Educatieboeren richten pijlen op pubers

Redenen voor de educatieboeren om ook hun pijlen te richten op het voortgezet onderwijs, is de groeiende vraag van middelbare scholen naar mogelijkheden voor praktijklessen. Daarnaast stimuleert het programma 'Jong Leren Eten', waarvan het platform partner is, dat het voortgezet onderwijs op bezoek gaat bij de boer.

'Jong Leren Eten' is een samenwerkingsverband van rijk, provincies, onderwijs en maatschappelijke organisaties. Naast kooklessen en moestuinieren is boerderijeducatie een van de drie pijlers van het samenwerkingsverband, zei Monteny maandag tijdens het congres 'Boerderijeducatie Voortgezet!' op Aeres Hogeschool Dronten.

Boerderijeducatie kan volgens de boeren een goede aanvulling zijn op bijvoorbeeld de schoolvakken economie, techniek, biologie, aardrijkskunde en verzorging. Als mogelijke thema's werden de techniek van de melkrobot, het berekenen van de productiekosten van een kilo melk en kringlooplandbouw genoemd. Geadviseerd wordt om vooraf goed contact te hebben met de docent over verwachtingen en leerdoelen.

Say Cheese

Want een groep leerlingen van het voortgezet onderwijs boerderijeducatie geven, is andere koek dan aan basisscholieren, weet melkveehouder en educatieboer Hermien van der Aa van De Scheerskamp in het Gelderse Hernen Ze ontwikkelde samen met ZuivelNL digitaal lesmateriaal voor de onderbouw van het vmbo, 'Say Cheese'.

'Pubers moet je op een andere manier prikkelen. Een puber voelt zich het middelpunt van de wereld. Ze willen graag invloed hebben op wat ze leren. Zorg daarom voor keuzemogelijkheden', weet Van der Aa.

Flexibel

Bovendien is het zaak om flexibel te zijn. 'Wanneer jij graag iets wilt vertellen over wat een koe eet, maar de leerlingen zijn vooral bezig met hoe een koe zich in de wei gedraagt, dan kun je beter op hun behoeftes verdergaan. Dan haal je meer rendement uit een les', gaf de educatieboer haar collega's mee.

Inspelen op de actualiteit kan goed bij middelbare scholieren. 'Maar val pubers niet lastig met fosfaatregelgeving, want dat zegt hen niets', stelde Van der Aa.

Diepgang

De educatieboer waarschuwde ten slotte dat het belangrijk is dat boeren zorgen voor inhoud en diepgang van de les.

'Je moet iets leveren. Wanneer je alles vertelt over de boerderij, heb je het nergens over gehad. De school komt niet voor je verhaal, maar voor hun vraag. De leerlingen moeten iets te horen krijgen wat ze ergens anders niet horen. We hebben niets voor niets een keurmerk', doelde van der Aa op de certificering van educatieboerderijen.

Puberbrein

Neuropsycholoog en oud-leraar Marald Mens nam de educatieboeren mee in het puberbrein. Hij tipte de ruim honderd aanwezigen om iedere leerling bij binnenkomst te verwelkomen met een hand.

'Het eerste contact is superbelangrijk. Neem je positie in. Ze zijn bij jou te gast. Ga er echt staan. Dat geef rust. En pak de aandacht met iets wat spannend is. Begin met een YouTube-filmpje waar bijvoorbeeld van alles misgaat op een boerderij. Zorg voor een competitie in bijvoorbeeld een escaperoom. Dan zijn ze razend enthousiast. Hun beloningscentrum wordt enorm geactiveerd.'

Hoeveel leerlingen in het voortgezet onderwijs een boerderij moeten bezoeken, daarover heeft het platform zich geen doel gesteld. Een educatieboer moet zich er vooral prettig bij voelen om middelbare scholieren te ontvangen, is de insteek.

Basisscholen

Het platform stelde eerder wel een doel vast voor het aantal basisscholieren dat ze boerderijeducatie aan willen bieden. Alle basisscholieren moeten minimaal een keer op een boerderij zijn geweest tijdens hun schooltijd. Inmiddels hebben 65.000 basisscholieren van het totaalaantal van 165.000 dat gedaan.

Een prestatie, stelde Monteny. 'Het is makkelijk gezegd om een school naar de boerderij te halen, maar het is logistiek vaak een nachtmerrie.'

Verplichting

Monteny vindt het jammer dat minister Arie Slob voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media niet voor een verplichting van boerderijeducatie is. 'Kinderen kunnen eerder een laptop bedienen dan dat ze kunnen lopen. Ze leren Engels in groep 3. Maar hoe ze zich moeten voeden, leren ze niet op school', zei de platformvoorzitter.

'Boerderijeducatie is belangrijk voor hun ontwikkeling. Boeren laten zien dat het niet klakkeloos consumeren is, dat voedsel waarde heeft, dat er mensen zijn die hard hebben gewerkt om het eten op hun bord te krijgen.'