'Data gaan belangrijke rol spelen'

In haar visie op kringlooplandbouw gaat Schouten de uitdaging aan om gezamenlijk met de agrosector toekomstige problemen rondom bodem, biodiversiteit, verduurzaming van de voedselproductie en klimaat het hoofd te bieden.

VAA ICT Consultancy hield donderdag bij de opening van haar nieuwe pand in Rosmalen een minisymposium over kringlooplandbouw en ICT. Diverse partijen deelden hun visie over deze transitie met de aanwezigen. VAA is gespecialiseerd in datatoepassingen binnen de agri- en foodsector.

Directeur Corné van Aaken van VAA geeft aan dat Nederland redelijk vooroploopt als het gaat om verduurzaming in de agrarische sector.

Overbrengen aan maatschappij

‘Alleen lukt het ons als sector niet om dit goed over te brengen aan de maatschappij. We leven in een dichtbevolkt land, waardoor mensen snel overlast ervaren. Boerenbedrijven produceren binnen de normen die de maatschappij heeft gesteld. Software is een hulpmiddel om dit uit te dragen naar de maatschappij’, vertelt Van Aaken.

‘Boeren zitten nog te veel in de verdediging. Daarom is automatisering belangrijk. Met behulp van de kringloopwijzer werken bijvoorbeeld al zo’n 16.500 veehouders aan het inzichtelijk maken en optimaliseren van de mineralenstromen op hun bedrijf. Maar ook in andere sectoren kunnen data een belangrijke rol spelen om problemen op het gebied van bodembeheer, biodiversiteit en klimaat aan te pakken.’

Volgens directeur Frank Verhoeven van adviesbureau Boerenverstand doen boeren er goed aan om zich te laten informeren over de vele kansen en mogelijkheden die automatisering te bieden heeft. ‘Als sector zijn wij goed in de details, maar voor de meeste boerenbedrijven is het beter om eerst de grote lijnen op orde te krijgen’, zegt hij.

Andere automatiseringstools

‘Een klein deel van de boeren vindt hightechontwikkelingen fantastisch, maar het merendeel van de agrarische bedrijven heeft misschien wel meer behoefte aan andere automatiseringstools. Pas als de hoofdlijnen goed op orde zijn, kunnen verdere automatisering en meer data een boer verder helpen naar een beter management.’

Verhoeven ziet goede kansen voor het ontwikkelen van een soort kringloopwijzer voor het bodemgebruik. ‘Met beter vakmanschap, kan ook een betere bodemkwaliteit gerealiseerd worden. Dit vertaalt zich in meer diensten voor water, klimaat en biodiversiteit. De bodem zit op dit moment nog niet goed ingebed in de kringloopwijzer’, stelt hij.

‘Daarom is het volgens mij een schot voor open doel om ook voor het landgebruik een datatool te creëren. Wij hebben een eerste versie van een kansenkaart ontwikkeld. Mijn advies is wel om alle belanghebbende partijen hierbij te betrekken via een open platform, zodat iedereen input kan leveren en de doorontwikkeling veel sneller gaat en breed wordt gedragen.’

Betere informatie

Ook de Brabantse gedeputeerde Annemarie Spierings (Agrarische Ontwikkeling) verwacht dat data, data-analyse en ICT-systemen een belangrijke rol gaan spelen in de toekomst. ‘Deze zaken kunnen boeren helpen bij hun bedrijfsvoering en het verbeteren van de informatie voor consumenten over hun voedsel. Daarnaast kunnen deze systemen zorgen voor betere informatie richting overheden over de omgevingskwaliteit.’

Ze benadrukt verder dat data overheden en boeren kunnen helpen meer inzicht te krijgen in de kwaliteit van bodembeheer, biodiversiteit en klimaat. ‘Het is zaak dat de betrokken partijen gezamenlijk gaan definiëren wat zij willen bereiken met deze nieuwe inzichten. Het is een mooie uitdaging om daarmee aan de slag te gaan.’

Samenwerking

Het ministerie van LNV wil de omslag naar kringlooplandbouw zoveel mogelijk in samenwerking met boeren en tuinders en andere betrokken partijen realiseren. ‘De visie is tot stand gekomen na veel gesprekken met betrokken partijen’, zegt Michel Berkelmans van het ministerie van LNV.

‘Daardoor hebben wij niet alleen een goed beeld gekregen van wat er allemaal leeft bij mensen die dagelijks bezig zijn met onze voedselproductie, maar werken we ook aan een groot draagvlak voor deze visie’, aldus Berkelmans. ‘Het leggen van verbindingen tussen alle partijen die bij de omslag naar kringlooplandbouw een rol hebben, is de sleutel tot succes. Het is dus zeker niet alleen de overheid die gaat bepalen wat er gaat gebeuren.’