'Dorpsboeren' kijken uit naar bedrijfsverplaatsing

Het patroon van klinkers gaat onverminderd door, maar het rijtje huizen houdt ineens op. De open plek die daardoor ontstaat, markeert de erfopgang van de boerderij, gebouwd in 1568 en gelegen midden in het dorp Santpoort-Zuid. Inmiddels doorkruist een spoorlijn het land, dat aan de achterkant wordt begrensd door de N208, de rondweg die om Haarlem heen draait.

Vleesveehouder Wouter Hartendorf wijst naar de boerderij en de schuur ernaast. 'Deze monumentale panden zullen blijven staan. De rest gaat plat en wij verhuizen naar de andere kant van de spoorlijn. Als er tenminste een bedrijf blijft bestaan dat te verplaatsen is.'

Schoonvader

In de jaren tachtig kwam de bedrijfsverplaatsing voor het eerst ter sprake. Hartendorfs schoonvader, Joop Sintenie, kreeg toentertijd al geen hinderwetvergunning meer voor zijn melkveehouderij. Het bedrijf stond te dicht op de omliggende woningen. De familie was genegen het bedrijf te verplaatsen naar achteren, maar daarvoor was een ontsluitingsweg nodig. Die drempel was voor de overheid toen te hoog.

De situatie werd gedoogd, maar voor Sintenie betekende dit het einde van zijn melkveehouderij. Uitbreiding was niet mogelijk. In 1997 switchte hij daarom naar zoogkoeien. Dat gaf hem meer ruimte, maar de strijd om de bedrijfsverplaatsing bleef onverminderd voortduren.

Zijn dochter en schoonzoon zetten de strijd voort. In 2012 zijn ze in firma gegaan. Ze hebben inmiddels 50 zoogkoeien, 40 fokooien en enkele pensionpaarden. Het vlees van het eigen bedrijf verkopen ze aan huis. 'We willen hier blijven boeren. Ik vind het belangrijk dat het landschap open blijft', zegt Hartendorf. 'Als wij nu opgeven, hebben mijn schoonouders de strijd voor niets gevoerd.'

Bestemmingsplan

Gemeente Velsen wil de boerenfamilie graag in de gemeente houden en heeft het bestemmingsplan aangepast. 'Als het goed is, kunnen we in 2019 gaan bouwen, maar een buurman probeert ons op de huidige plek kapot te krijgen en de nieuwe plek tegen te houden. Het gedoe over de huidige plek ligt nu bij de Raad van State.'

Die buurman is de enige, die het bedrijf liever ziet vertrekken. De rest van de buurt applaudisseert alleen maar, stelt de vleesveehouder. 'Iedereen kent ons. Ze vinden het leuk, zo'n klein familiebedrijf hier. Als ik met de veewagen door het dorp rijd, wordt er gezwaaid. Ze maken nog net geen foto.'

Waardering

De ondernemer stelt zijn bedrijf dan ook graag open voor burgers. 'Ik vind het goed dat mensen zien hoe het er hier aan toegaat. Het is een kans om uit te leggen hoe de boer werkt en ik hoop daardoor meer waardering te kweken voor de hele agrarische sector.'

Hartendorf houdt Marchigiana-koeien, een Italiaans ras dat bekend staat om het natuurlijk afkalven, goede moedereigenschappen en de hardheid om minimaal die acht maanden per jaar buiten te staan. Zijn schapen zijn Zweedse Gotlandpelsschapen, een ras dat in Nederland weinig voorkomt.

Wachtlijst

De ondernemer begon in 2012 met de verkoop van vlees. Sindsdien is er altijd een wachtlijst. Restaurants en chef-koks vragen naar zijn vlees, maar hij verkoopt alleen aan particulieren. 'De vraag is groot, maar ik wil het authentiek houden. Het verhaal moet blijven kloppen, dus ik ga geen vlees van andere boeren aankopen.'

Sinds 1 januari is de van huis uit agrarisch specialist volledig op het vleesveebedrijf komen werken. Hartendorf haalt er een volwaardig inkomen uit. Dat is in Nederland meer uitzondering dan regel, stelt de ondernemer. Het lukt dankzij de omringende consumenten. 'Zonder bebouwing had de vleesverkoop aan huis niet zo goed gelopen. We hebben de burger nodig.'

Rekening houden

Toch blijft het bewerkelijk en arbeidsintensief. Midden in het dorp boeren betekent dat de ondernemer rekening moet houden met de buurt. De stallen spuit hij elke keer weer schoon om hordes vliegen te voorkomen en 's nachts kan hij niet met een ronkende trekker aan het werk gaan. Omdat de grupstal ook stamt uit 1568, gaat het uitmesten en het hooi voeren nog met de hand.

'We kijken daarom erg uit naar de bedrijfsverplaatsing. Dan kunnen we een nieuwe potstal bouwen en meer ruimte creëren.'

Hartendorf heeft een vergunning voor 70 zoogkoeien, 50 fokooien en 36 pensionpaarden. Het is nu wachten op de uitspraak van de Raad van State, maar hij heeft goede hoop. 'Ik droomde dat we hadden gewonnen.'

LTO Noord

Behalve vleesveehouder is Wouter Hartendorf voorzitter van LTO Noord Noordzeekanaalgebied. Het is de jongste LTO Noord-afdeling van West-Nederland met behoorlijk wat pittige dossiers in handen. Zo is het tracé A8-A9 een heethanger op de agenda. Vicevoorzitter Gerland Glijnis is directbetrokkene. De Heemstedevariant ligt dwars over een van de twee woonhuizen op zijn erf. 'Na de uitspraak van Unesco is het oorverdovend stil.'

Dat geldt ook voor de verbrakking van de polder Westzaan. 'Dat is een prestigeproject geworden voor de gedeputeerde, maar voor de boeren is het een en al onrust die boven het gebied hangt.' Daarnaast is de ganzenproblematiek een veelbesproken onderwerp.

Versnipperd

'Het zijn allemaal onderwerpen waar ook de landelijke politiek meekijkt. Dat het gebied erg versnipperd is – het telt tien gemeenten – maakt het er niet makkelijker op. We moeten thuis ook nog onze bedrijven runnen en het is de kunst om iedereen betrokken te houden, maar we doen ons best. We zijn jong. Aan ambitie ontbreekt het niet.'