Van zeugen naar 6.000 vleesvarkens

Al drie generaties lang zijn de Frederix's echte Limburgse varkenshouders. 'Opa had een gemengd bedrijf. Mijn vader deed in de jaren 80 de rundvee- en fruitteelttak weg en breidde uit in de zeugen', zegt Govert Frederix. Al vanaf 1975 had vader Frederix fokzeugen. In 1980 breidde hij uit met zijn subfokbedrijf van 250 naar vijfhonderd zeugen, voor die tijd een fors bedrijf.

Frederix wilde als kind al varkensboer worden. Hij deed eerst de LAS in Venray en daarna de MAS in Horst. Vanaf zijn twintigste mocht Frederix meebeslissen over het bedrijf. Omdat de vader van Frederix vijfhonderd fokzeugen had, hoefde hij in de jaren daarna niet uit te breiden.

In 2001 nam Frederix het bedrijf, en dus ook de oude boerderij in Wanssum, over van zijn vader die zelf in het dorp woonde. Direct na de overname ging hij uitbreiden. 'Maar ook qua aanpak veranderde ik de strategie. Onze fokgelten werden eerst namelijk op 23 kilo verkocht. Door ze dekrijp te verkopen, zouden we er nog meer voor kunnen krijgen. We bouwden speciaal daarvoor een stal voor 2.000 opfokzeugen.'

Verplaatsen en andere tak

In die tijd liep de verkoop van hun gelten super, de dieren waren gewild. In 2010 krijgen Govert Frederix en zijn vrouw Susanne te horen dat ze hun bedrijf, in het kader van gebiedsontwikkeling, moeten verplaatsen. Bijkomend probleem is dat rond 2011 in de zeugenhouderij een crisis ontstaat, waardoor de afzet van de gelten steeds moeilijker wordt. Vandaar dat ze in 2011 abrupt stoppen met de productie van fokgelten en overstappen op vermeerdering. Een deel van de vleesvarkens mesten ze zelf af.

Terwijl Noud Albers, makelaar bij Arvalis, de onderhandelingen voert voor de bedrijfsverplaatsing, komen er in totaal vijfhonderd zeugen en 2.000 vleesvarkens in de stallen waar voorheen de fokzeugen en -gelten lagen. Frederix: 'Belangrijkste reden om Arvalis om hulp te vragen, was onder meer de kennis van de regio.' De gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum betekende voor de familie concreet dat er ter hoogte van de boerderij een haven zou worden ontwikkeld. De akkerbouwgronden zouden grotendeels gaan fungeren als hoogwatergeul voor de Maas.

'Noud wist dat grond te koop was op het Vosseveen in Oirlo en voerde namens ons de onderhandelingen. Daarnaast voerde hij voor ons de onderhandelingen rondom de verkoop van de oude bedrijfslocatie', laat de veehouder weten. Achteraf bezien vindt de familie Frederix dat de overheid hen wel wat vlotter had kunnen uitkopen.

Oude locatie leegdraaien

Terwijl de afgelopen weken de eerste afdelingen vleesvarkens op de nieuwe locatie werden gevuld, draait de familie de oude locatie in Wanssum momenteel leeg. Frederix: 'Op 1 januari 2018 zijn we op de oude locatie gestopt met het insemineren van de zeugen. De planning is dat we rond 1 oktober van dit jaar volledig leegstaan daar.'

In december 2017 werden alle aan- en verkoopcontracten bij de notaris ondertekend. Vanaf dat moment kon de familie dus ook met de bouw van de twee vleesvarkensstallen beginnen. Bij de bouw van de stal werd rekening gehouden met het produceren voor het Beter Leven-keurmerk, 1 ster. Er kwamen daglichtstraten in beide stallen en elk dier heeft minimaal 1 vierkante meter leefoppervlak. Ook komen er binnenkort strokokers als afleidingsmateriaal in de stallen.

Frederix: 'Die minimaal 1 vierkante meter per dier was niet zo'n probleem, dat moesten we voor de Maatlat Duurzame Veehouderij toch al doen.' De twee stallen moesten van de verzekeraar overigens minimaal 10 meter uit elkaar liggen, in verband met de brandveiligheid. Verder moest er per 1.500 vleesvarkens een apart brandcompartiment komen.'

Alleen ledverlichting

Bijzonder is dat in alle ruimtes uitsluitend ledverlichting zit. 'Over de ledverlichting zijn we goed te spreken. In de afdelingen zit niet-dimbare verlichting, in de afleverruimte wel dimbare', zegt Frederix.

Achter beide stallen zitten in totaal vier gecombineerde luchtwassers van Inno+. De chemische wasser haalt de ammoniak uit de lucht, de biologische wasser haalt de geur uit de stallucht. In beide nieuwe stallen is tevens het Hotraco Agri Thomas®-systeem geïnstalleerd, een nieuw automatiseringssysteem voor de varkenshouderij.

Frederix: 'Via de Hotraco-app kan ik alle instellingen inzien en wijzigen, ook de verlichting. En ik kan alle aan het Thomas®-systeem gekoppelde regelcomputers bedienen.' De stal is zeer goed geïsoleerd, volgens een hoge isolatieklasse. Daardoor werkt de plafondventilatie erg goed.'