Invloed uitoefenen op melkprijs op termijnmarkt

'Het is in de melkmarkt goed of slecht en slechts korte periodes gemiddeld', zegt directeur Herrold Lammertink van DLV Advies. In de zomer van 2016 moesten Nederlandse melkveehouders maandenlang genoegen nemen met 25 cent of minder. 'Voor die melkprijs kan geen enkele melkveehouder zonder verlies leveren.' Volgens Lammertink kunnen melkers dit soort risico's afdekken op de termijnmarkt.

Hoe gaat dat in zijn werk? De termijnmarkt is een beurs waar kopers en verkopers kunnen handelen in goederen op een toekomstig tijdstip. Het gaat om futures, waarbij partijen een prijs in de toekomst voor een bepaald product afspreken. Op het vooraf vastgestelde tijdstip vindt de afrekening plaats tussen de eerder afgesproken prijs en de daadwerkelijk marktprijs.

Geldende melkprijs

De melkveehouder die zich op de termijnmarkt begeeft, kan gewoon melk blijven leveren aan een afnemer en krijgt daar de geldende melkprijs voor betaald. Daarnaast vindt cash settlement plaats, de financiële afhandeling van het verschil tussen de futuresprijs en de marktprijs. Met een future bevriest een melkveehouder naar eigen inzicht zijn melkprijs.

DLV Advies zet de Milk Trading Company (MTC) in om melkveehouders op de termijnmarkt te begeleiden. In het voorjaar van 2017 is deze Belgische coöperatie begonnen onder regie van Dirk Coucke, DLV-directeur in België. Vijftig Belgische en vijftien Nederlandse boeren bewandelen nu dit pad.

Truc

'De truc is om de melkprijs met de MTC vast te klikken op een door de melkveehouders gewenst niveau door de verkoop van melkproducten als boter, melkpoeder en kaas op de termijnmarkt. Door die prijzen continu te monitoren en om te rekenen naar een melkprijs, is dit makkelijk te begrijpen door de leden-melkveehouders', vindt Coucke.

'De leden krijgen continu marktinformatie over melk en afgeleide producten waardoor ze de markt veel beter kunnen volgen.'

Vastklikken

Dat vastklikken van de prijs kan een maand, maar ook tot een jaar van tevoren. Lammertink: 'In de markt zit emotie en daar kun je het verschil maken. We hebben teruggerekend over de afgelopen tien jaar en dan kun je op de termijnmarkt verdienen door dit intensief op te volgen en op de juiste momenten te klikken.'

Volgens Coucke zijn de eerste resultaten positief: van 0,5 cent tot 4 cent extra per kilo melk. 'We richten ons op een plus van 10 procent of rond de 3 euro per 100 kilo. We handelen op momenten dat het marktsentiment goed is en dekken dan zover mogelijk af. Het kan dus zijn dat we maanden niets doen, omdat de prijs ons niet bevalt.'

Niet zonder risico

Uiteraard is handelen is niet zonder risico en kan de termijnmarkt nadelig uitpakken. Wie een future heeft gekocht, terwijl de marktprijs uiteindelijk hoger is, zal een deel van het melkgeld nodig hebben om op de termijnmarkt af te rekenen.

Lammertink: 'Ik zie de termijnmarkt vooral als de plek waar je diepe dalen in de melkprijs kunt omzeilen. Dat is voor veel melkveehouders noodzakelijk als onderdeel van het risicomanagement.'

Kosten

De kosten vanuit de MTC bedragen zo'n 1.200 euro voor een bedrijf van 1 miljoen kilo productie, dat 30 procent van het volume vastklikt. Daarnaast moeten deelnemers een marginrekening hebben waar 24.000 euro op moet staan voor diezelfde melkveehouder die 30 procent afdekt van 1 miljoen kilo melkproductie.

'Daarmee worden de eerste tussentijdse prijsstijgingen ook betaald en biedt het de garantie dat iedereen op de futuresmarkt zijn afspraken kan nakomen', zegt Lammertink.

Brokervergunning

Volgens Coucke is voor de MTC geen brokervergunning nodig van De Nederlandsche Bank of de Autoriteit Financiële Markten. 'We zijn een coöperatie die voor eigen rekening handelt. Daarbij maken we gebruik van de diensten van erkende brokers als Saxo Bank of BinckBank die ons aan allerlei controles en kenniseisen hebben onderworpen om ons te erkennen als professioneel belegger', zegt hij.

'De raad van bestuur bestaat uit melkveehouders en die bepaalt welke posities ik als gedelegeerd bestuurder van de MTC op de termijnmarkt kan innemen. De contracten op de zuiveltermijnmarkt waarin momenteel wordt verhandeld, zijn immers minimaal een equivalent van 300 ton melk per maand. Die zijn dus te groot om individueel te kunnen handelen', aldus Coucke.

'De contracten per 25 ton van rauwe melk worden nu nauwelijks verhandeld, maar zodra dit wel het geval is, nemen we die zeker mee in onze opzet.'