Lam met diarree? Denk aan coccidiose

Indien een lam diarree heeft, denken schapenhouders vaak als eerste dat de ontwormkuur niet werkt. Het is volgens dierenarts Karla Westerman inderdaad mogelijk dat er sprake is van resistentie tegen het gebruikte ontwormingsmiddel, maar er kan ook iets anders spelen. 'Bijvoorbeeld een infectie met coccidiose', schrijft ze in haar blog op Schapendokter.nl.

Coccidiose is een parasiet waarmee het lam zich besmet door opname van de eieren, dit zijn oöcysten. Dit kan zowel in de stalperiode als in het weiland gebeuren. Na opname van oöcysten via water of voer wordt de darmwand aangetast. Hierdoor kunnen voedingsstoffen minder goed worden opgenomen. Ook kan de darmwand beschadigd zijn, waardoor bloedvaten worden aangetast en de ontlasting bloederige is. 'Soms, maar dit hoeft niet altijd, zie je ook dat de lammeren persen op de mest.'

Grauwe kleur wol

Lammeren die een lichte besmetting oplopen, bouwen immuniteit op. Bij een hogere besmetting is sprake van verminderde groei, grauwe kleur van de wol, verlies van eetlust, vermageren, diarree en persen op de ontlasting. Uiteindelijk kan de aandoening leiden tot sterfte.

Ooien scheiden vaak beperkt oöcysten uit, maar rond het werpen is er soms een verhoogde uitscheiding. Deze oöcysten kunnen door de lammeren worden opgenomen. Dit risico is groter bij een hoge bezetting, zowel op de stal als in de weide. De besmettingsdruk kan snel oplopen, omdat een oöcyste zich in het lam kan vermenigvuldigen tot miljoenen nieuwe.

Problemen

De dierenartsen zien de meeste problemen bij lammeren tussen de vier en negen weken leeftijd, maar ook bij oudere dieren. 'En vooral bij intensief gehouden dieren zien we problemen als gevolg van coccidiën', geeft Westerman aan. 'Soms worden de jonge lammeren bij de oudere lammeren gevoegd. De infectiedruk is dan hoog, waardoor de jongste dieren sneller besmet raken.'

De oudere lammeren hebben hier veel minder last van, omdat ze al de kans hebben gehad om weerstand op te bouwen. Ook na een periode van stress als plotselinge weersveranderingen of spenen kan de infectie toeslaan.

Tips in de stalperiode

Om een besmetting in de stalperiode te voorkomen geeft Westerman tips:

• Strooi de hokken dagelijks op, daarmee verlaag je de infectiedruk.
• Voorkom dat lammeren (ruw)voer opnemen vanuit het stro, zo nemen ze immers ook de oöcysten op. Hebben de lammeren zichtbaar behoefte aan ruwvoer? Bied dit dan aan vanuit bijvoorbeeld een ruifje of zorg dat ze bij het ruwvoer op de voergang kunnen.
• Houd jongere en oudere lammeren gescheiden, bij voorkeur niet meer dan twee weken leeftijdsverschil per groep.

Tips in de weideperiode:

• Breng lammeren niet naar buiten op een perceel waar vorig jaar ook hele jonge lammeren hebben gelopen. Oöcysten kunnen met gemak een jaar overleven op de weide.
• Heb je meerdere leeftijdsgroepen? Breng dan de jonge lammeren niet naar buiten op een perceel waar je eerder dat jaar al met (toen) jonge lammeren hebt geweid.
• Maak je gebruik van voerbakken of creepfeeders? Verplaats deze regelmatig, zodat er rondom de bakken geen hoge besmetting kan ontstaan.

Tot slot raadt de dierenarts aan om bij twijfel over een eventuele besmetting een mestonderzoek te doen. Lukt het de schapenhouder niet om de besmetting onder controle te krijgen, dan is het zinvol om de dierenarts in te schakelen.