstelde zich snel door de aantrekkende vraag uit de retail.'

Ten opzichte van onder meer fritesaardappelen hebben uien het voordeel dat het aandeel foodservice in de afzet relatief beperkt is. In de uienketen hebben eigenlijk alleen enkele snijderijen te maken met wat omzetverlies. Monster wijst erop dat de kwaliteit van Nederlandse uien die geschikt is voor de verkoop in supermarkten, nu van grote meerwaarde is. Dit geldt zowel voor het binnenland als voor de omliggende landen.

De uienmarkt is goed in evenwicht, schetst Monster. Er is een mooie balans tussen vraag en aanbod. Noteerders omschreven de stemming op de markt lange tijd als flauw, maar nu is die opgewaardeerd van rustig tot vast.

Geluk bij ongeluk

Voor de export van de Nederlandse uien is het verder een geluk bij een ongeluk dat de coronacrisis pas losbarstte op het moment dat verre bestemmingen toch al voor een belangrijk deel waren afgehaakt. In het laatste deel van het afzetseizoen is de meeste handel gericht op afnemers in Europa.

Er worden overigens nog wel degelijk uien verscheept naar afzetgebieden overzee. West-Afrika is nog steeds voor een deel aan de markt en verder meldt Monster bijvoorbeeld dat er signalen zijn dat Brazilië alweer interesse toont in Nederlandse uien.

Exportcijfers

De exportcijfers van GroentenFruit Huis laten zien dat dit seizoen tot en met week 13 vanuit Nederland in elk geval 979.000 ton uien naar het buitenland is verkocht. Dat is al ruim 30.000 ton meer dan in dezelfde week in het recordjaar 2017-2018. De belangrijkste afnemers in week 13 zijn Duitsland, Groot-Brittannië, Israël en Mauritanië.

De vlotlopende afzet van Nederlandse uien wordt bevestigd in de voorraadinventarisatie die VTA afgelopen maand uitvoerde onder leden. Daaruit blijkt onder meer dat de referentiegroep van telers 74 procent van de uien van oogst 2019 heeft afgeleverd. Dat is iets meer dan het meerjarig gemiddelde waarbij het afleveringspercentage in april is berekend op 70 procent.

De afgeleverde volumes zoals VTA die heeft bepaald, variëren van 65 procent voor rode uien, 73 procent voor gele uien en 90 procent voor plantuien. In absolute tonnen is de uienvoorraad bij VTA-leden 9 procent lager dan het meerjarig gemiddelde. Hierbij hoort de aantekening dat een correctie is doorgevoerd voor het extreem droge groeiseizoen 2018-2019.

Minder vrije uien

Van de absolute uienvoorraad is gemiddeld 54 procent al vastgelegd voor wat betreft prijs en afnemer. Normaal is het aandeel van de voorraad die op voorhand is verkocht, 25 tot 30 procent. De vrije voorraad aan uien in Nederland is daarmee op basis van de VTA-meting 50 procent lager dan het meerjarig gemiddelde.

In de beperkte beschikbaarheid van vrije uien ziet Monster wel een relatie met de coronacrisis. 'De schrik van wat is er gebeurd op de aardappelmarkt, zit er goed in. Meer dan in andere jaren hebben uientelers daarom gekozen voor de zekerheid van een redelijke prijs en een gegarandeerde afzet.'

Goede kwaliteit

Tot slot meldt Monster dat de kwaliteit van de uien die nu nog in de bewaring liggen, overwegend goed is. 'Natuurlijk zijn er ook partijen die al wat kaal beginnen te worden of wat kiem laten zien, maar in de meeste gevallen komen de uien mooi uit de bewaring.'