Precisielandbouw groeit in breedte en diepte

Als het gaat om precisielandbouw in de aardappelteelt, heeft akkerbouwer Jacob van den Borne uit Reusel veel ervaring. Reden voor de Landbouwbeurs Noord en Centraal Nederland (LNCN) om hem uit te nodigen voor de themadag aardappelen vorige week in Dronten.

Van den Borne teelt samen met zijn broer Jan op zo'n 150 percelen aardappelen met een grootte van gemiddeld ongeveer 3 hectare. Vaak gaat het om veelhoekige percelen.

Doel

'Bij de overname van het bedrijf in 2006 hebben we als doel gesteld om meer kilo's van een hectare te halen en de overlap bij de bewerkingen eruit te halen. De overlap was zo'n 11 tot 13 procent en dat heeft onder andere gevolgen voor gewasbescherming, het aantal uren arbeid en de slijtage. Sectiebediening en autopilot hebben we in circa drie jaar terugverdiend.'

Precisielandbouw gaat een stap verder. Van den Borne definieert het als op het juiste moment en op de juiste plek de juiste teeltmaatregelen uitvoeren. Hij past in de hele cyclus van een gewas aardappelen precisielandbouw toe. Dat begin bij het scannen van de bodem en eindigt bij het meten van de opbrengst.

Vaste rijpaden

Bij precisielandbouw hoort op termijn ook het zoveel mogelijk werken vanaf vaste rijpaden, vindt de Brabander. 'Nu passen we de platwalsstrategie toe. We rijden met onze machines overal op het perceel. In de wereld is dat een unieke strategie. Door de hoge opbrengstpotentie in Nederland kunnen we ons blijkbaar een opbrengstdaling van 7 procent veroorloven.'

Tijdens het groeiseizoen verzamelt de akkerbouwer gewasdata met satellieten, drones en sensoren op machines. Daarnaast bemonstert hij het gewas. Dit geeft informatie over biomassa en de stikstofopname. Van den Borne vindt dat niet voldoende. 'Met nieuwe sensoren zijn thermische data van een gewas te verzamelen. De temperatuur van het gewas geeft inzicht in de gezondheid van de aardappelen.'

Mest en gewasbescherming

De ondernemer gebruikt de data om binnen een perceel variabel kunstmest te strooien en gewasbeschermingsmiddelen in te zetten. 'Wanneer je bemesting en gewasbescherming in één werkgang wilt combineren, kloppen de doseringen niet meer. Wij hebben een tweetanksysteem, waardoor we goedkope en dure middelen van elkaar kunnen scheiden. Door de middelenreductie kunnen we de investering in drie à vier jaar terugverdienen.'

De opbrengst binnen een perceel kan bij hetzelfde management variëren van 20 tot 80 ton aardappelen per hectare. 'Er is dus nog potentie om de opbrengst te verhogen. Ik denk dat de verschillen in de toekomst nog groter worden. Op de beste stukken van een perceel is de opbrengst makkelijker te verhogen dan op de slechte plekken.'

Bewaring

Precisielandbouw richt zich tot nu toe vooral op het groeiseizoen. Van den Borne ziet ook mogelijkheden in de bewaring. 'We doen veel moeite om met precisielandbouw de opbrengst in 120 dagen met bijvoorbeeld 10 procent te verhogen, terwijl we weinig weten van wat er in de bewaring gebeurt. Zelf heb ik bewaarverliezen van 3 tot 13 procent. In de bewaartechniek kunnen we dus nog flinke stappen zetten.'

De akkerbouwer wil de data van het perceel en de aardappelen combineren met die van sensoren in de bewaring. Hij werkt hierbij samen met Tolsma-Grisnich. 'Met de informatie van het perceel, de groei van het gewas en het moment waarop het dood is gemaakt, kunnen we bijvoorbeeld vaststellen hoe oud de aardappelen fysiologisch zijn. De techniek is er om die data te gebruiken in de bewaarperiode.'