Hoofd koel houden in stikstofdebat

Mijn eerste oproep is: blijf gezond boerenverstand gebruiken. Het is bizar dat de mogelijke depositie tot ver achter de komma nauwkeurig berekend wordt tot wel 80 kilometer ver. En dat alle in een gebied aanwezige Natura 2000-habitattypen de maximale juridische bescherming krijgen. Dat moet je in een dichtbevolkt land niet willen. Investeren in emissiereductie? Daar sta ik achter, maar dat moet dan wel vooral gebiedsgericht gebeuren.

Investeren in natuurbeheer? Dat moet, maar graag wel met beide benen op de grond. Benut de mogelijkheden die de spoedwet biedt om drempelwaarden in te voeren. Niet alleen voor de bouw, maar zeker ook voor de landbouw. We hoeven Duitsland niet te kopiëren, maar we kunnen er wel van leren!

Metingen

Zet in op metingen. Het verbaast me bijvoorbeeld dat in steeds meer natuurgebieden de ammoniakconcentratie gemeten wordt, terwijl dat nauwelijks gedaan wordt bij veehouderijbedrijven. Als je maatregelen op het erf wil nemen, moet je dat zoveel mogelijk doen op basis van meetgegevens en niet op basis van inschattingen vanachter het bureau.

Het is opvallend dat de industrie stikstofemissies onder de 10.000 kilo niet hoeft te registeren. Het gaat onder de radar door. Maar emissies van veehouderijbedrijven liggen wél onder de loep. Dat is krom. Ook de industrie moet voor de dag komen met haar stikstofcijfers en, als daar reden voor is, haar steentje bijdragen.

Ontwikkelruimte

Er moet ontwikkelruimte voor de landbouw komen. Het kan niet zo zijn dat in de landbouw allerlei emissiereducerende maatregelen genomen worden, terwijl de sector zelf op slot blijft staan. De minister overweegt meer geld uit te trekken voor de Subsidieregeling sanering varkenshouderijen.

Ik betwijfel of dat verstandig is. Met hetzelfde geld kun je waarschijnlijk meer depositiereductie bereiken als je die euro's investeert in maatregelen op bedrijven vlakbij Natura 2000-gebieden. Boeren die willen stoppen of hun bedrijf verplaatsen, lopen aan tegen de Belastingdienst. Pak eerst de fiscale barrières aan, zou ik zeggen.

Extern salderen

De minister denkt nog na over het schrappen van productierechten bij extern salderen. Ik roep haar op om dat toch vooral niet te doen. Extern salderen is vooralsnog een van de weinige instrumenten waarmee agrarische bedrijfsontwikkeling mogelijk blijft. Dat moeten we niet belasten met het onnodig afpakken van productierechten.

We moeten voorkomen dat het grootkapitaal ongehinderd landbouwbedrijven gaat opkopen via het salderingsmechanisme. Ik zie wel mogelijkheden in een schot tussen ammoniak en stikstofoxiden bij salderen.

Regelzucht

De Nederlandse boeren hebben afgelopen najaar een paar keer massaal laten weten dat ze de regelzucht en het onbegrip vanuit Den Haag moe zijn. De minister zei toen dat ze de boeren begrijpt. Ik hoop dat die woorden door haar zijn omgezet in daden waar de Nederlandse landbouw mee vooruit kan.

Verduurzaming ja, maar graag mét en niet over de rug van gezinsbedrijven in de landbouw.