Niet straffen maar belonen

Nee, de echte snelle oplossing ligt bij de boerenbedrijven zelf. Volgens deskundigen die we deze week aan het woord laten in Nieuwe Oogst, moeten boeren niet opnieuw worden lastiggevallen met nog een nieuw productiestelsel dat riekt naar het huidige. Niet nog meer regels bovenop de brei waar boeren al mee moeten dealen. Goed voorbeeld is de mestwetgeving. Deze is zo ingewikkeld dat zelfs de NVWA deze week aangaf niet te kunnen handhaven. De wirwar van regels is ook voor deze autoriteit volkomen ondoorzichtig geworden.

De kern van de voorstellen van de deskundigen is boeren niet te straffen met meer regels en nieuwe rechtenstelsels, maar ze belonen. Als de overheid echt snel stikstof in de landbouw wil reduceren, doen de beleidsmakers er verstandig aan gebruik te maken van het vakmanschap van de boer. Door slimme en doelgerichte aanpassingen in de bedrijfsvoering door te voeren, kan vrij gemakkelijk de stikstofuitstoot per bedrijf met een kwart dalen. Dat blijkt uit praktijkonderzoek. Als de overheid de kennis bij de boeren op dit gebied vergroot, bereik je dus echt wat. En snel ook.

De beleidsmakers moeten dan wel bereid zijn om anders te leren denken. Niet meer regels, maar minder en beter. Meer vertrouwen in het vakmanschap van de boeren en minder betutteling. Nederland staat niet voor niets wereldwijd bekend om het hoge kennisniveau van de land- en tuinbouw. De Nederlandse boer is een van de hoogst opgeleide ter wereld. Zet die kennis en kunde in en weet zo echt een snelle oplossing te bewerkstelligen met de boeren samen. Maar dan moet er wel anders worden gedacht. En het leren omdenken bij beleidsmakers vraagt wellicht nog de meeste tijd.