Fokkerij gaat met tijd mee bij familie Reurslag

Vol trots laat Henk Reurslag, die een melkveefokbedrijf in Laren runt met zijn vrouw Rikie en zoon Dick, zijn koeien zien. Stuk voor stuk dieren met een goed exterieur. 'Een mooie koe is een duurzame koe. Daardoor kunnen we pas afgekalfde vaarzen goed kwijt aan andere melkveehouders', zegt hij.

Reurslag leverde al in de jaren zeventig MRIJ-stieren aan de ki. Ook de ouders en grootouders van zijn vrouw, die vroeger op de boerderij boerden, waren fokkerijliefhebbers. De koeien van Reurslag danken hun prefix, Schreur, aan de naam van de boerderij.

Holstein

Hoewel de MRIJ-fokkerij nooit een topstier opleverde, werd dat anders toen de familie in de jaren tachtig overstapte op de Holstein-fokkerij. Een embryo uit de Canadese fokfamilie Dutchglen Chieftess leverde in combinatie met Jubilant de stier Lucky Chief op. Deze stier stond succesvol bij ki Land van Cuijk. In zijn fokwaarde zijn de gegevens van meer dan 4.600 dochters verwerkt. 'We melken nu nog nazaten van Dutch Chieftess', zegt Reurslag trots.

Meer dan tweehonderd stieren met de Schreur-prefix zijn naar ki-organisaties gegaan. 'We hebben altijd roodbonten gehad. Deze Holstein-variant heeft in de afgelopen jaren, mede door de inzet van zwartbonte genetica, een inhaalslag gemaakt. We hebben ook zwartbonten, maar wel met de roodfactor.'

De vooruitgang op het bedrijf komt mede doordat de betere lijnen werden gebruikt voor embryotransplantatie. De minder goede dieren werden vaak ingezet als ontvangsterkoeien.

Genomics

De laatste jaren wordt er fors minder gespoeld. Dit komt mede doordat er met genomics een nieuw fokkerijtijdperk is ingeleid. Door een haartje te analyseren, is al te zien of een kalf een topper wordt of niet. 'CRV heeft een groot fokprogramma met hoogwaardige genen en pakt bijna geen stieren meer van buitenaf. Dat maakt het voor ons lastig om ze te verkopen, ook omdat CRV niet zoveel roodbonte stieren inzet. Daarom spoelen we nu nog enkel wanneer we voldoende afzet aan embryo's hebben.'

In Duitsland zijn veel ki-organisaties zonder eigen vrouwelijke dieren. Zij kopen hun stieren bij de boer. 'Je moet een stier fokken uit een familie die het goed doet en vervolgens hopen dat daar die topper uit komt. Indexen zijn daarbij belangrijk.'

Candlelight

Dat was voor Reurslag reden om in 2011 via ALH Genetics de Lawn Boy-dochter Verhages Bos Candlelight, uit een Shottle-moeder, als kalf te kopen op een veiling. Dit kalf had genetisch gezien niet alleen de hoogste indexen, ook vererfde ze het hoornloze gen. Dit is vooral in Duitsland populair. In sommige deelstaten moeten ondernemers een deel van hun koeien met hoornloos verervende stieren insemineren. 'De deelstaten vinden dat beter voor het dierenwelzijn.'

Candlelight was daardoor geen koopje, maar ook geen miskoop. 'Ze was een paar jaar de hoogste indexkoe. Van haar zijn vijftien stieren naar de ki gegaan, waaronder Supersire-zoon Schreur Alta Casual P RF bij Alta. Dat er zoveel stieren worden ingezet, is zeker in dit genomicstijdperk bijzonder. Nu gaat het vooral om snelheid. Ondernemers willen vandaag al de beste nieuwe stier van morgen inzetten.'

Apoll

Een van de beste stieren van vandaag bij roodbont is Aikman-zoon Schreur Apoll-red. Bij de stierindexdraai van augustus was de stier in Nederland en Duitsland de hoogste dochtergeteste indexstier. Met een combinatie van 273 NVI, 784 dagen levensduur en 107 voor totaalexterieur is de stier gewild, vooral in Duitsland. 'De enorme melkvererving van 2.952 kilo melk maakt hem hier niet voor iedere ondernemer favoriet. Dit komt mede door de wetgeving.'

Ook zijn er veel embryo's van Candlelight verkocht. 'Daar komt tegenwoordig de factor geluk om de hoek kijken. Stel dat de koe niet goed spoelde, dan was Candlelight direct een miskoop. Ook speelt de factor geluk mee in de indexen van de nazaten', vertelt Reurslag. Zij zoon Dick vult aan: 'Stel dat de vader van de stier een slechte indexdraai krijgt, dan kan de koe zakken in index, waardoor ze plots oninteressant is. Dat is een nadeel van de genomicsfokkerij. De betrouwbaarheid is nog laag.'

Kritisch

Henk Reurslag is ook kritisch over genomics. 'Als de cijfers daadwerkelijk kloppen, dan zouden we genetisch veel harder vooruit moeten kunnen gaan dan dat we nu doen.'

Van Candlelight hebben de Reurslags ook vrouwelijke nazaten op hun bedrijf. Ze geven prima melk, maar komen net iets tekort voor de top.

Drie vaarskalveren

Heeft de familie nog ijzers in het vuur? 'We hebben drie vaarskalveren uit een Sylver-vaars. Hoewel het drie volle zussen zijn, is het verschil enorm. Eén lijkt een topper, één is ook bijzonder, terwijl de derde zus niet aantrekkelijk is voor de topfokkerij.'