Investico: 'Grote stallen branden vaker af'

Volgens Investico is het aantal stalbranden de afgelopen jaren toegenomen. Deze stijging is volgens het platform een mislukking van het in 2012 door de overheid ingestelde Actieplan brandveilige veestallen die zich tot doel stelde het aantal branden en slachtoffers 'fors te verminderen'.

Met de definitie die Investico hanteert, worden grotere varkensstallen ruim zeven keer vaker getroffen door een dodelijke brand dan gewone stallen. Bij grotere kippenstallen was dat ruim twaalf keer vaker, blijkt uit de analyse. 1 op de 32 'megastallen' voor kippen en varkens brandden volgens het platform de afgelopen drie jaar af. Bij gewone stallen was dat 1 op de 323.

Branden eisen volgens Investico steeds meer dierlijke slachtoffers. De afgelopen vier jaar kwamen ruim drie keer zoveel kippen, varkens en runderen om als in de vier jaar daarvoor.

Gezamenlijke inzet voor brandveiligheid

LTO Nederland gaat het onderzoek analyseren en komt mogelijk later terug op de bevindingen. 'We zetten ons met het Actieplan brandveilige veestallen gezamenlijk in voor brandveiligere stallen. Daarbij zoeken en delen we met andere partijen kennis en expertise, om tot de beste oplossingen te komen', schrijft LTO in een verklaring.

'Stalbranden zijn verschrikkelijk voor boeren, dieren en de omgeving. De kans op een brand is klein. Maar hoewel het nooit mogelijk is om elke brand te voorkomen, is elk geval er een te veel', vervolgt de belangenbehartiger.

In 2019 waren er 41 stalbranden. Dat zijn er minder dan in 2018 en er kwamen ook minder dieren om. Het aantal had nog een stuk lager kunnen zijn. In Kiel-Windeweer kwamen 100.000 kippen om door brandstichting. Investico benadrukt dat dit inderdaad een daling is ten opzichte van 2018, maar bijna een verdubbeling ten opzichte van 2012.

'Verstikking buiten beschouwing gelaten'

'In die cijfers laat de commissie Brandveilige Veestallen bovendien incidenten buiten beschouwing waarin dieren door verstikking om het leven komen. Het aantal daarvan neemt toe. Alleen al vorig jaar kwamen bij zes van zulke incidenten 150.000 dieren om het leven', laat Investico weten.

In het Actieplan brandveilige veestallen zit naast LTO ook de overheid, de Dierenbescherming, Brandweer Nederland en het Verbond van Verzekeraars.

Kans op stalbrand verschilt per regio

De kans op stalbrand verschilt volgens de onderzoeksjournalisten per regio. In Brabant brandden de afgelopen acht jaar verreweg de meeste varkensstallen af. Ook na correctie van dat cijfer voor het grotere aantal van deze stallen in de provincie. In Zeeland waren er in deze periode geen stalbranden.

Volgens de het Actieplan brandveilige veestallen is de kans op een stalbrand klein. Het Economisch Instituut voor de Bouw concludeerde in 2019 dat die kans ongeveer 1 op 1.000 is bij varkens-, pluimvee- of rundveehouderijen. Brandweer Nederland en het Verbond van Verzekeraars (via Stichting Salvage) houden een registratie bij van het aantal stalbranden, dierlijke slachtoffers en de oorzaak voor zover deze was te achterhalen. Tegenwoordig worden alle branden van of in dierverblijven van alle diersoorten, hobbymatig en/of bedrijfsmatig, geregistreerd.

Daarnaast stimuleert Brandweer Nederland de brandweerregio's stalbranden zorgvuldig te onderzoeken. Steeds meer regio's geven hier gevolg aan. Brandweer Nederland werkt aan een landelijke eenduidige manier van onderzoeken en registreren van (stal)branden, zodat er betere conclusies kunnen worden getrokken. Dat gaat dit jaar van start, waarbij er per kwartaal gerapporteerd zal worden. Bij ongeveer 50 procent van de branden is de oorzaak onbekend.