Boeren gaan aan de slag met 'Brabant Bemest Beter'

Volgens de vier partijen – ZLTO, HAS Hogeschool, Stichting Nederlands Centrum voor Mestverwaarding (NCM) en provincie Noord-Brabant – speelt toepassing van de juiste samenstelling van dierlijke mest op het juiste moment een cruciale rol in de transitie naar een meer klimaatneutrale en circulaire agrarische sector in Noord-Brabant.

Het programma 'Brabant Bemest Beter' gaat samenwerken met boeren en tuinders, loonwerkers, toeleverende bedrijven en hun adviseurs, kennisinstellingen, mestverwerkers en anderen. Tegelijk met de officiële lancering van het programma afgelopen woensdag zijn vier projecten gestart. In de loop van de tijd komen daar nieuwe projecten bij.

Vier groepen

Zo gaan vier groepen van tien boeren en tuinders verspreid over de provincie samen met deskundigen aan de slag om hun eigen bemesting te verbeteren. De bedrijven krijgen individuele begeleiding en er worden bodemanalyses gedaan die onderling worden vergeleken.

Daarnaast wordt het meststoffengebruik in Noord-Brabant geïnventariseerd en worden de mogelijkheden van herwinbare meststoffen onderzocht. Ook worden de mogelijkheden om via toevoegmiddelen de kwaliteit van mest te verbeteren in kaart gebracht en getoetst.

Kunstmestvrije aardappelen

Tot slot vindt een vijfjarige proef plaats met kunstmestvrije aardappelen bij Van den Borne Aardappelen in Reusel. Op de klei- en zandgrond van twee pootaardappelpercelen worden teeltstroken aangelegd waar op verschillende manieren wordt geëxperimenteerd met de afbouw van kunstmest.

De uitkomsten van de praktijkproeven en inventarisaties moeten leiden tot een vitale en vruchtbare bodem, een kleinere klimaatimpact van de Brabantse landbouw door minder gebruik van kunstmest en opslag van CO2 in de bodem, verbetering van het inkomen van boeren en tuinders door betere teeltresultaten en verbetering van de kwaliteit van het water en de natuur door minder verliezen.

Stikstofplan

'De afgelopen decennia was er veel aandacht voor mestverwerking. Met 'Brabant Bemest Beter' leggen we het accent op de toepassing van mestproducten', zegt Rembert van Noort van ZLTO. 'Daarmee sluiten we naadloos aan bij het stikstofplan dat zeven boerenpartijen, waaronder ZLTO en BAJK, vorige week aanboden aan het provinciebestuur.'

Daarin sturen de partijen aan op alternatieven op de strenge provinciale emissiemaatregelen. Volgens de gezamenlijke boerenorganisaties zouden ondernemers zelf een keuze moeten kunnen maken uit de verschillende stikstofmaatregelen die mogelijk zijn. 'Verbeterde benutting van stikstof uit dierlijke mest is er een van', zegt Van Noort.

Kennis delen

'We gaan geen wetenschappelijk onderzoek doen. Wel gaan we onderzoeken wat er al mogelijk is en welke toepasbare producten er al op de markt zijn. Deze kennis willen we delen en in de praktijk brengen.'

Het project 'Brabant Bemest Beter' wil een omslag teweegbrengen. Van Noort verwacht dat er steeds meer behoefte zal zijn aan circulair werken en dat de vraag naar bijpassende producten zal toenemen. 'Daarop willen we vooruitlopen, zodat we boeren tijdig kunnen voorzien van kennis en ervaring.'

Gesloten kringlopen

De provincie is medeaanjager en medefinancier van 'Brabant Bemest Beter'. Volgens gedeputeerde Anne-Marie Spierings (D66) is het programma geslaagd als het denken en vooral doen in Noord-Brabant rond mest veel meer gericht is op gesloten kringlopen. Bij de plantenteler, de veehouder, de mestbewerker en iedereen daaromheen.

'We willen er met 'Brabant Bemest Beter' achter komen wat de beste bemestingspraktijk is, zodat die kan worden toegepast in de praktijk. We zoeken naar antwoorden op de vraag hoe we gewassen optimaal voeden, met een positieve impact op milieu, water, biodiversiteit en de portemonnee van de boer. Daarbij kan het zijn dat bestaande wet- en regelgeving ook ter discussie wordt gesteld.'

Noord-Brabant voorloper

Andere provincies zien Noord-Brabant vaak als voorloper als het gaat om ontwikkelingen in de land- en tuinbouw. Spierings denkt dat wat er in het kader van 'Brabant Bemest Beter' wordt ontwikkeld, ergens anders bruikbaar is, binnen en buiten Nederland.

'Het programma zal zeker waardevolle kennis opleveren als het gaat om nationale regelgeving voor mestaanwending. Het levert ons ook gespreksstof op met partners in andere delen van Noordwest-Europa over sluiten van kringlopen', zegt de gedeputeerde.

Er lopen al gesprekken in Limburg over aansluiting bij het project.