Gebiedsgerichte aanpak met 'boerinclusief naturen'

Het was de eerste keer dat boeren- en natuurorganisaties gezamenlijk met Rutte en Schouten om de tafel zaten om de aanpak van de stikstofcrisis te bespreken. Het initiatief daarvoor kwam vanuit de organisaties, stelde Schouten na afloop.

'Die vroegen zich af waarom partijen apart benadert werden. Het is goed om van elkaar te voelen waar de spanning zit en daarna de stappen te zetten waarmee we er wel uit kunnen komen.'

Volgens de bewindsvrouw ligt de oplossing voor het stikstofprobleem in het nemen van kleine stapjes. Dat boeren- en natuurorganisaties nu eens samen aan tafel zaten, draagt daar volgens haar aan bij. 'De stikstofcrisis is niet met een grote aanpak op te lossen. Het is iedere keer weer een stap die we zetten.'

Voorkeur

Belangrijkste uitkomst van het gesprek is dat partijen elkaar gevonden hebben in de gebiedsgerichte aanpak van de stikstofcrisis, een aanpak die ook voorkeur heeft van de overheid. Schouten zegt dat er binnen twee weken een Kamerbrief komt met daarin de randvoorwaarden voor de uitkoopregeling voor boeren. 'Dit is echter geen verhaal voor alleen stoppers, maar ook om perspectief te bieden voor hen die blijven boeren.'

Vrijwilligheid blijft de basis onder de gebiedsgerichte aanpak, al sluit Schouten daarbij verplaatsing van bedrijven niet uit. 'Als boeren willen stoppen, dan zorgen wij dat er een goede regeling is. Boeren kunnen blijven boeren, maar dat kan soms wel betekenen dat het op een andere manier moet, bijvoorbeeld omdat je dicht bij een Natura 2000-gebied zit. En soms kan dat ook beteken dat je het op een andere plek doet. Maar als je wilt blijven boeren, dan kun je blijven boeren. Daar zullen wij voor zorgen.'

Sanering

De landbouwminister wees naar de Subsidieregeling sanering varkenshouderijen, waarvoor veel interesse is. Die sluit volgens haar aan bij de vrijwilligheid onder de stikstofaanpak. 'We zien dat in die gebiedsgerichte aanpak ook de voorbeelden komen van boeren die best willen stoppen.'

De natuurorganisaties lieten bij het verlaten van de bijeenkomst een nieuwe term horen: boerinclusief naturen. Als tegenhanger van natuurinclusieve landbouw.

Directeur Marc van den Tweel van Natuurmonumenten probeerde tegenover de pers het beeld van een kloof tussen natuur en boeren weg te nemen. Hij wees daarbij op de zevenhonderd pachters waarmee zijn organisatie samenwerkt. 'In de praktijk zijn boeren al jaren met natuur bezig. Die samenwerking verloopt heel goed. Dat wordt nog weleens vergeten in al het geweld rond de stikstofcrisis.'

Er zal nog zeker tien tot twintig jaar nodig zijn om de natuur in Nederland aan te pakken, denkt Van den Tweel. Hij vindt daarom dat er nu wel moet worden begonnen met een reductie van de stikstofuitstoot. 'We moeten naar een robuuste natuur, zodat we niet meer van incident naar incident lopen.'

Absentie

Natuurorganisaties als Natuurmonumenten lieten hun teleurstelling blijken over de absentie van Farmers Defence Force bij het gesprek. Deze boerenorganisatie liet op eigen initiatief verstek gaan. 'Je werkt beter samen als je elkaar begrijpt en elkaar in de ogen kan kijken', aldus Van den Tweel.

LTO Noord-voorzitter Dirk Bruins keek tevreden terug op het gesprek in radio Kootwijk. 'We hebben nog eens goed het boerengeluid laten horen. Boeren zijn zeer gemotiveerd om hun bedrijf goed vorm te geven, met goede zorg voor dieren en gewassen. Het beeld dat door sommige partijen soms wordt opgeroepen, dat de landbouw de boel aan het verpesten is, is gewoon niet waar. Het is belangrijk om dat beeld te doorbreken. De combinatie van boeren met de natuur is voor veel ondernemers al vanzelfsprekend.'