Op D'n Aoverstep doet iedereen mee

De ouders van Jan Tackenkamp hadden een Gelderse T-boerderij in Neede en hielden als hobby wat paarden en schapen. Nadat hun kinderen uit huis waren, zijn ze met een zorgboerderij begonnen en zo is in 2003 D'n Aoverstep ontstaan. Jan is in 2013 in het bedrijf gekomen.

'We hebben een terrein van zo'n 10 hectare en dat wilden mijn ouders graag bestemmen voor plattelandsvernieuwing', zegt Tackenkamp. 'Zorgboerderijen waren in 2003 nog een vrij nieuw verschijnsel. De eerste periode ging het om twee dagen per week met drie deelnemers, maar dat aantal groeide al snel. Nu hebben we circa 90 deelnemers die verspreid over zes dagen hier komen voor dagbesteding.'

Ouderen en jongeren

De deelnemers van D'n Aoverstep bestaan enerzijds uit ouderen met aandoeningen als dementie en niet-aangeboren hersenletsel en anderzijds uit jongere mensen met psychosociale, psychiatrische of fysieke problemen. 'Dat is organisch gegroeid', legt Tackenkamp uit. 'We zijn begonnen met de Schoppe voor ouderen, maar we merkten dat de vraag naar zorgverlening veel groter was. We zien dat beide groepen elkaar kunnen versterken en dat er synergie ontstaat als ze elkaar helpen.'

D'n Aoverstep heeft ongeveer 25 personeelsleden die een opleiding in de zorg hebben. Daarnaast staan zo'n 30 vrijwilligers medewerkers en deelnemers bij. 'We hebben bijvoorbeeld duofietsen, waarmee vrijwilligers met cliënten gaan fietsen. Beweging en de gang naar buiten vinden we heel belangrijk', zegt Tackenkamp.

'We bereiden dagelijks een maaltijd voor zo'n zestig mensen en gebruiken zoveel mogelijk onze eigen producten. Dat is ook onderdeel van de dagbesteding. Wat voorop staat is dat we willen dat mensen zoveel mogelijk zelf doen. Sociale interactie en het stimuleren van vaardigheden zorgen ervoor dat mensen weer mee kunnen doen in de maatschappij.'

Geen productiebedrijf

Het zorgerf is bewust geen commercieel productiebedrijf. Tackenkamp: 'Afzet is een vak op zich en geen van onze mensen heeft de ambitie om zich daarmee bezig te gaan houden. Ik kan enorm genieten van de activiteiten hier en cliënten melden zich in het algemeen zelf aan. We geven hier wekelijks rondleidingen.'

D'n Aoverstep werkt intensief samen met consulenten van de acht gemeenten in Twente en de Achterhoek waarmee het bedrijf een contract heeft. 'Ze hebben ieder hun eigen regels en daarnaast hebben we met het Zorgkantoor te maken. We hebben weinig deelnemers met een persoonsgebonden budget.'

Tackenkamp heeft een aantal jaren in de financiële dienstverlening gewerkt. 'Ik heb geen agrarische achtergrond maar met de huidige wet- en regelgeving in de zorg is er veel bureauwerk te doen.'

Om aan te sluiten bij de behoefte en interesse van cliënten heeft het bedrijf ook een activiteitencentrum met een atelier en een cadeauwinkel in het dorp. Bijzonder is de woonvoorziening voor 16 personen. 'Het grootste deel van de bewoners komt hier overdag voor activiteiten.'

Eigen kweker

D'n Aoverstep kweekt aardbeien, aardappelen, tomaten, komkommer, prei, uien, pompoenen en andere groenten. Sinds vijf jaar zorgt kweker Aileen Goldewijk-Rupert voor het teeltplan en de aankoop van het uitgangsmateriaal. De keuze voor de geteelde gewassen gebeurt in samenspraak met de cliënten.

De liefde voor tuinieren is bij Aileen Goldewijk-Rupert als hobby ontstaan. 'Ik heb van mijn hobby mijn werk kunnen maken. Al dacht ik dat mijn hart vooral bij de tuin lag, heb ik wel net een opleiding in de maatschappelijke zorg afgerond. De combinatie van de tuin en de mensen is me op het lijf geschreven.'

Goldewijk heeft geen met vaste werktijden. 'Voordat de gasten om 10 uur op de tuin beginnen, doe ik alvast de dingen zij niet kunnen. En bij storm, regen en onweer kom ik in het weekend terug.

'Plannen is ook een uitdaging', ervaart Goldewijk, 'omdat deelnemers zich vaak op het laatste moment afmelden. Maar ik heb veel plezier in mijn werk, waarin ik alle vrijheid krijg. Ik maak zelf een teeltplan en ben voortdurend op zoek naar verbetering. Ik vind het leuk om nieuwe dingen uit te proberen, waarbij je altijd weer een afweging moet maken tussen de voor- en de nadelen.'

Iedereen kan meedoen

'Het mooie is dat bijna iedereen kan participeren en dat werken op de kwekerij heel rustgevend kan zijn', zegt Tackenkamp. 'We werken biologisch en proberen zoveel mogelijk zelfvoorzienend te zijn. Voor deelnemers is stabiliseren vaak het doel en dat doen we door weinig druk uit te oefenen. We leven tegenwoordig in een maatschappij waarin vooral gestuurd wordt op resultaat. Dat doen wij niet; als iets niet lukt, dan lukt het niet.'

Beschutte tuin

Het erf heeft meerdere tuinen waaronder de beschutte tuin met overzichtelijke bedden om in te spelen op de behoefte van een deel van de deelnemers. De anderen gaan aan de slag in een grotere tuin. Boeren uit de omgeving huren een aantal percelen van D'n Aoverstep omdat voor de deelnemers op dit moment 2 hectare voldoende is.

'We hebben de grond nog wel, dus we kunnen opschalen als we willen', zegt Tackenkamp. 'Eventueel willen we samenwerken met een kweker die op dezelfde manier werkt als wij. We zijn ook aan het experimenteren met zaken als mulching, met het bedekken van de bodem met karton of houtsnippers. Afhankelijk van hoe het verder loopt, willen we in de toekomst misschien een voedselbos aanleggen.'