Confrontatie NVWA en pluimveehouders bij rechtbank

Na een dagvaarding in december 2017, gevolgd door een uitvoerige schriftelijke procedure, vond 15 april de inhoudelijke zitting plaats. LTO/NOP en de pluimveehouders, ondersteund door de Nederlandse Vakbond Pluimveehouders, konden daar nog eens duidelijk uitleggen hoe de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) in 2016 en 2017 heeft nagelaten de pluimveesector te waarschuwen dat er signalen waren over een verboden middel. Maar ook dat de autoriteit te lang wachtte met het serieus aanpakken van de kwestie.

'De NVWA was op de hoogte van het gebruik van fipronil door Chickfriend, maar heeft de sector niet eens de kans gegeven zich daartegen te wapenen', stelde advocaat Roeland de Mol. Ook op andere manieren kwam de dienst niet of onvoldoende in actie. 'De enorme schade en het leed voor pluimveehouders was uitgebleven wanneer de NVWA haar taken als toezichthouder naar behoren had vervuld', luidt zijn conclusie.

Ongehoord naïef

Daarbij komt ook het verwijt dat woordvoerder Freek van Zoeren van de NVWA in Nieuwsuur de sector 'voor de bus gooide' met het advies aan consumenten om voorlopig maar helemaal geen eieren meer te eten. De commissie Sorgdrager noemde dat vorig jaar in haar rapport 'niet verstandig'. Advocaat De Mol scherpte het voor de rechtbank verder aan met de kwalificatie 'ongehoord naïef' voor de uitlatingen in het tv-programma.

'We ontkennen niet dat zaken beter hadden gekund, maar de sector is zelf verantwoordelijk voor de voedselveiligheid', reageerde NVWA-advocaat Marije Batting. 'De NVWA heeft niet de opdracht om de sector te beschermen tegen eigen overtredingen.' Ze verweet de pluimveehouders met name dat ze zonder controle in zee zijn gegaan met Chickfriend, een bedrijf dat een 'wondermiddel' aanbood. 'Was dat niet te mooi om waar te zijn?' Batting stelde dat de eigen kwaliteitssystemen van de pluimveesector hebben gefaald.

'Valse demagogie', noemde De Mol de beschuldigingen van de NVWA. Hij wees erop dat er vaker middelen tegen luizen op de markt zijn gekomen die aanvankelijk heel effectief waren. LTO-bestuurder Eric Hubers voegde daaraan toe dat pluimveehouders de effectiviteit onder meer toeschreven aan de zorgvuldige manier waarop Chickfriend het middel in de stallen toepaste.

Vanaf begin onrechtmatig

'De NVWA wist van fipronil en de fraude door Chickfriend. De pluimveehouders niet. De NVWA wist dat zij in actie moest komen, maar deed niets. Men bracht de risico's niet in kaart. Men informeerde de pluimveehouders niet. Wel liet men de bom barsten op landelijke televisie. Een toezichthouder die zo handelt, handelt vanaf het begin af aan onrechtmatig', besloot De Mol zijn pleidooi voor de rechtbank.

De uitspraak is op 10 juli. Dan is er nog geen duidelijkheid over schadevergoedingen. Wanneer de rechter oordeelt dat de NVWA inderdaad onrechtmatig heeft gehandeld, kunnen de pluimveehouders in een volgende procedure een compensatie eisen voor de schade die door het optreden van de NVWA is veroorzaakt.