Kritiek LTO-leden op onderdelen stikstofaanpak

Dat blijkt uit een digitale consultatie die LTO Nederland afgelopen week onder haar achterban hield. Boeren zijn blij met de toezegging van het kabinet dat koeien in het voorjaar gewoon de wei in mogen en dat er geen sprake zal zijn van gedwongen krimp van de veehouderij.

De boeren vinden zich echter niet in alle onderdelen van de stikstofaanpak. Vooral over de mogelijkheid tot inname en afromen van vergunde stikstofruimte heerst forse ontevredenheid. De leden staan overweldigend achter de standpunten van LTO Nederland, waar ongeveer twee derde van de landbouwproductie bij is aangesloten. Van de 3.000 respondenten is gemiddeld 85 procent het eens met de 17 standpunten in de enquête.

Legalisering PAS-melders

De kabinetstoezegging dat er geen vergunningsplicht op beweiden en bemesten komt kan op grote steun rekenen: 86 procent van de respondenten is daar (heel) tevreden mee. Dat geldt ook voor de belofte dat de situatie van PAS-melders wordt gelegaliseerd.

Deze boeren konden onder het PAS geen vergunning aanvragen omdat hun uitstoot te laag was, en zitten nu zonder vergunning. 60 procent van de boeren is (heel) tevreden met die toezegging van de overheid, tegenover 15 procent (heel) ontevreden.

Het schrappen van gedwongen generieke krimp of zelfs halvering van de veestapel werd bij de eerste enquête (december 2019) aangemerkt als grootste prioriteit. Het kabinet ziet gedwongen krimp, net als LTO, niet als een optie. Dat standpunt leidt tot tevredenheid onder leden: 7 op de 10 zijn (heel) tevreden met de toezeggingen.

Koppeling productierechten van de baan

Het eerdere plan om productierechten (fosfaat- en dierrechten) te koppelen aan stikstofruimte, dat tot een leegloop van de sector had kunnen leiden, is van de baan. Wederom tot tevredenheid van de boeren: 44 procent is (heel) tevreden en 33 procent neutraal.

Er zijn wel nog enkele punten van zorg: 42 procent is (heel) ontevreden met de mogelijkheid tot een verplichte voerregeling om stikstofuitstoot te reduceren, zoals die nu in de Spoedwet Stikstof is ingericht.

LTO wil dat deze voerregeling op basis van vrijwilligheid en uitgewerkt door de sector zelf gebeurt. Dit is een speerpunt van het plan van het Landbouw Collectief, omdat onderzoek laat zien dat een reductie mogelijk is tegen relatief lage kosten zonder dat er risico ontstaat voor productie en gezondheid van de dieren.

Vergunde ruimte moet blijven

Ook het beleid voor salderen leidt tot ontevredenheid. Zo rekent de overheid in principe met de gerealiseerde stalcapaciteit, niet de stikstofruimte, op het moment dat stikstof wordt overgedragen. 54 procent van de leden is daar (heel) ontevreden over. LTO wil dat vergunde ruimte vergund blijft.

Dit standpunt geldt ook voor afroming bij het overdragen van stikstofruimte. Het landelijk uitgangspunt is dat er 30 procent wordt ingenomen bij overdracht van stikstofruimte. Dat is een negatieve prikkel voor investeringen, waardoor de maatregel rondom Natura2000-gebieden niet leidt tot een versnelling van emissiereductie, aldus LTO. 69 procent is (heel) ontevreden over het standpunt van het kabinet.

LTO zal de resultaten van de enquête bespreken met de organisaties in het Landbouw Collectief, die zich gezamenlijk inzetten voor het beste resultaat op het stikstofdossier. Donderdag debatteert de Tweede Kamer over de laatste stand van zaken. Het collectief heeft de politiek gevraagd om in actie te komen om de oplossingen van boeren mogelijk te maken. De uitkomsten van de enquête worden ook met Kamerleden en het ministerie van LNV besproken.