Eenduidigheid bij vervoer van wrak vee

Voor het politieke zomerreces komt onderzoeksbureau 2Solve met de uitkomsten van onderzoek naar de gang van zaken in middelgrote runderslachthuizen in Noord-Nederland. Aanleiding is dat bij deze slachthuizen, waarop de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) geen permanent toezicht houdt, zorgen zijn over dierenwelzijn en hygiëne.

Tot die tijd worden de toezichthoudende dierenartsen bij de middelgrote slachthuizen in Noord-Nederland geassisteerd door een collega van de NVWA. Dit vierogenprincipe moet leiden tot een eenduidige aanpak bij het wel of niet afkeuren van dieren, maakte landbouwminister Carola Schouten onlangs bekend. 'Over het toezicht op voedselveiligheid en dierenwelzijn mag geen enkele twijfel bestaan', zegt ze.

Bottleneck

Volgens voorzitter Henk Bleker van Vee & Logistiek Nederland is het ontbreken van deze eenduidigheid dé bottleneck bij het wel of niet vervoeren van dieren. 'De keuze is de verantwoordelijkheid van de hele keten. In eerste instantie kan een boer het beste beoordelen of een dier op transport kan of niet. Daar begint het.'

Maar volgens Bleker is het zaak dat ook handelaren, transporteurs, NVWA-dierenartsen en slachthuismedewerkers hun verantwoordelijkheid nemen als het gaat om de vraag of een dier geslacht mag worden. 'De beoordelingsvrijheid is nog te groot. Dit leidt tot te veel discussies en misverstanden.'

Bleker noemt het voorbeeld van een koe met een dikke hak. 'Het kan zijn dat het dier dit al langer heeft en nog prima loopt. Maar het kan ook een plotselinge ontsteking zijn die de koe belemmert. Wat is acceptabel? Dit soort dilemma's zijn de dagelijkse praktijk.'

Verschillende maatstaven

De NVWA werkt volgens Bleker met verschillende maatstaven, waardoor dezelfde koe door de ene dierenarts akkoord wordt bevonden voor vervoer en door de andere niet. Hij ziet graag dat in de hele keten meer eensgezindheid ontstaat. Graag gaat hij met alle betrokkenen partijen om tafel om samen tot een betere afstemming te komen.

In een reactie geeft de NVWA aan dat er voortdurend aandacht is voor het feit dat dierenartsen op dezelfde manier toezicht houden. 'De onderlinge afstemming hoort bij het dagelijkse werk. Ter ondersteuning hiervan is er een apart uniformiteitsteam en een project Uniform Toezicht Houden', aldus een woordvoerder.

Grensgevallen

Portefeuillehouder Gezonde Dieren Jeannette van de Ven van LTO Nederland onderschrijft dat er altijd randgevallen zijn bij transport van vee. 'Een dier moet bijvoorbeeld op vier poten de klep op kunnen lopen. Maar ik heb wel eens een geit gehad met een gespalkte poot. Is dat toelaatbaar? Grensgevallen houd je altijd, maar we moeten ons er goed bewust van zijn dat het wel om voedsel gaat.'

Euthanaseren wordt soms gezien als voedselverspilling, geeft Van de Ven aan. Bovendien ligt de discussie bij dieren gevoeliger. 'Peren met een plekje worden vernietigd, bij levende dieren is dat een ander verhaal.'

Menselijke maatstaven leiden tot wisselende keuzes, ziet ook Van de Ven. 'Er zijn altijd mensen die de randjes opzoeken, maar uit de rapporten van de NVWA blijkt dat 95 procent van de slachthuizen de regels omtrent dierwelzijn bij aanvoer goed naleven. Het blijft belangrijk dat de hele keten de spelregels samen goed afspreekt en naleeft.'

Mobiele slachtunit

Eind vorig jaar introduceerde slachthuis Dokkum Mobiel Slachthuis, waarin koeien ter plekke worden verdoofd, gedood en verbloed. Het verdere slachtproces gebeurt in de slachterij in Dokkum. Ook loopt er een crowdfundingsactie om te kunnen starten met een mobiele slachterij voor het slachten van varkens op de boerderij .

Slachtunits zijn een goede oplossing voor risicogevallen, vindt Van de Ven. 'Het hangt sterk van de kosten af of een boer hiervoor kiest. Maar immobiele dieren die wel gezond zijn leveren zo toch nog wat op, in plaats van dat het geld kost ze te euthanaseren en bij Rendac aan te bieden.'