Vroemmm… Vroemmm.

Wat heeft het volk dan nog? Wel brood, maar geen spelen. Geen vlees, of zeer weinig, omdat D66-Kamerlid Tjeerd de Groot een Randstadkeuze maakt à la GroenLinks en Partij voor de Dieren. Selectief, want wel huizen bouwen, daar waar boeren CO2 kunnen binden met planten en bomen. Wat wel mest, dus stikstof vraagt voor de kringloop.

Halvering van de veestapel is politiek simpeler scoren dan snijden in politiek eigen vlees. Van vijfduizend intensieve veehouders de helft wegbonjouren is makkelijker dan tien miljoen auto's aanpakken. Van 130 naar 100 kilometer per uur helpt snel. In een file is het moeilijk 130 kilometer per uur vroemen.

Verzin een list, opperde minister Cora Vroemmm na het afschieten van de vorige, het Programma Aanpak Stikstof (PAS). Dat gaat niet lukken. Maar elk volk krijgt de leiders die het verdient. De commissie-Remkes legt gemakkelijk de pijn bij de enige sector die al decennia levert, al kromp met CO2 en stikstof.

Ook Verstappen niet en zijn sponsor Jumbo niet van Frits van Eerd, een kalende vijftiger die nog steeds vroemmm-vroemmm met autootjes speelt in Le Mans en Dakar, en ondertussen leveranciers en daardoor boeren pas na drie maanden betaalt. Verstappen, de wielerploeg, Frank Lammers; Jumbo-Brood-en-Spelen moeten ergens van worden betaald.

In mei, toen het PAS sneuvelde, wist ik al dat het veel meer zou gaan raken dan alleen wat veehouders bij de Peel, Kempen en andere natuurgebieden. De politiek was verbaasd. Eigenlijk kon je al decennia terug zien aankomen met het aanwijzen van natuurgebieden en strengere normen dan de buurlanden, dat het zou wringen.

Als je een paar jaar terug in en buiten Noord-Brabant politici hoorde gillen, voornamelijk Randstadgerichte politici en kranten als NRC met Joep Dohmen schrijvend over mestfraude en dan nu deze blunders met vergunningen van de Amercentrale, Schiphol, Zandvoort, dan is daar de boemerang. Blijkbaar is de rest van bestuurlijk, vergunningverlenend, handhavend Nederland als een mestfraudeur. Erger zelfs.

Macht zet zich vroeg of laat altijd voor schut. De boer als oplossing nemen voor niet-boerenproblemen is PAS een probleem.