Brabantse boer weinig vernieuwend

De landbouw en voedselproductie zijn belangrijke economische activiteiten in Noord-Brabant met een grote impact. Met Barometer Duurzame landbouw houdt de provincie een vinger aan de pols.

In bestuursakkoord 'Kiezen voor kwaliteit' zet Brabant een lijn uit voor de gewenste toekomstige ontwikkeling. Die wordt het komend jaar verder uitgewerkt. Om daaraan een goede basis te geven, vroeg de provincie aan Wageningen Economic Research om een zo actueel mogelijk beeld van de primaire sectoren binnen de Brabantse Agrofood.

Sterke en zwakke punten

De onderzoekers geven in de barometer inzicht in de huidige stand van zaken en in de opgetreden ontwikkelingen in de afgelopen decennia. Het beeld van de provincie wordt tevens vergeleken met het landelijke. Op die manier ontstaat inzicht in de sterke en zwakke punten van de primaire sectoren in Noord-Brabant.

In het algemeen ziet Wageningen Economic Research verschillen tussen sectoren. 'Sterk marktgerichte sectoren met hoge toegevoegde waarde als de glastuinbouw zijn veel meer bezig met productvernieuwing dan sectoren die grotendeels leveren aan verwerkers, zoals akkerbouwers en melkveehouders.'

Procesverbetering

Voor zover er wordt vernieuwd in de akkerbouw en melkveehouderij zijn boeren vaak veel meer op verbetering van processen gericht. 'Daarbij wordt vooral de kostprijs verlaagd. Ook in Noord-Brabant zien we dit beeld terug.' De vergelijking tussen de provincie en Nederland levert het beeld op dat de agrosector als geheel weinig vernieuwend is. 'Dat geldt in Noord-Brabant nog minder.'

Een vergelijkbaar beeld doet zich voor bij het aandeel 'biologisch', dat in alle sectoren lager blijkt te zijn dan gemiddeld in Nederland. 'Brabantse boeren zijn gemiddeld wat minder toekomst- en vernieuwingsgericht dan de collega's elders.'

Duurzame bedrijfsvoering

Dat kan volgens de onderzoekers ook te maken hebben met de druk op de agrarische sector vanuit landelijk en provinciaal beleid om tot een meer duurzame bedrijfsvoering te komen. 'Die druk wordt in Noord-Brabant sterk gevoeld en kan als bedreigend worden ervaren. Als reactie daarop kan dan angst of weerstand tegen vernieuwingen vanuit de buitenwereld ontstaan.'

Een alternatieve aanpak kan zijn om als sector zelf het initiatief te nemen en vernieuwing aan te jagen. 'Het opstellen van een visie voor de langere termijn en het maken van plannen om tot een meer duurzame bedrijfsvoering met een beter verdienmodel te komen, bevordert de creativiteit en innovativiteit in de sector.'

Een mooi voorbeeld hiervan is de tomatensector, stellen de onderzoekers. 'Die sector wist de bedreiging van de 'Wasserbombe' om te keren met een breed assortiment aan smaakvolle varianten als snoep-, cherry- en trostomaten.'

Brabantse Agrofood

De bevindingen uit de barometer zijn gedeeld met de deskundigen en actoren binnen de Brabantse Agrofood. Die hebben vervolgens aanvullingen gegeven ten aanzien van de sterkten en zwakten die zij ervaren en zien binnen hun werkterrein. Die inbreng is zo goed mogelijk meegenomen in het eindproduct.

Met de Barometer Duurzame landbouw en de sterkte-zwakteanalyse wil de provincie invulling geven aan de opvolger van het Uitvoeringsprogramma Brabantse Agrofood, programma Landbouw en Voedsel. Dit wordt in de loop van dit jaar verder ingevuld. Dat gebeurt op basis van het lopende programma, de evaluatie ervan en het nieuwe bestuursakkoord.

• Klik voor complete barometer op onderstaande pdf