Zorgen blijven over pluimvee, sierteelt- en aardappelsector

De Europese Commissie kwam woensdag met een aantal marktmaatregelen om de land- en tuinbouwmarkten te stabiliseren. EU-Landbouwcommissaris Janusz Wojciechowski presenteerde de voorstellen aan de bestuursvergadering van de Europese koepelorganisatie Copa-Cogeca. Aan die videoconferentie nam ook Calon deel.

De LTO-voorzitter deed daarbij een dringende oproep aan Wojciechowski om de landbouwsector niet alleen nu, maar ook in de periode na de coronacrisis centraal te stellen met een sterk landbouwbudget. Wojciechowski heeft toegezegd zich hard te maken om de landbouw in het pakket herstelmaatregelen voor de economie te krijgen.

Markten stabiliseren

De kern van het EU-pakket is steun voor opslag van zuivel, rundvlees en lamsvlees volgens de Europese Gemeenschappelijke Marktverordening (GMO). In totaal zou 76 miljoen euro EU-geld beschikbaar komen. Met deze steun kunnen markten op korte termijn gestabiliseerd worden. Zorgen blijven er bestaan over producten uit andere sectoren, zoals pluimveevlees, sierteelt en fritesaardappelen.

Binnen de sierteeltsector is positief gereageerd op deze eerste steunmaatregel van de EC. Wel wordt gevreesd dat dit onvoldoende zal zijn om de ernstige marktverstoringen, die de coronacrisis heeft veroorzaakt, te verlichten. Sectororganisaties zullen daarom blijven pleiten voor een meer directe en financieel significante steun buiten de GMO-verordening om.

Eerder heeft LTO Nederland in een brief aan landbouwminister Carola Schouten ervoor gepleit dat er spoedig op Europees niveau een crisisfonds zou worden ingericht. De nu voorgestelde marktmaatregelen komen daaraan tegemoet.

Stilvallen wereldwijde afzet

Calon: 'Het is belangrijk dat er geen geld vanuit de landbouw naar andere sectoren gaat in het kader van herstelmaatregelen. De Nederlandse sierteelt, voorjaarsgroenten, fritesaardappelen en paddenstoelenteelt zijn zwaar getroffen door het stilvallen van de wereldwijde afzet. Ook de eenden- en kalversector krijgt flinke klappen. Steun vanuit Brussel is, naast het maatregelenpakket uit Den Haag, dan ook noodzakelijk. Bovendien worden er voor de langere termijn ook grote problemen in de zuivel verwacht.'

Daarnaast kunnen EU-lidstaten plattelandsgelden en regiofondsen inzetten om ondernemers door de coronacrisis heen te helpen. In het plattelandsbeleid wil de Europese Commissie hiervoor maximaal 5.000 euro inkomenssteun aan individuele boeren en tuinders toestaan. Wojciechowski wijst er daarbij op dat lidstaten veel geld nog niet besteed hebben. Ook in Nederland is een deel van het geld nog niet besteed en dus beschikbaar, stelt LTO Nederland.

De Europese Commissie heeft de regels voor staatssteun eerder al verruimd. Lidstaten mogen tot 100.000 euro aan boeren en tuinders geven, bijvoorbeeld in de vorm van subsidies of rentevoordeel. Bedrijven in de verwerking of handel kunnen tot maximaal 800.000 euro ontvangen van de lidstaten.

Lang voelbaar

De effecten van de coronacrisis blijven naar verwachting nog lang voelbaar in de land- en tuinbouw. De productie kan immers niet zomaar stilgezet worden, waardoor er voorraden ontstaan. Afbouw daarvan gaat langere tijd duren met een langdurige druk op markten als gevolg. De Europese Unie denkt na over een 'herstelplan'. Volgens Wojciechowski moet de land- en tuinbouw een centrale plek krijgen in dat plan.

Calon benadrukte tijdens het overleg van Copa-Cogeca ook dat het een goede zaak is dat er in Europa nu voorrang wordt gegeven aan het aanpakken van de coronacrisis en de Farm-to-Fork-strategie en de Green Deal voorlopig in de ijskast worden gezet. 'Van uitstel komt geen afstel, daar zijn we ons terdege van bewust. Maar nu is ondersteuning van onze boeren en tuinders, die in deze crisis proberen het hoofd boven water te houden, belangrijker dan de lange termijn visies voor de sector.'