Precisielandbouw op Zeeuwse akker

De Zeeuwse akkerbouwer past sinds enkele jaren precisielandbouw toe op een van zijn percelen. 'Ik zie wel dat het werkt en heb er een goed gevoel bij', zegt hij. 'Het kan ook geen kwaad, al blijf ik mijn boerenverstand gebruiken.'

Maarten Janse (36) is in 2004 aan de Hogere Agrarische School in Dronten afgestudeerd. Samen met broer Hubrecht (45) Janse heeft hij een maatschap. Hubrecht bestiert de zilte teelten en boerderijwinkel en Maarten het reguliere, 60 hectare metende akkerbouwbedrijf en de landschapscamping. Die is inmiddels uitgegroeid van vijftien tot 75 plaatsen. Ten tijde van dit gesprek was Janse druk met snoeien, grasmaaien en de vernieuwing van het toiletgebouw.

Heterogene bodemsamenstelling

Aardappels en suikerbieten vormen de hoofdmoot op het akkerbouwbedrijf. Daarnaast verbouwt hij tarwe, graszaad en suikermais. Kenmerkend voor het enkele kilometers buiten Wolphaartsdijk gelegen akkerbouwbedrijf is de heterogene bodemsamenstelling. De grond ligt direct aan het Veerse Meer en is pas rond 1968 ingepolderd.

Zelf spreekt Janse van een van de jongste stukjes Nederland. Het gebied bestond voordien uit slikken en schorren. De bodem bestaat hier zodoende uit jonge zeeklei. 'Op een perceel is de bodemkwaliteit erg wisselend en dat maakt precisielandbouw interessant', zegt Janse. Ook hier verbouwt hij aardappelen en past hij variabele bemesting toe met zowel organische als anorganische mest.

Hightechsensing-project

Drie jaar geleden maakte Janse via zijn lidmaatschap van het Zeeuws Agrarisch Jongerencontact (ZAJK) al kennis met een hightechsensing-project. Binnen dit project worden beelden gemaakt van de aardappelen. 'Deze beelden en informatie uit plaatsspecifiek grondonderzoek, bladsteeltjesonderzoek, opbrengstbepaling en een bodemscan zorgen voor een mooi totaalbeeld', zegt hij.

In 2016 startte hij met aansturing van zijn eigen werktuigen en die van het loonbedrijf, met de verkregen informatie. De beelden worden gemaakt door een satelliet, drone of helikopter. Als het kan werkt hij met satellietbeelden en anders met beelden vanuit een helikopter. De satellietbeelden komen eens per week binnen. 'Als er te veel bewolking hangt, zorg ik voor beelden vanuit de lucht', zegt Janse.

Inzicht in verschillende factoren

De beelden geven inzicht in factoren als groeiverloop, bladmassa en grondstructuur. Janse toont wat kaarten uit 2017. 'Het is zwaardere grond. Het voorjaar bleef lang droog, maar toen er eenmaal genoeg vocht was gevallen, was er sprake van een explosieve groei. Ik kan zien waar de grond vaster is, of de plekken waar ik zelf overheen ben gedraaid met de trekker.'

Op een deel van het perceel is de grond lichter. De beelden maken dat duidelijk. Daar gebruikt Janse minder pootgoed dan op de zware grond. 'We zagen 4 procent meer stengels, maar ook 20 procent meer opbrengst per hectare. Uiteindelijk lag de opbrengst aan aardappels daar 16 ton hoger. Op zwaardere grond hebben we vaak meer opbrengst. Dit jaar voeren we een nulmeting uit. Eerder zijn we vooral op onze ervaring afgegaan.'

Taakkaart

Op basis van de verkregen beelden wordt een taakkaart opgesteld die op de pootmachines van loonbedrijf Gebroeders Van den Dries uit 's-Heerenhoek wordt ingevoerd. Dit bedrijf zit op een lijn met Janse en staat volgens hem open voor nieuwe technologische ontwikkelingen.

Met de taakkaart op de machine kan plaatsspecifiek worden bepaald hoeveel pootgoed en gewasbeschermingsmiddelen nodig zijn, maar ook welk type en welke hoeveel bemesting nodig is. Ook laten de beelden zien waar en of de aardappelplanten aan het afsterven zijn.

Eigen drone

Voorlopig beperkt Janse deze vorm van precisielandbouw tot de aardappelteelt. Voor tarwe worden de taakkaarten alleen gebruikt voor de stikstofbemesting. Bij het zaaien luistert de hoeveelheid zaad minder nauw dan bij de aardappelen.

Janse: 'Bij aardappelteelt is het hoogste rendement eruit te halen. Voor suikerbieten is werken met taakkaarten technisch wel mogelijk, maar het gaat dan vooral om gewasbescherming en herbiciden. Dat heb ik nog niet toegepast.'

De Zeeuwse akkerbouwer verwacht dat precisielandbouw en robotisering verder zullen oprukken. Zelf beschikt hij ook over een drone die beelden kan maken. Het is meer uit liefhebberij, maar de beelden die hij ermee maakt, zet hij op sociale media. Je vindt hem bijvoorbeeld op YouTube via de zoekopdracht 'Maarten Janse aardappels rooien'.