Acht Brabantse boeren bundelen afzet eigen producten

'Doe je mee? De tijd is er RIJP voor!' staat te lezen op het affiche die de aftrap van het project aankondigt. Rijp voor deelname aan de korte keten, ofwel de verkoop van de eigen boerenproducten rechtstreeks aan consumenten en afnemers zoals retailers, cateraars en restaurants. Wie na de bijeenkomst overtuigd is, kan zijn badge letterlijk op de deelnamelijst plakken.

Ruim een jaar na de eerste proef om verse producten via een webshop van de boer naar de consument te brengen, is donderdagmiddag bij de Philips Fruittuin in Eindhoven het onlineplatform Rijp gepresenteerd. Dat gebeurde tijdens een bijeenkomst met de eerste acht betrokken boeren, de organiserende partners en ruim honderd bezoekers, van wie meer dan de helft boer.

Niet alleen de naam Rijp is uitstekend gekozen, ook het moment van lancering. Maandag presenteerde landbouwminister Carola Schouten haar realisatieplan voor kringlooplandbouw. Daarin is de korte keten een van de acht mogelijkheden om van deze vorm van landbouw een succes te maken en een eerlijk verdienmodel voor de boer te realiseren.

Ook een Korte Keten Academie

Rijp is een dienstenplatform dat zich richt op het ontzorgen van zowel boer als marktpartij, benadrukt ZLTO-projectleider Bart Kraaijvanger. 'Tegen een eenmalige bijdrage is een ondernemer lid. Daarvoor kan hij gebruikmaken van een breed pakket, waarvan marketing, sales, logistiek, ICT en data onderdeel uitmaken.

'Ook kan een deelnemer een opleiding of cursus volgen aan de Korte Keten Academie. Daarmee helpen we de boer en het platform professionaliseren. Denk aan wettelijke richtlijnen waaraan producten moeten voldoen en succesvolle manieren om je eigen identiteit en die van je producten voor het voetlicht te brengen', stelt de projectleider.

Logistiek vaak struikelblok

Het platform biedt deelnemers ook schaalvoordelen door collectiviteit, vindt Kraaijvanger. 'De logistiek is vaak het breekpunt. Voor afzet aan consumenten heb je namelijk volume nodig, maar het duurt even voordat je genoeg afnemers hebt om goed te kunnen draaien. Samen gaat dat veel sneller.

'Daarom beginnen we met de boer als basis en gaan we onderling producten leveren aan boerderijwinkels, zodat iedere ondernemer een volledig assortiment kan aanbieden. Tegelijk werven we consumenten als klant en daarna breiden we uit met andere afnemers.'

Volgens Kraaijvanger toont eigen onderzoek aan dat de markt klaar is voor directe verkoop door de boer. 'Consumenten vragen vaker om duurzaam voedsel met een verhaal. Ze willen weten waar hun eten vandaan komt. Ook cateraars, retailers, restaurants en supermarkten gaan hierin mee.'

Zelf afleveren kost tijd

Dirk Pullens van de Ambachtshoeve in Raamsdonk verkoopt de zuivelproducten van de eigen melkveehouderij via 40 winkels in Noord-Brabant. Van productie tot aflevering, hij verzorgt het allemaal zelf. 'Dat kost me wekelijks 4 dagen produceren en 2 dagen bezorgen. Dan rijd ik van Uden tot Numansdorp.'

Om te groeien heeft hij meer tijd nodig of moet hij personeel gaan inzetten. Liever haakt hij aan bij Rijp. 'Dit is een mooie kans om meer consumenten te bereiken. Online gaat me dat alleen niet lukken.'

Pullens is voorstander van samenwerking. 'Waarom zouden we elkaar beconcurreren? We kunnen beter samenwerken. Dat is veel efficiënter en er zijn toch genoeg consumenten.'

Ondanks het enthousiasme dat links en rechts opklinkt, vindt Corné Ansems het spannend met dit project te starten. De eigenaar van kaasboerderij De Ruurhoeve in Hoogeloon is een van de acht boeren die al meer dan een jaar bij de voorbereidingen van Rijp is betrokken.

'Na vandaag hebben we onszelf drie maanden de tijd gegeven om minstens dertig boeren te vinden die met ons mee willen doen. Alleen dan is het financieel haalbaar om het platform verder uit te rollen', motiveert Ansems de spanning.

Samen met grote partijen

Ansems heeft al een aantal initiatieven rondom de korte keten zien mislukken, vooral door falende logistiek. Maar nu is het anders, denkt hij. 'Grote partijen als Foodup! Brabant, ZLTO en IT-bedrijf Geodan staan erachter en zijn bereid te investeren. Wat er nu ligt is heel gedegen. Er zijn twee jaar aan voorbereidingen aan vooraf gegaan. Dit is een stap naar professionalisering van de korte keten.'

Volgens Ansems, en vele anderen die deze middag aanwezig zijn, biedt Rijp de mogelijkheid om de regie in eigen handen te nemen. 'Deze kans moeten we als sector niet laten lopen.'