Partners gaan samen voor aardappelhybride

'We zochten een partner met expertise en de bereidheid om te investeren in aardappelhybriden', vertelt Paul van den Wijngaard. De veredelingsdirecteur bij KWS Potato reageert op het bericht van enkele weken geleden dat zaadfirma KWS en de Amerikaanse aardappelverwerker J.R. Simplot de joint venture Aardevo opstarten. Doel is samenwerken aan de hybrideveredeling van aardappelen en uiteindelijk de vermeerdering van aardappelen uit zaad.

J.R. Simplot is een grote speler in de mondiale aardappelsector en complementair aan KWS. 'Bovendien heeft het bedrijf over de toekomst van de aardappelsector dezelfde visie voor de lange termijn. Deze samenwerking stelt ons verder in staat om het veredelingsprogramma voor aardappelen uit te breiden.'

Hoofdkantoor in Nagele

Aardevo krijgt het veredelingsstation van KWS in Nagele als hoofdkantoor. KWS en J.R. Simplot zijn beide voor 50 procent aandeelhouder en Van den Wijngaard gaat als manager leidinggeven aan de joint venture.

De naam Aardevo is een samenvoeging van de woorden aardappel en evolutie en zegt volgens Van den Wijngaard iets over de Nederlandse roots van de nieuwe onderneming.

KWS Potato verdwijnt

De volledige aardappelveredeling binnen het KWS-concern gaat over in Aardevo. Het betekent ook dat de naam KWS Potato verdwijnt.

De uitbreiding van de veredelingsactiviteiten betreft onder meer het Nederlandse kweekprogramma in Nagele. Daarnaast gaat vanuit het R&D-station van J.R. Simplot in Boise in de Amerikaanse staat Idaho een veredelingsteam zich bezighouden met de ontwikkeling van aardappelhybriden.

Haalbaar

KWS Potato is in 2010 op kleine schaal begonnen met onderzoek naar hybrideveredeling bij aardappelen. 'In 2013 is in een proof of concept aangetoond dat er goede oplossingen zijn voor de technische drempels en dat het haalbaar is om voor aardappelen hybriderassen uit zaad te veredelen. Daarna zijn deze activiteiten bij KWS Potato opgeschaald', zegt Van den Wijngaard.

'We werken in Nagele met een team van ruim tien mensen en zitten in de fase na het vooronderzoek en voorafgaand aan de werkelijke productontwikkeling', zegt de veredelingsdirecteur over de stand van zaken in het proces naar de eerste hybrideaardappel. 'De verwachting is dat we vanuit ons hybrideprogramma over minder dan tien jaar het eerste ras kunnen presenteren.'

Ouderlijnen

De hybrideveredeling zoals KWS Potato die toepast in aardappelen, is volgens Van den Wijngaard een conventionele techniek die niet wordt aangemerkt als genetische modificatie. Op dit moment zijn de aardappelveredelaars van KWS vooral bezig met het ontwikkelen van geschikte ouderlijnen.

Daarvoor loopt een selectieprogramma om via verschillende combinaties de gewenste eigenschappen in de ouderlijnen te kruisen. Uiteindelijk moeten door een proces van terugkruisen homozygote ouderlijnen ontstaan die de basis vormen voor de uiteindelijke hybrideveredeling.

Diploïde aardappelhybriden

De focus van KWS Potato ligt bij de veredeling van diploïde aardappelhybriden. Dit in tegenstelling tot de gangbare aardappelrassen die tetraploïd zijn. 'Dit is een bewuste keuze', zegt Van den Wijngaard. 'Wij zijn overtuigd dat het met diploïde hybriden goed mogelijk is om een vitaal aardappelgewas te telen.'

Belangrijk voordeel van diploïde hybriden is de homogeniteit van het veredelingsproduct, omdat de ouderlijnen volledig homozygoot zijn. 'Met tetraploïd is dat niet haalbaar. Omdat we vooral willen veredelen voor ontwikkelde aardappelteeltgebieden, is de homogeniteit van het gewas en van het geoogste product een belangrijke voorwaarde. Uitgaande van diploïde hybriden is het makkelijker om nieuwe eigenschappen in te kruisen.'

Op termijn moet het mogelijk zijn om rechtstreeks consumptieaardappelen te telen uit botanisch zaad. 'Dat is ambitieus en wellicht iets voor de toekomst, maar het is wel ons einddoel. De distributieketen op basis van zaaizaad is dan vergelijkbaar met die van suikerbieten en mais en daarmee fytosanitair een stuk minder kwetsbaar. In eerste instantie gaan we overigens uit van een tussenlaag met productie van pootgoedknollen uit zaad.'

Niet exclusief

De aardappelhybriden die Aardevo uiteindelijk produceert, worden door de nieuwe onderneming zelf op de markt gebracht. Van den Wijngaard stelt dat de nieuwe variëteiten zeker niet exclusief voor J.R. Simplot beschikbaar zullen zijn.

'We zijn verantwoordelijk voor onze eigen commerciële positie. J.R. Simplot en KWS zijn in feite alleen aandeelhouders. Aardevo wil zich in de veredeling veelal richten op de grotere segmenten, zoals de verwerkende aardappelindustrie in Noordwest-Europa en in de Verenigde Staten.'