Frisse wind in bestuur LTO Noord regio Oost

'Ik ben een samenwerker pur sang', zegt Karolien Hupkes aan de keukentafel van haar boerderij in Didam. Aan die samenwerking wil ze op diverse speelvelden werken in haar rol als regiobestuurder bij LTO Noord regio Oost. In het bestuur, maar ook in de verbinding tussen boeren onderling. Nicole Koks, tegelijkertijd benoemd tot regiobestuurder en ook aangeschoven, richt zich vooral op de volgende generatie. 'Ik wil er alles aan doen om die generatie te helpen.'

De boerenacties bewijzen dat LTO niet alles voldoende uitlegt

Nicole Koks, regiobestuurder LTO Noord regio Oost

Waarom wilde u regiobestuurder worden?

Koks: 'Ik was vijf jaar voorzitter van het Overijssels Agrarisch Jongeren Kontakt. Daar stond het op de rit en daarna heb ik tijdens mijn eindpresentatie van het LTO Talentenprogramma direct aangegeven: ik ben klaar en beschikbaar voor een regiofunctie. Uit gesprekken met bestuurders proefde ik dat ze naar iets anders snakten. Veel bestuurders zijn van het poldermodel. Dat is niet goed of slecht, maar soms is het goed om creatief en out of the box te denken.'

Hupkes: 'Als je een paar jaar geleden had gezegd dat ik bestuurder zou worden, had ik hard gelachen. Bij een LTO-bestuurder dacht ik altijd aan een politieke functie en ik vond mij daar te politiek niet-correct voor. Ik heb veel respect voor de rasechte bestuurders en ik leer veel van hen. Maar om iets anders te willen, hebben zij Nicole en mij ook nodig.'

Wat is dat andere dat LTO moet willen?

Hupkes: 'LTO moet keuzes maken met het oog op ontwikkelingen die spelen. En soms communiceren naar je achterban dat iets niet zo eenvoudig is als het lijkt. Je kunt wel als een olifant door de porseleinkast gaan, maar de praktijk is weerbarstiger en ingewikkelder.'

Koks: 'Het is vijf voor twaalf voor de boer. Dat zorgt ervoor dat we als boeren én als LTO meer ondernemerschap mogen tonen. Want na het stikstofgebeuren komt er gewoon weer een nieuw hoofdstuk. Het ondernemerschap zal zorgen voor een ander agrarisch landschap.'

Doet LTO het nu niet goed?

Hupkes: 'LTO doet goede dingen, zit tot op details goed op de inhoud. Daar zit de kracht, maar ook de valkuil. Want alles is gericht op het einddoel, terwijl het proces dat daarnaartoe leidt, niet altijd goed wordt uitgelegd. Daarbij hoef je niet alles weg te geven, maar moet je wel zichtbaar zijn.'

Koks: 'De verschillende acties van vorig jaar laten zien dat LTO niet alles voldoende uitlegt. Wat niet zegt dat LTO moet actievoeren.'

Hupkes: 'Als je niet zelf communiceert, doet men het over je. We moeten meer vertellen. De sleutel ligt in de verbinding. Zorg goed voor boeren en tuinders en weet wat er speelt aan de keukentafel.'

Koks: 'Die rol is ons op het lijf geschreven.'

Welk effect hebben de boerenprotestacties in uw ogen gehad?

Hupkes: 'De boer heeft een hoog knuffelgehalte en de trekker is symbool geworden voor publieksvriendelijke acties. Dat is mooi. Persoonlijk merk ik dat sinds de stalbezetting in Boxtel mensen anders tegen boeren aan zijn gaan kijken. Begonnen mensen voorheen vaak over kalverfraude of antibiotica, nu vinden ze het toch wel heftig wat je als je boer over je heen krijgt.'

Koks: 'De acties hebben ook effect gehad op veel jonge boeren. Door de acties realiseren ze zich: ik sta hier en ik ben het zat. Men gaat met twee voeten de grenzen van boeren over. Uitspraken over het halveren van de veestapel raken deze jongen boeren in hun ziel.'

Wat moet er gebeuren om boeren toekomstperspectief te geven?

Hupkes: 'Ik denk dat consumenten keuzes moeten maken. Mensen willen merkproducten en vakanties en besteden juist minder geld aan voedsel. Kennen we de waarde van ons voedsel nog? In mijn ogen zou een appel meer waarde moeten hebben dan een Apple. Wij als boeren willen bestaansrecht, ruimte om te ondernemen.'

Koks: 'En dat is lastig als supermarkten vol liggen met buitenlandse producten en men maar een klein percentage procent van het inkomen aan voedsel besteedt. Het is eigenlijk heel surrealistisch.'

En boeren zelf?

Koks: 'Het gaat erom dat je onder aan de streep een rijk belegde boterham kunt verdienen. Ik vind daarom dat er op het gebied van onderwijs nog veel te behalen valt. De afgelopen jaren is er een bepaald kader opgesteld dat onvoldoende van toepassing is als het gaat om de kaders van tegenwoordig. Een voorbeeld daarvan is de lesstof op bepaalde mbo-scholen, die al dertig jaar hetzelfde is. Alles gaat om groter worden.'

Hupkes: 'Dat is er gewoon ingestampt en paste ook bij die tijd. Maar de wereld is veranderd. Daar moet je op acteren, dus ook als LTO. Als je wilt blijven voortbestaan, moet je keuzes maken. Dat is best lastig, want ook LTO heeft altijd in zo'n statische wereld geacteerd.'

Wanneer is uw missie geslaagd?

Koks: 'Ik wil er alles uithalen om de volgende generatie te helpen. Die wens ik passie, talent en toegevoegde waarde toe. Een waardig bestaan, in en met een goed agrarisch ondernemersklimaat.'

Hupkes: 'Ik wil bereiken dat de boer-burgerverbinding zo krachtig mogelijk is opgetuigd. Maar ook in de boer-boerverbinding kunnen we nog veel stappen zetten. Want kennen we elkaar nog wel? Boeren moeten meer in gesprek gaan met elkaar. Voedsel is wat mensen verbindt, de boer is de spil. Als LTO daarin een rol kan hebben, is dat mooi. Ik heb vertrouwen in de boer, maar hij moet wel zijn bril afdoen en verder kijken dan zijn neus lang is.'