Brandweer tipt boeren: houd koeien uit rook

Ruim vijftig leden van LTO Weststellingwerf gingen woensdagmiddag in gesprek met de brandweer op het loonwerk- en melkveebedrijf van Van den Akker in Nijeholtwolde. Oorzaak van de brand in Zandhuizen was een shovel die vlam vatte.

• Lees ook: Derde keer stalbrand bij veehouderij Werkhoven

Hoeveel stalbranden ontstaan door een landbouwvoertuig dat gaat branden, is niet bekend, maar het gaat volgens Anne de Jager, medewerker risicobeheersing bij de brandweer Fryslân, wel vaker fout met 'trekkers van opa'. 'Iedereen kan er mee omgaan, omdat er geen elektronica in zit. De bedrading is echter nooit vervangen. Wanneer die aan elkaar vast gaat zitten, kan er een vorm van kortsluiting ontstaan', legt hij uit.

Ongedierte

Maar ook ongedierte, zoals ratten en muizen die met het koude weer weer naar binnen gaan, kan aan de bedrading gaan knagen, met mogelijk grote gevolgen. 'Elke brand begint met een klein vlammetje'. Weinig handen gaan de lucht in als De Jager vraagt wie een oudere trekker weleens schoonmaakt. 'Op de motor ligt altijd een laag vuil, die wil ontzettend goed brandt. Maak je trekker daarom regelmatig schoon.'

Wanneer de trekker of andere voertuigen in de brand staan, is het zaak om de koeien uit de rook te houden, waarschuwt de medewerker van de brandweer. 'Niet alleen voor jullie, ook voor koeien is rook heel erg gevaarlijk. Het vee slaapt in en wordt nooit meer wakker. Houd er rekening mee dat de longen van een koe ontzettend slecht tegen rook kunnen.'

Kacheltje

Tijdens de laatste vorstperiode moest de brandweer zes keer uitrukken voor kachels in de melkstal die waren gaan branden. 'Kijk goed uit waar je de kachel neerzet', tipt De Jager. 'Ga bovendien niet de boekhouding op kantoor doen, maar houd een oogje in het zeil.'

Een van de aanwezigen tipt nog om bij de bouw van een nieuwe stal een put te maken om regenwater op te vangen. Dat water, zo'n 200 tot 300 kuub, kan niet alleen worden gebruikt voor het schoonmaken van de trekker en de melkstal, maar ook als bluswater voor de brandweer dienen. 'Het is goed om over een bluswatervoorziening na te denken.'

Mestploegen

Brandweer Fryslân heeft de laatste tijd meer aandacht voor hulp bij mestongevallen. De brandweer komt steeds vaker met speciale mestploegen. Melkveehouder en lid van de vrijwillige brandweer Johannes Fopma zit in zo'n mestploeg.

'Het gevaar van mestgassen is dat je ze niet meer ruikt. Er komt H2S vrij en dat is vrij snel dodelijk. Ga dus zelf niet de put in om een koe eruit te halen. Het is een grote klus met enorme risico's. Ook voor ons. De ademluchtbescherming is hiervoor onvoldoende. We komen nu met speciaal materieel, zodat we de klus veilig kunnen uitvoeren.'

Kermis

Dat betekent dat naast een reguliere tankautospuit dikwijls ook een expertgroep naar het mestincident gaat. 'Schrik daar niet van als er veel op je afkomt. Misschien denk je wel: 'wat een kermis', maar het is echt nodig.'

Tenslotte adviseert De Jager de boeren om goed samen te werken met de brandweer op het erf. 'Pak de man met de oranje schouderstukken bij zijn jasje, hij heeft de leiding.'

Dikke rekening

Boeren moeten bovendien geen buikpijn krijgen dat ze een dikke rekening krijgen, stelt de medewerker risicobeheersing de agrarische ondernemers gerust. 'Het uitrukken van de brandweer is gratis. Maak je geen zorgen over wie dat gaat betalen. Wij komen met liefde. De zes hoofden en twaalf handen helpen graag mee.'