Meerderheid LTO-leden steunt alleen publieksvriendelijke acties

LTO Nederland heeft de afgelopen week de leden geconsulteerd over de belangenbehartiging rondom de stikstofimpasse. Bijna 5.000 leden hebben gebruik gemaakt van de gepersonaliseerde uitnodiging mee te denken over het vervolg van de belangenbehartiging rond stikstof. Hoezeer de enquête leeft, bleek uit het feit dat onuitgenodigde niet-leden gepoogd hebben de consultatie in te vullen.

De ledenconsultatie maakt duidelijk dat leden bereid zijn hun belangen via demonstraties en acties kracht bij te zetten. 71 procent van de leden spreekt zich uit voor gerichte publieksvriendelijke activiteiten en demonstraties als ze een duidelijk onderhandelingsdoel hebben.

Minder dan 3 op de 10 van de leden staat achter hardere acties, waarbij ook die groep benadrukt dat de sympathie van de maatschappij moet worden vastgehouden. Acties moeten altijd een gericht doel dienen en binnen de wettelijke kaders worden georganiseerd. Van alle respondenten geeft 15 procent aan juist geen acties meer te willen.

LTO-leden kiezen de onderhandeling boven het alles- of niets-model. Acht op de tien leden vindt dat je zoveel mogelijk moet binnenhalen bij onderhandelingen. Zij stellen ook dat het belangrijker is om onderdelen van binnen te halen dan helemaal niets.

Als het gaat om actie voeren, dan demonstreert 14 procent vanaf het eigen erf met spandoeken of protestborden. 16 procent draagt bij aan activiteiten met geld of producten. Acht op de tien respondenten kiest voor het onderhandelingsmodel en vindt dat je zo veel mogelijk moet binnenhalen, maar uiteindelijk liever onderdelen binnenhalen dan helemaal niets.

Generieke krimp

De LTO-leden hechten het meeste belang aan het voorkomen van generieke krimp van de veestapel, behoud van de latente ruimte en herijking van Natura2000-gebieden. LTO heeft zich altijd hard uitgesproken tegen generieke krimp van de veestapel. Zowel de commissie Remkes als het kabinet zitten ook op deze lijn. Zij geven de voorkeur aan een gebiedsgerichte aanpak. Wat betreft de latente ruimte kan volgens LTO reeds vergunde stikstofruimte niet worden ingenomen.

In de voorgestelde provinciale beleidsregels wordt de kabinetslijn van de gerealiseerde stalcapaciteit aangehouden. De vergunde ruimte moet volledig behouden blijven voor vereffening zodat bedrijven kunnen blijven ontwikkelen en verduurzamen. Al wordt de vergunde capaciteit door een boer op dit moment niet gebruikt, daar is wel in geïnvesteerd. Daarom moet eens vergund ook echt vergund blijven. 'Dit is een belangrijk punt voor de boeren. Hiervoor is LTO ook bereid juridische procedures te starten', aldus Marc Calon, voorzitter LTO Nederland.

LTO heeft ook vanaf dag 1 gepleit de huidige Natura2000-gebieden kritisch tegen het licht te houden. De juridische status van deze gebieden mag Nederland niet zomaar in gijzeling houden. LTO is blij dat minister Schouten het met ons eens is en kritisch naar de positie en bescherming van N2000-gebieden gaat kijken.

Drempelwaarde

Met een realistische generieke drempelwaarde kan 90 procent van de huidige stikstofimpasse worden opgelost. Dat geldt ook voor de circa 3000 boeren die onder het PAS geen vergunning konden aanvragen maar een melding moesten doen. Hiervoor pleit LTO al maanden. Dit staat ook in de top-5 belangenbehartiging van de LTO-leden.

Eerder gaf minister Schouten aan ook zo’n drempelwaarde na te streven. Maar de Spoedwet Aanpak Stikstof geeft toch ruimte om per sector verschillende drempelwaardes te gaan hanteren, vreest Calon: 'Als de drempelwaarde gebiedsgericht en per sector wordt uitgevoerd, dan kunnen de provincies ermee aan de haal gaan. Dat kan desastreus uitpakken. We blijven hier zwaar op inzetten, dat geldt ook voor het loslaten van de voorgestelde koppeling tussen productierechten en stikstofruimte.'

Ook de mogelijke vergunningplicht voor beweiden en bemesten staat in de top-5 lijst van de LTO-leden. In de RvS-uitspraak stond een vergunningplicht voor beweiden en bemesten. Dit is voor LTO onacceptabel, zegt Calon. 'Beweiden en bemesten is een onderdeel van de normale bedrijfsvoering. Je verplicht een bakker ook niet om elke keer dat hij een brood bakt een vergunning aan te vragen! De commissie Remkes moet dit in het binnenkort verwachte vervolgadvies opnemen.'

Aanstaande maandag vindt nog een gesprek plaats tussen minister Schouten, premier Rutte en het Landbouw Collectief. In november heeft het collectief voor de stikstofcrisis van 13 belangenorganisaties en protestgroepen hard gewerkt aan een gezamenlijk stikstofplan. Het ingediende plan bevat oplossingen voor de korte termijn die de boeren met de nodige financiële ondersteuning kunnen uitvoeren om hun stikstofuitstoot verder terug te dringen.

Demonstraties

In oktober organiseerde LTO regionale protestacties nadat provincies eigen stikstofregels publiceerden die veel verder gingen dan de kabinetsinzet. Nu zijn er tussen kabinet en provincies uniforme provinciale beleidsregels afgesproken. LTO benadrukt het belang dat die regels ook daadwerkelijk uniform blijven, dat er één beleidslijn voor de provincies is én blijft.

Aanstaande maandag worden de zeven punten van LTO Nederland en het rapport van het landbouwcollectief opnieuw inzet van gesprek. De top-5 waaraan de LTO-leden het meeste belang hechten zal extra aandacht krijgen. 8 op de 10 leden benadrukt dat het belangrijk is om bij de onderhandelingen zo veel mogelijk binnen te halen. Hiermee nemen zij afstand van de ‘alles of niets’-benadering.

Omdat acties een concreet doel moeten dienen, zijn de beleidskeuzes die de komende tijd door het kabinet worden genomen bepalend. Er staan nu nog geen concrete acties gepland. Nog voor het kerstreces wordt de Spoedwet Aanpak Stikstof in de Eerste Kamer besproken.

Of minister Schouten nog dit jaar de kabinetsplannen voor de drempelwaarde, herijking van Natura2000-gebieden en de maatregelen voor natuurherstel toelicht, hangt op dit moment nog in de lucht. Voor 1 februari wordt besloten of de voorgestelde koppeling van dier/fosfaatrechten aan stikstof ook op nationaal niveau wordt losgelaten.