Gebruik Groene Hart moet veelzijdiger

Deze boodschap geven de Provinciaal Adviseurs Ruimtelijke Kwaliteit van Utrecht, Noord-Holland en Zuid-Holland mee in hun ‘Pleidooi voor een nieuwe aanpak voor de veenweiden van het Groene Hart’, ingegeven door de bodemdalingsproblematiek.

Hun pleidooi is tegenovergesteld aan de huidige aanpassing van het waterpeil aan de agrarische functie. Het advies is gebaseerd op onderzoek van zes ontwerpbureaus en vier onderzoeksinstituten en werd op 10 juli in Utrecht overhandigd aan de Stuurgroep Groene Hart.

Bodem

De kern van het advies is het waterpeil aan te passen aan de ondergrond en het gebruik van de bodem volgend te maken aan het waterpeil. Dat komt neer op ‘waterpeil volgt bodem en gebruik volgt waterpeil’.

Daarnaast adviseren zij onder andere meer gebiedseigen water te bergen en te kijken naar, zo nodig extra, toevoer van water uit het oosten. Het Groene Hart kent nu een overwegend uniform waterbeheer, ondanks grote verschillen in de ondergrond.

Maatwerk

De provinciale adviseurs stellen in hun advies dat maatwerk per type veenbodem en nieuwe bedrijfsmodellen in de toekomst een gevarieerd en natuurlijk veenlandschap kunnen opleveren. Ze onderscheiden daarbij zeven verschillende typen ondergronden, afhankelijk van het type veen en oplopend in kleigehalte.

Maatschappelijke opbrengsten zoals C02-reductie, waterberging, natuurontwikkeling en energieproductie spelen een rol in de nieuwe verdienmodellen.

Mozaïek

Het watersysteem zien zij als een uit te bouwen en ijzersterk casco. Als resultaat zien zij een ‘mozaïek’ landschap ontstaan met nog altijd traditionele melkveebedrijven en groene weides, maar ook alternatieve landbouwvormen zoals natte teelten en uiteenlopende natuurtypen.

Zij nemen daarmee afstand van het beeld van het Groene Hart als een homogeen en door landbouw gedomineerd gebied. De provinciale adviseurs stellen verder dat de sleutel om het tij te keren ligt vooral bij het waterbeheer en dat grootschalige vernatting een te simpele voorstelling van zaken is.