'Schapen houden doe je er niet even bij'

De Sophiahoeve ligt aan de Sophiaweg, vlak bij de grens met Noord-Brabant. In de verte raast het verkeer over snelweg A58 en niet eens zo ver zuidwaarts ligt het havengebied van Antwerpen. Rond en in de buurt van de Sophiahoeve grazen schapen.

Akkerbouw is de hoofdtak op het gemengd bedrijf van Jan Goense, Marianne Goense-Kuyper en hun 21-jarige zoon Lauran. Ze verbouwen aardappelen, suikerbieten, graszaad, sperziebonen, mais, plantuien en tarwe.

Zware grond

Jan Goense is op de Sophiahoeve geboren en in 1979 in het bedrijf gekomen. Er is 40 hectare grasland en 72 hectare akkerbouwgrond. De grond hier is niet zo gemakkelijk te bewerken, zegt hij. 'Het is vrij zware grond. Het kost veel pk's en dus veel diesel.'

Vleeslammeren vormen al zo'n vijftig jaar een neventak voor de Sophiahoeve. Dit jaar gaan er vierhonderd fokooien onder de ram. 'In het verleden hadden we zelfs weleens zeven- à achthonderd fokooien', vertelt Goense.

Veestapel inkrimpen

'Vanwege de droogte en omdat we er ook niet jonger op worden, zijn we onlangs teruggegaan naar vierhonderd fokooien. Het werd moeilijker om voor voldoende eten voor de dieren te zorgen.' De schapen grazen voornamelijk op gronden die nergens anders voor geschikt zijn. Twee levendige bordercollies assisteren bij het schapendrijven.

Lamsvlees is een eerlijk product, benadrukken de veehouders. Het komt uit de regio, belangrijk in een tijd van zorgen rondom voedselveiligheid. De lammeren zijn de eerste maanden bij hun moeder en lopen buiten in de weilanden.

Omdat ze hebben gemerkt dat veel mensen onbekend zijn met lamsvlees, organiseerde het echtpaar in februari dit jaar voor de eerste keer een lamsvleesproeverij in Woensdrecht. Dat was een groot succes.

Boerderijwinkels

'We verkochten al halve of hele lammeren via een slagerij in de omgeving. Nu verkopen we via boerderijwinkels ook alles los: koteletten, lamsbouten heel en in schijven. En lamsvleesproducten als chipolata, stoofvlees, burgers, shoarma en gehakt. Alles wordt geportioneerd, vacuümverpakt en diepgevroren', laat Marianne Goense-Kuyper weten.

'Ons lamsvlees is per half of heel lam verkrijgbaar via Slagerij Ron Tak in Ossendrecht', vervolgt Goense-Kuyper. 'Ook voor een lam aan het spit kun je daar terecht. Verder is ons lamsvlees verkrijgbaar bij Boerderijwinkel Koolen in Ossendrecht en bij Boerderijwinkel Den Hof in Halsteren.' Daar is het lamsvlees eveneens geportioneerd, vacuüm verpakt en diepgevroren verkrijgbaar.

Mensen denken vaak dat de bereiding van lamsvlees tijdrovend en ingewikkeld is, heeft het echtpaar gemerkt. 'Lamsbouten moet je inderdaad best lang laten sudderen, maar lamsvleesproducten als gehakt, shoarma en chipolataworstjes heb je zo op tafel', stelt Goense-Kuyper.

Lamsvleesproeverij

De proeverij die ze organiseren in samenwerking met café Non Plus Ultra in Woensdrecht en slager Ron Tak uit Ossendrecht duurt bijna een hele avond. Deelnemers krijgen diverse bereidingen van verschillende lamsvleesproducten geserveerd, waaronder bijzondere gerechten als lamsham en lamspaté.

Vleeslammeren houden is arbeidsintensief en de verdiensten zijn vrij marginaal, zegt Goense. 'Vergeleken met buitenlandse schapenhouderijen zijn wij niet groot. In Engeland bijvoorbeeld, ben je met duizend schapen nog een kleintje. En in de Schotse Hooglanden vangen ze de schapen eens per jaar, om te kijken hoeveel ze er dit keer hebben.' Een heel andere manier van werken dan hier.

Maar ondanks dat de vleeslammeren een neventak vormen, ben je er – als je het goed wilt doen – zeven dagen in de week mee in de weer, benadrukt Goense-Kuyper. 'Als we al onze schapen willen zien, ben je zeker anderhalf uur op pad en dan moet er niks bijzonders gebeuren. En ze moeten van water worden voorzien en regelmatig worden omgeweid.'

Studenten Diergeneeskunde

Tijdens de lammerperiode kan het bedrijf elk jaar een beroep doen op studenten Diergeneeskunde die hier stage komen lopen om verloskundige-ervaring op te doen. 'Zo'n extra paar helpende handen is ook zeer welkom', zegt Goense-Kuyper. Ook kenmerkend voor de bedrijfsvoering van de familie, is dat je van de rust in de wintermaanden gelijk in de hectiek van het lammeren belandt, laat Goense weten.

Zoon Lauran Goense zit al in de VOF, maar heeft vooralsnog geen interesse om de vleeslammerentak voort te zetten. 'Hij is een echte akkerbouwer en heeft daar voorlopig meer gevoel voor. We hopen dat hij het bedrijf over een jaar of zeven volledig kan overnemen', zegt zijn vader. 'In de tussentijd hopen we de afzet van lamsvlees via boerderijwinkels wat uit te kunnen breiden.'