'Boeren moeten kunnen blijven boeren'

Nieuws Algemeen Peter Smit 04 okt 2019 om 17:51uur

Boeren bij Natura 2000-gebieden die willen blijven boeren, moeten door kunnen gaan. Dat zegt landbouwminister Carola Schouten in een toelichting op de stikstofaanpak van het kabinet.

In de gebiedsgerichte aanpak die het kabinet voorstaat, gaat de aandacht eerst uit naar boeren die al plannen hebben om te stoppen. De focus ligt daarbij op verouderde bedrijven met veel stikstofemissie en -depositie.

• Lees ook: Kabinet wil vrijwillige sanering veehouderij

Schouten gaf vrijdagmiddag in Nieuwspoort een persconferentie over de wijze waarop het advies van de commissie-Remkes wordt opgevolgd. De bewindsvrouw stelt dat boeren nabij Natura 2000-gebieden die door willen met hun bedrijf, dat moeten kunnen doen.

Selecteren

Bij het selecteren van bedrijven wordt er gekeken naar waar er een stikstofprobleem is in de regio. Volgens de minister speelt dit bij ongeveer 120 van de 166 Natura 2000-gebieden in ons land. 'Daar waar er geen probleem is, hoeven boeren niet te stoppen', zegt ze.

We gaan eerst kijken wat deze maatregelen opleveren

Carola Schouten, minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

De overheid gaat geld ter beschikking stellen om stallen en bedrijven te vernieuwen en emissievrij te maken. Schouten sluit niet uit dat daarbij in bepaalde gevallen moet worden overgegaan tot bedrijfsverplaatsing.

Het kabinet gaat extra gelden vrijmaken voor het opkopen van bedrijven. Hoeveel er nodig is, kan de minister niet precies zeggen. Ze wijst op de al gereserveerde gelden voor de sanering van de varkenshouderij (180 miljoen euro), de klimaatgelden voor de landbouw (100 miljoen euro) en het budget voor de veenweidegebieden (100 miljoen euro). Ook bestaat er al een stimuleringsregeling voor het emissievrij maken van stallen.

Inschrijvingen

'We gaan eerst kijken wat deze maatregelen opleveren en daarna gaan we per gebied onderzoeken wat er nog meer nodig is. Minister Hoekstra (Financiën) snapt de urgentie', zegt Schouten, die ook bekendmaakte dat de saneringsregeling voor varkenshouders half oktober opengaat voor inschrijvingen.

Er komt een onderzoek naar de invoering van een drempelwaarde voor stikstofuitstoot, waarbij het voor kleine activiteiten die daaronder blijven, eenvoudiger wordt om een vergunning aan te vragen. Sommige Europese landen werken al met een dergelijk systeem. Een dergelijke drempelwaarde vergt een grondige juridische voorbereiding om te voorkomen dat er een tweede PAS-debacle ontstaat. Om die reden wordt de Raad van State om advies gevraagd. Het kabinet wil voor het eind van het jaar hierover een knoop doorhakken.

Afroming

Het kabinet wil toestaan dat boeren onderling of bedrijven van buiten de agrarische sector elkaars emissieruimte kunnen opkopen. Bij dit extern salderen gaat wel een afroming van 30 procent gelden. Dit is conform het advies van de commissie-Remkes.

'Dit vraagt wel een goede afstemming van de spelregels met de provincies. In de landbouw spelen zaken als lege stallen die achterblijven en het ontnemen van fosfaat- en dierrechten. Dat moeten we goed regelen', zegt Schouten.

Natuurherstel

Naast het opkopen en vernieuwen van veehouderijen gaat het kabinet fors investeren in natuurherstel, zoals de aanleg van bufferzones, extra ruimte voor natuurinclusieve landbouw en de aanleg van klimaatbossen. Ook verkent het kabinet met de provincies opties om 1.200 geplande herstelmaatregelen versneld uit te voeren, waaronder hydrologische herstelmaatregelen.