Afrikaanse varkenspest houdt flink huis in China

Achtergrond Varkens John Lamers 21 jun 2019 om 12:10uur

Afrikaanse varkenspest houdt flink huis in China. Toch is het land ook al weer bezig met plannen voor de toekomst. Het vleestekort is zo groot dat er niet te lang kan worden gewacht. Maar de vraag is of de varkenssector ooit nog zo groot wordt.

Hoe de situatie rondom Afrikaanse varkenspest in China exact is, blijft een lastig verhaal. De ziekte heeft zich door heel China verspreid, zelfs tot in Hongkong. De laatste officiële cijfers vanuit de Chinese overheid melden volgens Jeroen Jeuken van Royal Agrifirm Group China een daling van 22 procent aan zeugen.

• Lees ook: Eerste geval Afrikaanse varkenspest in Hongkong

Dat is een productievermindering van 10 tot 13 miljoen ton varkensvlees. Rabobank meldt een tekort van 16 miljoen ton. Via import is dat niet in te vullen. Vanuit alle landen wereldwijd is er bij elkaar hooguit 3,6 miljoen ton beschikbaar. Nederlandse bedrijven die in China actief zijn, merken duidelijk de effecten van de epidemie.

'De binnenlandse verkoop van fokvarkens en sperma daalde al snel sterk', meldt Pieter van Sundert van Topigs Norsvin. 'Import van dieren en sperma kwam tot stilstand.' Ook bijvoorbeeld Nedap, MS Schippers en Agrifirm merken de gevolgen. Bij Agrifirm ligt de productie van varkensvoer in China grotendeels stil.

Het aantal varkens zal er nooit het vroegere niveau meer bereiken

Jeroen Jeuken, Royal Agrifirm Group China

Lange weg

Hoelang het nog gaat duren, is koffiedik kijken. Wel is duidelijk dat er nog een lange weg te gaan is. De verwachting van Martin Enderink van Nedap is dat het nog wel vier tot vijf jaar kan duren, voordat de Chinese productie weer op peil is.

'Daarbij zal er sprake zijn van een omwenteling in de Chinese varkenshouderij. De kleine backyardbedrijven hebben niet de financiën om opnieuw te starten. Er komen vooral grote professionele bedrijven', voorspelt Enderink.

Herstart

'De Chinese overheid stimuleert de herstart van bedrijven met meer dan vijfduizend varkens', vult Jeuken aan. 'Die krijgen gemakkelijker een lening tegen een rente van hooguit 2 procent. Desondanks zal het totale aantal varkens wellicht nooit meer het niveau van voor de pest bereiken.'

De uitbraak van Afrikaanse varkenspest zal ervoor zorgen dat Chinese varkenshouders veel meer aandacht aan ziektepreventie zullen gaan schenken. Daarbij moet vooral ook de mentaliteit nog veranderen. Op de meeste grote bedrijven is de biosecurity al goed, maar die wordt niet altijd consequent doorgevoerd. Bezoekers uit het buitenland zijn vips en hoeven zich niet te douchen en om te kleden.

Biosecurity

Aan de andere kant kent Enderink een groot bedrijf dat op 380 meter afstand staat van een besmet bedrijf. 'Door alles uit de kast te halen op het gebied van biosecurity, is dit bedrijf maanden later nog steeds vrij van Afrikaanse varkenspest.'

'Dat er meer aandacht komt voor biosecurity merken wij duidelijk', zegt Constantijn Viezee van MS Schippers. 'Dat geldt niet alleen voor China, maar wereldwijd. De uitbraak van Afrikaanse varkenspest zorgt ook in andere werelddelen zoals Zuid-Amerika voor weer meer focus op bedrijfshygiëne.'

Volgens Viezee is er wereldwijd veel vraag naar ontsmettingsmiddelen, persoonlijke hygiëne en bijvoorbeeld desinfectiepoorten. 'En dan niet alleen naar producten, maar vooral ook naar de bijbehorende begeleiding en adviezen.'

Positieve blik

Tijdens een symposium voorafgaand aan de onlangs gehouden China Animal Husbandry Exhibition was het duidelijk dat de Chinese bedrijven positief vooruitkijken. Enderink verwacht dat dat leidt tot nieuwe grote bedrijven. 'Die zullen ook in bergachtige gebieden komen. Die locaties zijn zo gek nog niet. Daar is een goede controle mogelijk van alle aan- en afvoer en is de biosecurity goed te organiseren.'

In China besmette bedrijven herbevolken is al geprobeerd, maar nog niet gelukt. Tijdens het symposium werd hier specifiek naar gevraagd. Het enige voorbeeld dat werd genoemd, bleek weer opnieuw te zijn besmet. Algemeen wordt aangenomen dat voor het herbevolken van bedrijven meer tijd nodig is.

Handelsoorlog

Bij het herbevolken en ook bij het bevolken van nieuwbouw kan Topigs Norsvin zeker een rol spelen. Complicerende factor is volgens Van Sundert de handelsoorlog tussen China aan de ene kant en de Verenigde Staten en Canada aan de andere kant.

'Vanuit die twee landen kan er geen sperma of fokmateriaal naar China. Dat betekent wel dat genetica vanuit Europa en van Topigs Norsvin naar China zal gaan.'

Nieuw Nederlands onderzoeks- en trainingscentrum

Ondanks de Afrikaanse varkenspest komt er in China een nieuw Nederlands onderzoeks- en trainingscentrum met zeshonderd zeugen. Dat meldt Jeroen Jeuken, algemeen directeur (China) bij Agrifirm. Agrifirm investeert in dit state-of-the-artbedrijf samen met AgriSyst, Nedap, Nooyen, Topigs Norsvin, DFD, Aeres, Hato, GD, R&R Systems, Microfan, MS Schippers, TripleAir, Bouwimpex en Groba. Het Research & Technology application Training Center zal met een hoog productieniveau en een strikte biosecurity als voorbeeld dienen voor de Chinese varkenshouderij. Er komen Nederlandse zeugen op het bedrijf. Het ontwerp van de stallen is volgens een Nederlandse aanpak en ook zaken als dierenwelzijn staan op een hoog niveau. Dit bedrijf wordt in de toekomst gebruikt als trainingscentrum. Chinese varkenshouders en medewerkers kunnen er leren hoe ze varkens het beste kunnen verzorgen en hoe ze met alle apparatuur moeten omgaan. Daarnaast doet het dienst als research- en developmentcentrum en is het open voor bezoekers. De deelnemende bedrijven willen zo kennis delen met de Chinese varkenshouders en een positieve bijdrage leveren aan de sector.

Vietnam gaat ook gebukt onder Afrikaanse varkenspest

Behalve China is ook Vietnam zwaar getroffen door de Afrikaanse varkenspest. Daar zijn meer dan 2,3 miljoen varkens geruimd. Volgens Joost Belt, groepsdirecteur Marketing & Communicatie bij De Heus dat actief is alle veehouderijsectoren en de aquasector in Vietnam, zijn er wel vaker besmettelijke dierziekten in dit land, maar was de situatie nog nooit zo heftig als nu. 'We nemen veel voorzorgsmaatregelen. Zo komen onze vertegenwoordigers niet meer op het erf. Bij de auto's reinigen we banden en wielkasten.' Daarnaast zet De Heus in op de nieuwsvoorziening naar de varkenshouders. Er is volgens Belt maar weinig informatie voorhanden over hygiëne en biosecurity. 'We proberen onze klanten goed te instrueren om hen te helpen hun bedrijf schoon te houden.' De Heus heeft in Vietnam bij vleeskuikens al veel ervaring met het opzetten van veilige voedselketens. Het belang daarvan wordt in de Vietnamese varkenssector nu ook onderkend. 'We bouwen daaraan door goede afspraken te maken met een betrouwbare slachterij. Onze kennis van voeding en bijvoorbeeld minder antibioticagebruik zal daarbij zijn vruchten afwerpen', verwacht Belt.