Aardappeltelers luiden noodklok

De problemen zijn het gevolg van extreme droogte en uitzonderlijk hoge temperaturen in de belangrijkste aardappelteeltgebieden in Europa. Minder dan de helft van het Noordwest-Europese aardappelareaal kan worden beregend. De eerste proefrooiingen laten een grote variatie tussen geïrrigeerde en niet-geïrrigeerde velden zien, zo meldt NEPG.

In Frankrijk meldt de UNPT bijvoorbeeld verschillen tot 13 ton/ha. Experts aldaar verwachten 15 tot 25 procent minder opbrengst in vergelijking met het langjarige gemiddelde en constateren dat de grofte van de aardappelen minder is. Komende weken zullen er meer proefrooiingen in de verschillende NEPG-landen plaatsvinden waarvan NEPG de uitslagen zal publiceren.

Doorwas

NEPG vindt het nog te vroeg om een prognose te doen voor Noordwest-Europa. Feit is al wel dat de bruto opbrengst per hectare flink lager zal zijn in vergelijking met die van afgelopen seizoen. Kwaliteitsproblemen in de vorm van bijvoorbeeld doorwas zullen voor telers een extra aanslag betekenen op de netto uitbetaalde kilo’s per hectare.

Ongeveer 70 procent van de consumptie van consumptieaardappelen in de NEPG-landen wordt geteelt op contractbasis, voornamelijk voor de verwerkende industrie. Veel telers melden dat ze als gevolg van droogte en hitte waarschijnlijk niet in staat zijn om het gecontracteerde netto-volume te leveren.

Schaars

NEPG vraagt zich af of de afnemers telers gaan dwingen om hun totale gecontracteerde netto volumes te leveren, ook als bijkopen op de huidige dure vrije markt nodig is. Vrije aardappelen zullen heel schaars zijn in het hele NEPG-gebied. Het financiële verlies voor deze telers zal dan aanzienlijk zijn.

Zelfs telers die erin slagen om invulling te geven aan hun contracten zullen moeite hebben om een kostendekkend rendement te halen, zo voorspelt NEPG. De lagere algemene opbrengsten en kwaliteit van de consumptieaardappelen zal ook zijn weerslag hebben op de opbrengsten en kwaliteit van de pootaardappelen voor volgend seizoen.

Natuurramp

In alle NEPG-landen voeren telersorganisaties gespreken met verwerkers en verpakkers over de wijze waarop om wordt gegaan met de gecontracteerde volumes en kwaliteit. Tevens wordt beroep gedaan op flexibiliteit en redelijkheid ten aanzien van tekorten.

De organisaties vragen de regeringen om deze situatie als een 'natuurramp' te bestempelen, zodat de telers aanspraak kunnen maken op overmacht bij hun afnemers en niet gedwongen kunnen worden om de ontbrekende gecontracteerde volumes te leveren.

Pan-Europese aanpak

De NEPG betreurt het als verwerkers op individuele basis de contractkwesties bespreken met hun telers en de NEPG is daarom een voorstander van een algemene Pan-Noordwestelijke Europese benadering. Dit droge seizoen en de verandering van het klimaat vormen ook een uitdaging voor de totale aardappelketen om de contracten en marktrisico's voor de nabije toekomst te heroverwegen. Nu komen alle risico’s voor rekening van de telers, zo stelt NEPG.

De NEPG stelt de COPA Aardappelwerkgroep van de EU voor om besprekingen aan te gaan met EUROPATAT (European Potato Traders Association) en EUPPA (European Potato Processors Assosation).