Handelsdeals voor boer vaker zegen dan vloek

De EU sloot de afgelopen decennia circa veertig handelsverdragen. Ook recent nog met Japan, Mexico, Canada en Vietnam. Akkoorden die Nederlandse boeren en tuinders vaak veel profijt brachten. Het Nederlandse agrohandelsoverschot bedraagt 29 miljard euro.

Het is de vraag of de handelsdeal met Mercosur ook zo gunstig is voor Nederland. Zuid-Amerika is sterk agrarisch georiënteerd, met ijzersterke exportposities in rundvlees, kip, koffie, suiker en soja. De landbouw heeft er bovendien een enorme groeipotentie.

Het kost EU-landbouwcommissaris Phil Hogan moeite om uit te leggen waarom de EU na twintig jaar soebatten toch een deal sluit. Hogan erkent dat het landbouwbelang moest wijken voor de industrie.

Zoals altijd bij grote internationale handelsdeals is er stevige kritiek. Die was er ook bij de CETA-deal met Canada en het afgeketste TTIP-akkoord met de VS. Kritiek op ongelijke economische speelvelden door de vaak veel soepeler productiestandaarden.

Ten dele is die kritiek reëel, deels zijn het geslaagde frames. Niet zelden betekent een handelsdeal met de EU ook de aanzet voor een land om de productie meer volgens de westerse standaarden te ontwikkelen, waarmee het ongelijke speelveld gelijker wordt.

Ten dele echter ook niet. In het akkoord met de Zuid-Amerikanen wordt gewezen naar gewasbescherming en diergeneesmiddelen in de landbouw. Terwijl in Europa de eisen strenger worden, keurde Brazilië recent 120 chemicaliën goed die hier verboden zijn.

Zuid-Amerika komt op onderdelen zelfs verder van de EU af te staan. Zie de kap van regenwoud en hoe Brazilië zijn schouders ophaalt over het klimaat. Over die verschillen moeten we niet naïef zijn. Pleidooien voor strikte EU-kwaliteitseisen en controles halen soms niks uit. Een kritische houding ten aanzien van Mercosur is dan ook op zijn plaats.