Boeren delen hun data. En wat dan?

Of het nu gaat om de noodzakelijke informatie om producten te mogen leveren, als instrument om zuiniger om te gaan met antibiotica of gewasbescherming, of als hulpmiddel om een hogere productie te krijgen en efficiënter te werken, zoals in de precisielandbouw. Het belang van data is de afgelopen jaren het boerenbedrijf binnengedrongen, constateert ZLTO-projectleider Peter Paree.

'Alleen de kansen om efficiënter te boeren met data en een betere positie te krijgen in de markt blijven voor veel boeren en tuinders een ver-van-mijn-bedshow', concludeert Paree. 'Terwijl grote technologiebedrijven voorspellingen doen over opbrengsten en de wereldmarkt beïnvloeden.'

Internationale samenwerking

De actuele ontwikkelingen vragen volgens de ZLTO-projectleider om internationale samenwerking. Nederland heeft volgens hem met de komst van datadeelplatform JoinData al enorme slagen gemaakt.

'Dit is een van de meest betrouwbare machtigingsplatformen van Europa', stelt Paree. 'En het is in boerenhanden. Wat ik de komende jaren graag zou zien, is dat de data ook beter beschikbaar komt voor boeren en tuinders in de vorm van handige applicaties.'

Zo'n 15.000 boeren maken gebruik van JoinData. Sinds begin deze maand is de Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) lid geworden. De komende tijd wordt ook het vizier op de tuinbouw gericht. Nu het platform staat, richt JoinData zich op de beschikbaarheid voor alle agrarisch ondernemers en leveranciers op de Nederlandse markt.

Tekst gaat verder onder video.

'Waar je eigenlijk naartoe wil, is dat informatie op verzoek van boeren sneller en makkelijker gedeeld kan worden', legt JoinData-directeur Sener Çelik uit. 'Nu is data vaak opgeslagen in 'silo's' van individuele bedrijven. Maar de inzichten uit de data moeten steeds makkelijker, sneller en gerichter ontsloten kunnen worden. Inzichten gebaseerd op data van een dag eerder zijn niet meer relevant genoeg om vandaag beslissingen op te nemen.'

Voorkomen van dierziektes

Daarnaast is er de roep om internationale samenwerking. JoinData betreedt samen met partners ook markten buiten Nederland. 'Ik maak weleens de vergelijking met een mobiel abonnement. Als je de grens overgaat, wil je gewoon kunnen blijven bellen', zegt Çelik. 'Het kan heel goed zijn dat Nederlandse boeren, dankzij de data van boeren uit een ander land, kunnen profiteren van die inzichten.'

Als voorbeelden noemt Çelik meststromen en de kwaliteitsborging van producten. 'Internationale verwerkers en afnemers willen weten waar en hoe iets is geproduceerd. Die informatie moet transparant en beschikbaar zijn. Ook voor het voorkomen van dierziekten kan informatie uit andere landen van belang zijn. Met onze partners betreden we ook de markten buiten Nederland.'

Hoe meer data beschikbaar komt, hoe aantrekkelijker het wordt om nieuwe toepassingen te ontwikkelen, voorspelt de JoinData-directeur. Hetzelfde is eerder gebeurd in de financiële sector. 'Hierdoor krijgen ook nieuwe toetreders een kans om toegevoegde waarde te leveren aan de boer en in de keten.'

ZLTO-projectleider Paree prijst een toepassing als OPTIcow, waarbij ZLTO met behulp van data een complete strategie voor een melkveebedrijf kan geven. De veehouder krijgt verbeterpunten voorgeschoteld op allerlei vlakken: van de jongveeopfok tot het beheersen van voer- en mestkosten. 'De belangrijkste resultaten staan in een overzichtelijk dashboard. Zo kun je met data je bedrijfsvoering verder verbeteren', stelt Paree.

Paree noemt telersvereniging Van Nature een voorloper op het gebied van data in de tuinbouwsector. 'Zij kunnen een breed assortiment aan groenten en fruit beter in de markt zetten door alle beschikbare data. En ze zien welke producten eraan zitten te komen. Van Nature is daardoor flink gegroeid en heeft data benut voor een goede marktpositie.'

Versnelling van precisielandbouw

Paree verwacht ook een versnelling van precisielandbouw. 'Als je een dure extra toepassing op de trekker hebt in de vorm van gps, wil je die ook gebruiken. Voor het poten, zaaien en strooien, maar ook om terug te kijken op welke precieze locatie je welke bewerking eerder hebt uitgevoerd.'

Zowel de JoinData-directeur als de ZLTO-projectleider noemen ook de opmars van sensoren. Die gaan veel informatie uit de bodem of stal verzamelen om, met behulp van applicaties, bedrijfsinzichten te geven. Paree: 'En dan weet je dus heel snel of een koe tochtig is en of de bodem gezond is.'