Veldboon een 'heldboon' voor feed en food

West-Europa zit volop in een eiwittransitie. Landelijke en regionale overheden zetten erop in door middel van subsidies. Wie in het vegaschap kijkt, ziet steeds meer vleesvervangers verschijnen die rijk aan eiwit zijn. Bovendien willen Nederlandse bakkers en de diervoedingsindustrie minder afhankelijk worden van soja-import.

De deelnemers van het project 'Veldbonen keten praktijk innovatie' zien een kans voor akkerbouwers om de veldboon te herintroduceren. Bij het project zijn akkerbouw- & fruitteeltbedrijf De Kortenhof, AgruniekRijnvallei, Frank Food Products, Bobeldijk Food Group en bakkerij Fuite betrokken.

Boerenveldmiddag over veldbonen

Vorige week vrijdag werd een boerenveldmiddag over veldbonen georganiseerd bij De Kortenhof in Erichem. Het doel is onder meer om de deze boon meer bekendheid te geven. Dat doel wordt enthousiast ontvangen. 'Maak van de veldboon een heldboon', stelt Jeroen Willemsen van de Green Protein Alliance.

De deelnemende partijen ontwikkelen nieuwe food- en feedtoepassingen voor de veldboon. Verder proberen ze het areaal veldbonen in Nederland in gelijke tred te laten ontwikkelen met de vraag. Volgens projectleider Jolijn Zwart-van Kessel heeft de veldboon teelttechnisch gezien meerdere voordelen ten opzichte van de sojaboon.

'De bonen van de sojaplant groeien dichter op de grond. Het maaibord kan niet zo laag komen. Daardoor mis je bij soja 10 procent van de oogst. Bovendien wortelt de veldboon dieper in de grond en heeft deze een stevigere stengel. Doordat het een opener gewas is, kun je het droger oogsten. De oogstzekerheid is groter.'

Stikstofbolletjes

Ook voor de bodem heeft de veldboon volgens akkerbouwer Hans van Kessel positieve eigenschappen. 'De veldboon heeft een mooie wortelstructuur die goed is voor de bodem. Bij de wortels worden stikstofbolletjes gevormd die als een soort kunstmest werken. Ze geven stikstof af. De veldboon is zelfvoorzienend als het om de stikstofvoorziening gaat en is ook ideaal voor een volggewas.'

In het project wordt de hele boon gebruikt. Carrie Lucassen van Frank Food Products, een groothandel in bakkerijgrondstoffen, gaat de boon fractioneren om de verschillende delen, het eiwit en zetmeel, los van elkaar te kunnen toepassen.

Voor bakkerij Fuite is de bleke eiwitkleur van veldbonen van belang. De Nederlandse consument wil namelijk dat witbrood ook echt wit is. De bakkerij ziet dat hun 'Fitbrood' steeds populairder wordt. Dat brood bevat 100 procent meer eiwit dan gangbaar volkorenbrood.

Meer eiwit van eigen land

Voerleverancier AgruniekRijnvallei ziet mogelijkheden om met veldbonen meer eiwit van eigen land te halen. Veldbonen hebben de hoogste eiwitopbrengst per hectare van alle eiwitgewassen in Nederland. De veldboon past daarnaast prima in de toenemende vraag naar gmo-vrije diervoeding. Veldbonen kunnen worden ingekuild en er kunnen balen van worden gemaakt.

Volgens onderzoeker Ruud Timmer van Wageningen University & Research zijn opbrengst, kwaliteit en smaak belangrijke aspecten in het onderzoek naar veldbonen. 'Met name voor foodtoepassingen is de smaak erg belangrijk. We kijken bijvoorbeeld naar welke soorten geschikt zijn voor een vegaburger. En past elke boon wel in veevoer?'

Uitdagingen

Voor de veredeling liggen er nog grote uitdagingen, maar het kan hard gaan, denkt ZLTO-projectleider Plant Henny van Gurp. 'Bedenk maar eens hoe snel de maisrassen ontwikkeld zijn. Ook qua chemie hebben veldbonen niet veel nodig. Ze passen prima als vierde gewas.'