Verlamming WTO schadelijk voor fritesindustrie

De termijn van twee van de drie juristen in de Beroepscommissie van de WTO liep dinsdag af. De Verenigde Staten (VS) hebben de afgelopen twee jaar benoemingen van nieuwe leden voor deze hoogste geschillenraad van de WTO geblokkeerd. Zonder nieuwe leden kan het tribunaal geen uitspraken meer doen.

Afgesproken is dat het beroepsorgaan moet bestaan uit tenminste drie en maximaal zeven leden. Deze WTO-scheidsrechters hebben het laatste woord over handelsconflicten tussen landen. Binnen de WTO worden afspraken gemaakt over handel tussen vrijwel alle landen in de wereld.

Landen kunnen ook klachten indienen als die vinden dat regels worden overtreden. Onlangs gaf de WTO de Amerikanen nog gelijk in een geschil over verboden Europese steun aan Airbus. Het Beroepsorgaan functioneert als een soort van hooggerechtshof in die zaken.

Zelf bepalen

De regering-Trump vindt niettemin dat de WTO te vaak in het nadeel van de VS beslist. De klacht luidt met name dat de organisatie Amerikaanse handelsmaatregelen tegen China niet steunt. Nu erg geen scheidsrechter meer is, kunnen landen zelf bepalen voor welke goederen ze importheffingen gaan invoeren.

Bij de WTO loopt nog een procedure van de Europese Commissie tegen heffingen die Colombia in november 2018 invoerde op bevroren aardappelproducten uit Nederland, België en Duitsland. De Colombiaanse regering stelde die in omdat de drie landen hun diepvriesfrieten onder de marktprijs zouden verkopen. Ook minister Sigrid Kaag voor Buitenlandse Handel diende een klacht in bij de WTO over de Colombiaanse heffingen. Deze zaak kan nu niet meer door de WTO worden behandeld.

Bevorderen

De Wereldhandelsorganisatie werd opgericht in 1995 en was de opvolger van de GATT-overeenkomst die in 1947 werd ondertekend door 23 landen. De WTO heeft als doel de internationale handel te bevorderen. Het dient als scheidsrechter in handelsconflicten en bij het slechten van handelsbarrières.

De oprichters hadden als doel om via vrijhandel de wereld welvarender te maken. De WTO heeft momenteel 164 lidstaten. Gezien de huidige politieke verhoudingen in de wereld wordt uitgesloten dat deze snel tot een akkoord kunnen komen voor een doorstart van het WTO-tribunaal.