LTO Noord wil meer tijd voor aanpak bodemdaling Valthe

Via het proefproject wil Hunze en Aa's de bodemdaling van ongeveer 2 centimeter per jaar tegengaan aan de westkant van de Veenkoloniën tussen Emmen en Buinen. De veenputten die daar zijn achtergebleven na de ontginningen, zorgen voor steeds meer problemen. Dan gaat het bijvoorbeeld om vernatting van akkers, maar ook om verzakkingen van dammen, duikers, wegen, gebouwen en woningen.

Het dalingsproces tegengaan kan door het peilbeheer aan te passen, zodat de veengrond minder snel oxideert. Boeren krijgen dan echter te maken met nog meer vernatting. Daarbij is het maar de vraag of ze de huidige teelten nog kunnen voortzetten of dat de laagst gelegen gronden een andere functie moeten krijgen. Niets doen is volgens het waterschap ook geen optie. 'We kunnen blijven aanpassen, maar dat kost veel geld', zei heemraad Fien Heeringa bij het begin van het project drie jaar geleden.

Hydrologisch model

LTO Noord is het echter niet eens met de kosten-batenanalyse die het waterschap wil hanteren als basis voor een plan van aanpak voor het gebied. Volgens regiobestuurder Brenda Timmerman van LTO Noord worden in het model te ruime marges gehanteerd. 'We staan enorm achter het project, willen ook geen discussie of het goed of slecht is. Maar de basis moet wel kloppen. Nu twijfelen we er aan of het huidige rekenmodel wel voldoende aansluit bij de werkelijkheid.'

Het steekt LTO Noord bovendien dat met een 'second opinion' door een externe hydroloog in haar ogen niets is gebeurd. Ook heeft de organisatie moeite met de versnelling die het waterschap nu lijkt voor te staan in het project, nadat eerder drie jaar is genomen voor de voorbereiding. Timmerman: 'Als je het uitgangspunt 'peil volgt functie' wil loslaten, moet je wel zeker zijn van de gevolgen. Er komt dan namelijk nogal wat op de boeren af. Het waterschap wil kennelijk opstomen, maar wij willen eerst weten waar welke kosten komen te liggen.'

Valse start

Het waterschap legt in het gebiedsproces de kosten-batenanalyse van de maatregelen aan de belanghebbenden voor. Timmerman heeft hem inmiddels ook gezien en stelt vast dat het een complexe en veelomvattende operatie is. 'De miljoenen vliegen je al snel om de oren. Veel is echter nog te onduidelijk. Dat geeft een valse start. Eerst is meer onderzoek nodig.'

Heeringa zegt de kritiek te begrijpen. 'Maar het gaat nu nog niet om de hoogte van de bedragen, maar om de kengetallen die er achter zitten. We moeten nu echt aan het werk om oplossingen te vinden voor de langere termijn. We willen daarom met de boeren kijken wat waar moet gebeuren, zodat zij de komende tijd nog een boterham kunnen verdienen.'