GD onderzoekt groei reovirus in pluimvee

Achtergrond Pluimvee Janet Katerberg 05 maa 2020 om 12:06uur

Het aantal besmettingen met reovirus in pluimvee neemt toe. De gevolgen kunnen groot zijn in de stal, zeker wanneer een besmetting op jonge leeftijd plaatsvindt. Alertheid is geboden, stellen dierenartsen. GD werkt aan de afronding van een pilot waarbij oorzaken in kaart worden gebracht.

GD+onderzoekt+groei+reovirus+in+pluimvee

'Het is natuurlijk geen hoogpathogene vogelgriep, maar alertheid is geboden', zegt dierenarts Christiaan ter Veen van de Gezondheidsdienst voor Dieren (GD) over besmetting met reovirus. Hij wijt de besmettingstoename aan een combinatie van factoren.

Opkomst van nieuwe genotypen terwijl de huidige enting daar niet op afgestemd is, speelt een rol, denkt Ter Veen. Het kan ook zijn dat entingen niet altijd even efficiënt worden uitgevoerd. Ook onvoldoende reiniging van de stal heeft effect. 'Maar je moet ook niet vergeten dat er nu meer aandacht is voor het virus. Het is niet ondenkbaar dat er daardoor meer signalen zijn', schetst de dierenarts.

Het onderzoek van GD richt zich vooral op de maternale bescherming van de vleeskuikens en het vaststellen van het type virus. Zo kan worden bepaald of er nog wel met de juiste entstof wordt gewerkt. Alleen kan conclusie nog niet getrokken worden.

Er zijn nog altijd pluimveehouders die denken dat ze kunnen volstaan met een lichte reiniging

dierenarts Stefan Veenstra

'We zien dat eigenlijk alle typen wel worden waargenomen’, legt Ter Veen uit. ‘Wanneer het alleen over bijvoorbeeld type 5 of type 3 gaat, zou je kunnen constateren dat je inderdaad niet goed beschermd bent met de huidige entstof. Daarvan lijkt dus nog geen sprake.'

Resultaten in april

De resultaten van de pilot presenteert de GD in april. Ter Veen wil niet op zaken vooruitlopen. 'We moeten eerst alle data hebben en zo ver zijn we nog niet.' Wel laat hij weten dat GD werkt aan het opzetten van onderzoek naar de entstof. Het huidige vaccin is vooral gericht op type 1 van het virus.

'Het kan zijn dat de enting niet altijd goed wordt uitgevoerd, maar het kan ook dat een bredere entstof betere bescherming biedt en dat je dus moet kijken naar het vaccin zelf. Daarvoor weten we nu onvoldoende. Daar moet eerst onderzoek naar komen en voordat we daar resultaten van hebben zijn we twee tot drie jaar verder', stelt Ter Veen.

Alert bij kreupelheid

Stefan Veenstra van pluimveepraktijk Avecur in Hardenberg ziet ook meer meldingen van het reovirus langs komen en roept pluimveehouders op waakzaam te zijn. 'Wees alert en trek aan de bel als kreupelheid voorkomt in combinatie met dikke pezen in de onderbenen.'

Een infectie kan serieuze problemen opleveren. Door de kreupelheid nemen de kuikens minder goed voer en water op, waardoor ze achterblijven in groei. Dit kan volgens de dierenarts tot 300 gram schelen in het eindgewicht.

Wilgenbast tege reo

Om klachten te verminderen, adviseert Avecur om een extract van wilgenbast in te zetten dat onder de merknaam Sanaplan verkrijgbaar is. Maar daarmee is voorzichtigheid geboden.

'Met wilgenbastextract kun je iets bijstellen, maar dat werkt alleen als het werkelijk om een virusinfectie gaat. Een bacteriële infectie kan er juist door worden verergerd,' waarschuwt Veenstra. 'Laat dus altijd onderzoek doen. Is er sprake van reo dan kun je niet meer doen dan letterlijk zorgen dat de koppel in de benen blijft.'

Onderdeel van de GD-pilot is dat van verschillende moederdieren in kaart wordt gebracht hoe de maternale bescherming tegen het reovirus eruitziet. 'Wanneer je in vleeskuikens te maken hebt met reo, zul je heel gericht moeten zoeken naar moederdieren die een mooi uniforme spreiding laten zien in hun antistoffenniveaus.'

Niet licht ontsmetten

Stalhygiëne is nog belangrijker dan de keuze voor de juiste moederdieren, benadrukt Veenstra. Veel water, hoge temperatuur en altijd gassen met formaline.

De dierenarts windt er geen doekjes om: 'Er zijn nog altijd pluimveehouders die denken dat als ze goede rondes draaien, ze kunnen volstaan met een lichte reiniging, omdat er een soort basis flora is, een balans die bij de stal hoort. Maar de kuikens die je krijgt, zijn altijd nieuw. Ik ben dus geen voorstander van licht ontsmetten.'

Peesschede-ontstekingen en ernstige schade door reovirus

Het aantal besmettingen met reovirus neemt sinds 2011 weer toe. Het afgelopen jaar constateerde de GD in 88 van de 800 tot 900 gevallen dat er sprake was van reovirus. Het reovirus is onder te verdelen in 5 genogroepen en in onderzoeken worden besmettingen van vrijwel alle typen teruggevonden. Reovirus veroorzaakt peesschede-ontstekingen en kan, zeker wanneer de infectie al op jonge leeftijd plaatsvindt, ernstige schade veroorzaken. Een groeiachterstand van 200 tot 300 gram is dan geen uitzondering. Wanneer de besmetting op latere leeftijd plaatsvindt kunnen de verschijnselen minder opvallend of zelfs helemaal niet zichtbaar zijn. Een besmetting kan daardoor niet tot uiting komen, maar wel aanwezig zijn. Wanneer er dan niet goed wordt schoongemaakt kunnen de gevolgen in de volgende ronde groot zijn, waarschuwen dierenartsen. Het virus is een naaktvirus. Dat betekent dat het goed bestand is tegen desinfectiemiddelen en een leegstandsperiode zonder probleem kan overleven. Reovirus kan zowel horizontaal als verticaal worden overgebracht. Dat betekent dat het virus tussen koppels wordt verspreid, maar dat het ook wordt doorgegeven via de moederdieren.Goede hygiëne is op dit moment de sleutel tot een succesvolle bestrijding. Een milde reiniging is uit den boze. ‘Veel water, hoge temperatuur en altijd gassen met formaline’, stelt pluimveedierenarts Stefan Veenstra van Avecur in Hardenberg.

Onderzoek van Avecur onderstreept het belang van hygiëne. 'We hebben de resultaten naast elkaar gelegd en de stallen die goed ontsmet zijn en gegast zijn met formaline, presteren gemiddeld gewoon beter.'

'Infecties die in het laatste deel van de ronde binnenkomen komen niet altijd tot uiting', waarschuwt ook Ter Veen. 'Als je dan niet goed schoonmaakt kunnen de gevolgen groot zijn.'