Kiemrust in bewaring kan ook zonder chloor

Achtergrond Akkerbouw Haijo Dodde 31 jul 2019 om 06:36uur

Aardappeltelers hebben voor de lange bewaring voldoende alternatieven voor Chloor IPC, blijkt uit bewaaronderzoek van Wageningen University & Research (WUR) Open Teelten. De resultaten van MH-bespuitingen in het veld, aangevuld met toegelaten ruimtebehandelingen, zijn minimaal vergelijkbaar met traditioneel gassen met chloorprofam-middelen.

Kiemrust+in+bewaring+kan+ook+zonder+chloor

De aankondiging dat de toelating van Chloor IPC niet wordt verlengd, kwam niet als een verrassing. Chloorprofam was al langer onderwerp van discussie. Met name voedselveiligheidsautoriteit EFSA gaf een negatief advies voor de toepassing als kiemremmer, vanwege residuen.

De Europese Commissie besloot uiteindelijk om per 8 januari 2020 de middelen met deze werkzame stof te verbieden, met een opgebruiktermijn variërend per lidstaat. De verwachting is overigens dat voor komend bewaarseizoen Chloor IPC nog wel kan worden gebruikt.

Alternatieven testen

Voor Arysta LifeScience, nu onderdeel van gewasbeschermingsfabrikant UPL, was de onzekerheid rond chloorprofam aanleiding om alternatieven voor kiemremming te laten testen. WUR Open Teelten in Lelystad heeft daarvoor vorig jaar een grote bewaarproef uitgevoerd. Daarin zijn behandelingen met chloor onder meer vergeleken met onbehandeld en met alleen een bespuiting met Royal MH, waarvan UPL de toelatingshouder is.

Met MH 30 procent besparen op kosten voor kiemremming

Leen Struik, akkerbouwspecialist bij UPL

Joop Esselink (Wageningen UR) en Leen Struik (UPL) © Haijo Dodde

Onderzoeker Joop Esselink van WUR vertelt dat de aardappelen van de proefrassen Agria, Fontane, Innovator en Nicola half mei voor het laatst zijn beoordeeld op uitwendige kiem, inwendige kiem, bewaarverlies en algemene kwaliteit. De aardappelen zijn bewaard bij 7 graden met buitenluchtkoeling. Chloor IPC werd vier keer toegediend in een adviesdosering.

Vochtverlies

Uit de resultaten blijkt dat de enkelvoudige toepassing met MH hetzelfde scoort als de kiemremming met Chloor IPC. De verschillende objecten zijn van eind februari tot half mei vijf keer bemonsterd.

'Bij Agria was de hele bewaarperiode bij de behandelde objecten nauwelijks sprake van kiemvorming op de knollen. De overige drie rassen vertoonden bij de laatste beoordeling wel enige uitwendige kiem, bij zowel Chloor IPC als MH', vertelt Esselink. 'Als we kijken naar vochtverlies dan scoort MH gemiddeld iets beter dan Chloor IPC.'

• Lees ook: ' De knip verder open voor goede kiemremming'

Bijzonder sterk is MH op het tegengaan van inwendige kiem bij een gevoelig ras als Innovator, is de ervaring van Esselink. Met Chloor IPC was het aandeel inwendige kiem bij dit ras in het bewaaronderzoek bijna 11 procent. In de monsters van MH-behandelde aardappelen was geen inwendige kiem te vinden.

Potentie bevestigd

Het bewaaronderzoek van WUR Open Teelten bevestigt volgens Esselink de potentie van MH als kiemrustverlenger. 'Zeker in combinatie met toegelaten ruimtebehandelingen vormt MH een stevige basis om consumptieaardappelen lang rustig te houden', vertelt hij.

'Wel moeten we bij dit onderzoek aantekenen dat het seizoen 2017-2018 ideaal was voor een MH-behandeling. Het middel is toen veelal op een vitaal aardappelgewas gespoten en dat is van groot belang voor een goede opname en daarmee een goede werking.'

UPL-akkerbouwspecialist Leen Struik stelt dat het ondanks de onderzoeksresultaten niet de bedoeling is om voor de lange bewaring alleen MH te adviseren. 'Tot februari werkt MH vaak voldoende. Als de aardappelen langer blijven zitten, zijn aanvullende ruimtebehandelingen vaak nodig, ondanks de lengtewerking van MH. Het blijft belangrijk om partijen regelmatig te controleren. Zodra witte puntjes op de knollen zichtbaar zijn, is actie nodig.'

Natuurlijke olie

Voor ruimtebehandelingen zijn producten als 1,4Sight, Biox M of het systeem van Restrain met ethyleen beschikbaar. Daarnaast verwacht UPL op niet al te lange termijn een toelating voor een nieuwe kiemremmer. Dit betreft een middel op basis van een natuurlijke olie dat ook verdampt wordt in bewaarruimten.

De middelen die na volgend jaar nog gebruikt mogen worden voor het toedienen in bewaarcellen zijn volgens Struik behoorlijk duurder dan Chloor IPC. 'Het voordeel van een bespuiting met MH is dat lagere doseringen en minder toepassingen van de kiemremmers voldoende werking geven. Aardappeltelers die lang bewaren, kunnen daarmee zo'n 25 tot 30 procent besparen op hun kosten voor kiemremming.'

Struik zegt dat het gebruik van MH in aardappelen de laatste jaren sterk toeneemt. Veel telers kiezen volgens hem voor deze manier van kiemremming vanwege de redelijke bestrijding van aardappelopslag en de nevenwerking op doorwas. 'Het principe van drie vliegen in een klap spreekt aan in de praktijk.'

Spuiten op een vitaal gewas geeft beste werking

Een terugkerend discussiepunt over MH is het beste moment van toedienen in het veld. Leen Struik vertelt dat UPL een bespuiting adviseert op een vitaal gewas, drie tot vijf weken voor de loofdoding. De akkerbouwspecialist legt uit dat, als extra check, ook wel gekeken wordt naar de knolmaat onder het gewas. 'Bij 80 procent van de knollen groter dan 25 tot 30 millimeter zou een bespuiting niet ten koste gaan van de kilo's.' Maar volgens Struik blijkt in de praktijk de opbrengstderving door MH ook bij vroege toepassingen mee te vallen. Hij wijst erop dat in 2018 veel percelen relatief vroeg gespoten zijn vanwege de doorwas. 'Voor zover bekend was er geen negatief effect op de uiteindelijke productie. Dit is een bevestiging van resultaten in oud Engels onderzoek. Daarin is vastgesteld dat toepassingen met MH vanaf juli de opbrengsten nauwelijks beïnvloeden en zelfs positief zijn voor de kwaliteit van de aardappelen.'