'80 procent graslandeis is manco in de wet'

Sinds afgelopen zomer hebben Ton Trommelen en zijn vrouw Ellen de melkveetak afgestoten. Een melkveehouder uit de buurt maakt nu gebruik van 32 hectare grasland van Trommelen. Deze melkveehouder heeft op de locatie aan de Tuldensedijk zijn mest in opslag en kan door de derogatie 230 kilo stikstof van graasdierenmest op de zandgrond kwijt. Afgelopen jaar had Trommelen nog 65 hectare grond in gebruik, waarvan 27 hectare gras.

De stallen op zijn erf krijgen een herbestemming. Trommelen: 'Ik begin met een paardenpension in de ligboxenstal. In deze stal maken we ook een opslag voor werktuigen. De hele inrichting van de stal is er al uit, over de roostervloer hebben we beton gestort.'

De ex-melkveehouder had de afgelopen jaren geen derogatie op zijn bedrijf, omdat hij met zijn 75 melkkoeien niets had aan veel grasopbrengst. 'Ik had 27 hectare gras en dat was voldoende om mijn eigen koeien van te voeren. Als ik mee zou doen aan derogatie en 80 procent grasland zou moeten inzaaien, had ik dat overschot nooit tot waarde kunnen brengen. Ook konden wij de mest prima kwijt op onze eigen grond. Na overleg met onze Alfa-adviseur Jan Dirk Berends, hebben we dit jaar besloten wel derogatie aan te vragen.'

Veel vraag naar gras

Volgens Berends is in Trommelens omgeving veel vraag naar gras en past zijn keuze daar goed in. 'Het grootste gedeelte van de grond hebben ze nog in gebruik gehouden. De grondsoort laat het ook toe dat er gras geteeld wordt.'

De 80 procent graslandeis voor derogatie ziet Trommelen als een manco in de wetgeving. 'Het is voor veel boeren een vervelend item, want wat moet je met zoveel grasopbrengst? Ik denk overigens dat derogatie wel blijvend is voor Nederland. Als je alleen al kijkt naar de toenemende regelgeving rondom CO2-uitstoot en eiwitvoorziening van eigen grond, past derogatie daar prima in. De belangen zijn te groot om geen derogatie meer te hebben.'

De melkveehouder heeft tot nu toe geen spijt van zijn keuze om de koeien weg te doen. 'Mijn zoon wilde het bedrijf graag overnemen, maar uiteindelijk hebben we samen deze keuze gemaakt. Ik heb veertig jaar in de melkput gestaan en nu heb ik veel vrijheden. Op zondag vrij zijn, dat ken ik niet. Het leven houdt niet op na het melken. Er is werk genoeg, bij andere veehouders en op het landgoed waar we wonen.'

Meer akkerbouwgewassen

Volgens Berends zijn er dit jaar niet opvallend veel veehouders die afstappen van derogatie of andersom. 'Wel sparren wij veel met veehouders over de meest passende bedrijfsstrategie en daar is derogatie een onderdeel van.'

Afwegingen die een rol spelen zijn bijvoorbeeld de ruwvoervoorraad. Sommige extensieve melkveebedrijven hebben een grote voorraad ruwvoer. Door een jaar niet met de derogatie mee te doen, kunnen ze meer akkerbouwgewassen telen. Ook grondsoort speelt mee. Sommige delen van Nederland zijn zeer geschikt voor grasteelt en minder voor bijvoorbeeld maisteelt. De bedrijven daar doen bijna standaard mee met derogatie.

Ook het beleid voor eiwit van eigen land, waar sommige zuivelfabrieken mee bezig zijn, speelt mee. En niet onbelangrijk is dat het verschil van 80 kilo stikstof uit dierlijke mest op klei en veengronden en 60 kilo stikstof uit dierlijke mest op zandgrond bij wel of geen derogatie veel is. '80 kilo stikstof is zo'n 20 kuub mest. En als je het dan hebt over 12 tot 14 euro mestafzetkosten, is dat een behoorlijke kostenpost.'