Wordt elke melkveehouder robotmelker?

Veel melkveehouders vinden het systeem van twee keer per dag melken makkelijk; je weet waar je aan toe bent en personeel dat in een melkstal kan melken is eenvoudiger te vinden dan personeel voor een robotbedrijf. Vooral voor grote bedrijven is dit een belangrijke reden om traditioneel te blijven melken, maar ook melkers worden schaarser.

• Lees ook: Zes trends in de melkveestal

De oplossing is een melkstal waarin het voorbehandelen en aansluiten van de melkstellen automatisch gaat. Zo is het werk minder belastend en zijn minder mensen in de melkput nodig. De melker wordt een soort 'controller' van het melkproces. Met deze manier van automatisch melken, hoeven melkveehouders hun bedrijfsproces niet te veranderen om het te kunnen uitvoeren.

AMR-robotrotor

In 2011 werden op een Zweeds melkveebedrijf voor het eerst koeien gemolken in de AMR-robotrotor, ontwikkeld door DeLaval. Deze 'draaiende' melkrobot heeft een capaciteit van negentig koeien per uur, ruwweg voldoende om achthonderd koeien tweemaal daags te melken. Het melken neemt dan wel zo'n 18 uur per dag in beslag.

In 2015 installeerde Gea in Duitsland de eerste Dairy ProQ-robotrotor. In groepen worden de koeien naar de wachtruimte gebracht en gemolken door de robotrotor. In de rotor is een 'operator' aanwezig om bij te springen bij calamiteiten. Iedere melkstand heeft een eigen aansluitarm. Daardoor heeft de robotrotor een hoge capaciteit, net zo hoog als die van een normale buitenmelker waarin handmatig wordt gemolken.

Batch milking

Capaciteit is bij batch milking (melken in groepen op vaste tijden) een voorwaarde om niet 's nachts te hoeven melken. De grootste Dairy ProQ telt tachtig stands en melkt vierhonderd koeien per uur. Dat is nagenoeg evenveel als de capaciteit van de AMR.

Begin dit jaar werd op een Duits melkveebedrijf met bijna vijfhonderd koeien een 2x10-melkstal vervangen door twaalf Fullwood Merlin M2-melkrobots, opgesteld in een halve cirkel met erachter een ronde wachtruimte.

In groepen van honderd worden de koeien door een medewerker naar de wachtruimte gebracht. In een uur wordt de groep gemolken. Via een terugloopgang gaan alle koeien terug naar de naastgelegen stal waar twee selectiepoorten ze naar de juiste groep leiden. In vijf uur zijn alle koeien gemolken.

Grote investering

Twaalf melkrobots zijn een grote investering, maar deze vorm van automatische batch milking heeft een groot voordeel: hier worden de koeien daadwerkelijk gemolken zonder melkers in de melkstal.

Er hoeft ook geen 'operator' of 'controller' aanwezig te zijn tijdens het melken. Normaal melken deze Merlin M2-robots immers ook alleen en er is geen draaiend platform wat de calamiteitenkans verlaagt. Eén medewerker verzorgt hier in vijf uur tijd het melkproces en de werkzaamheden rondom het melken.

Ervan uitgaande dat een Merlin M2 zo'n 90.000 euro kost, is duidelijk dat de investering in een melkcarrousel voordeliger was geweest. Maar het vinden van goede melkers is kennelijk een groot probleem.

Kennis van melker vervangen door robots

Traditionele melkrobots herkennen zelf mastitismelk aan de hand van geleidbaarheid en kunnen melk separeren. Ook voor dergelijke processen en handelingen is de kennis van de melker vervangen door robots. Bij de opstelling met de twaalf melkrobots zoals hiervoor beschreven, kan ook Fullwoods CrystaLab worden toegevoegd. Daarbij bepaalt de robot de gehalten van de melk.

In een systeem met twaalf melkrobots is dat goedkoper dan in bijvoorbeeld een carrousel met veertig plaatsen, omdat veel minder sensoren nodig zijn. Batch milking kan dus de drempel verlagen voor het dagelijks verzamelen van meer data.

Een vorm van batch milking voor slechts één diergroep is in de staltekening hieronder te zien. Alleen de behandelkoeien worden tweemaal daags in een batch gemolken op de drie robots die anders de koeien in het strohok melken. De behandelkoeien worden twee keer per dag vanuit de separatieruimte naar de voorwachtruimte gebracht en gemolken.

Auteur: Wilbert Beerling,Veehouderij Techniek