Kabinet trekt beurs voor innovatie en opkoop veehouderij

Dat zijn de belangrijkste stappen die het kabinet vrijdagmiddag heeft aangekondigd om de stikstofproblematiek aan te pakken. Verder werkt het kabinet aan een omschakelfonds voor boeren die over willen stappen naar kringlooplandbouw. Ook faciliteert het Rijk extensivering van veehouderijen rondom Natura 2000-gebieden. Daarnaast komt extra geld beschikbaar voor de Subsidieregeling sanering varkenshouderijen om alle inschrijvers die aan de eisen voldoen, te helpen hun bedrijf te beëindigen.

De maatregelen dragen volgens het kabinet bij aan herstel en versterking van de natuur en zijn een volgende stap in de stikstofaanpak. In de Kamerbrief kondigt minister Carola Schouten (LNV) verder aan dat er coaches komen om boeren persoonlijk te ondersteunen bij het nemen van stikstofreducerende maatregelen of hen te begeleiden naar de diverse innovatie- en opkoopregelingen. Ook organiseert het Rijk de komende maanden samen met provincies regiobijeenkomsten voor boeren over deze mogelijkheden.

Randvoorwaarde

Met de provincies is verder afgesproken dat ongecontroleerde opkoop van veehouderijbedrijven wordt voorkomen. Dat is een randvoorwaarde om extern salderen met veehouderijen binnenkort open te stellen. Hierdoor blijft het platteland ook leefbaar. Kabinet en provincies kijken samen nog naar de bijbehorende randvoorwaarden.

Rijk en provincies willen beweiden en bemesten niet vergunningplichtig maken, zoals ook het adviescollege Remkes adviseert.

Innovatie

Aanpassing van stallen levert een forse bijdrage aan emissiereductie, stelt het kabinet. Daarom komt er een subsidieregeling om boeren te ondersteunen die willen investeren in innovatieve en duurzame stallen. Doel is een brongerichte aanpak, waarbij (stikstof)emissies worden voorkomen, bijvoorbeeld door het snel scheiden van mest en urine.

De stappen die een boer kan en wil zetten, zijn afhankelijk van zijn of haar persoonlijke situatie. Daarom komen er onder meer bedrijfscoaches en regiobijeenkomsten om de boer te informeren en te helpen bij het maken van keuzes voor de juiste financiële regelingen en instrumenten.

Omschakelfonds

Het kabinet werkt op basis van ideeën van diverse partijen aan een omschakelfonds, waarmee kringlooplandbouwprojecten gefinancierd kunnen worden. Dit is nodig omdat boeren die willen extensiveren (minder intensieve landbouw, meer grondgebonden) of omschakelen naar kringlooplandbouw, soms tegen financieringsproblemen aanlopen. Landbouwminister Schouten informeert de Tweede Kamer voor de zomer over de voortgang van het omschakelfonds.

Het kabinet zoekt naar mogelijkheden om grond beschikbaar te maken voor extensivering. Grond kan beschikbaar komen door boeren die stoppen of verplaatsen. Ook kijkt het Rijk naar de mogelijkheden om grond van andere partijen (Staatsbosbeheer, Rijksvastgoedbeheer) in te zetten voor extensivering van de landbouwsector, mits dit niet ten koste gaat van bestaande natuur.

Varkenshouderij

Het Rijk heeft eerder 180 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de sanering van de varkenshouderij, een regeling die is gericht op vermindering van geuroverlast, maar die ook zorgt voor vermindering van stikstofneerslag. Voor de regeling hebben zich 502 varkenshouders aangemeld.

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit onderzoekt welke aanvragers aan de eisen voldoen om deel te mogen nemen aan de regeling. Het kabinet heeft besloten alle inschrijvers die aan deze eisen voldoen, te helpen hun bedrijf te beëindigen en daar, mocht dat nodig zijn, extra geld voor vrij te maken.

Dierrechten

Het kabinet heeft afgesproken dat vooralsnog de dierrechten worden ingenomen en doorgehaald van veehouderijen die worden opgekocht door de overheid (Rijk, provincies). Bij opkoop van veehouderijen door private partijen, in het kader van extern salderen, is er geen koppeling met de dierrechten en zijn deze dus vrij verhandelbaar.

Het Rijk wil het 'verleasen' van latente ruimte in de vergunning mogelijk maken en nader uitwerken in overleg met provincies. Dat betekent dat een ondernemer of boer een deel van zijn niet-benutte stikstofruimte in zijn vergunning tegen een vergoeding tijdelijk beschikbaar mag stellen aan een initiatiefnemer van een project met een tijdelijke stikstofdepositie, bijvoorbeeld tijdens de aanleg van een (bouw)project.

Dat maakt nieuwe (duurzame) activiteiten ook weer mogelijk. Iemand die een nieuw project wil beginnen en permanent depositieruimte nodig heeft, kan hier geen gebruik van maken.

• Klik voor de brief op onderstaande pdf