Gemeente kan arbeidsmigrant niet weren

Dat zegt projectmanager Harm Hermant, deskundig op het gebied van huisvesting en gebiedsontwikkeling, in reactie op berichtgeving van dagblad Trouw deze week. Volgens het dagblad zijn diverse gemeenten bezig om regels op te stellen die moeten voorkomen dat te veel Oost-Europese arbeidsmigranten zich vestigen in hun gemeente. Dat is belangrijk om woonwijken leefbaar te houden. Als voorbeeld worden de gemeenten Tiel, Zaltbommel, Maasdriel en Zuidplas genoemd.

Volgens Hermant, die hierover onder meer gemeente Putten en Regio Noord Veluwe heeft geadviseerd, is het een ingewikkeld vraagstuk omdat betrokken partijen vaak verschillende en meerdere belangen hebben. Zo zijn werkgevers vaak ook verhuurder en hebben gemeenten ook een economisch belang en maatschappelijke verantwoordelijkheid voor de arbeidskrachten. 'Het zijn wel ónze arbeidsmigranten die fatsoenlijk gehuisvest moeten worden. Ze dragen bij aan de lokale economie en besteden bijvoorbeeld ook hun geld bij de plaatselijke supermarkt.'

Auto's

In woonwijken ervaren omwonenden vaak overlast van arbeidsmigranten uit landen als Polen, Roemenië en Bulgarije. Acht Polen in een huis betekent dan vaak ook overlast en veel auto's voor de deur met een Pools kenteken. Hermant: 'Ook al worden deze klachten soms door sentimenten gevoed, je moet ze als gemeente serieus nemen. Het helpt dan om de problemen open te bespreken met de (ver)huurders en de omwonenden. De auto's kunnen misschien ook wel geparkeerd worden op een parkeerplaats in de buurt en afspraken over tegengaan van overlast kunnen mogelijk worden gemaakt.'

Het aantal bewoners per huis of migrantenwoningen per straat te beperken lijkt Hermant lastig binnen de huidige wetgeving. 'Een gezin met tien kinderen mag je ook niet weren. Dan wordt het al gauw discriminatie. Het lost bovendien weinig op omdat ze dan naar de buurgemeenten gaan, het zogenaamde waterbedeffect. Alleen als er grote overlast is kan de gemeente handhavend optreden. De burgemeester heeft dan mogelijkheden om in te grijpen. Maar dan is de situatie al geëscaleerd.'

Overlegstructuur

Beleidsadviseur Hein de Kort van LTO Noord denkt ook dat de mogelijkheden voor gemeenten beperkt zijn. Hij is zelf ook gemeenteraadslid voor gemeente Zaltbommel. Daar mogen sinds vorig jaar bedrijven maximaal 20 mensen huisvesten op het terrein zelf. 'Vaak hebben plattelandsgemeenten problemen met huisvesting. Niet alleen van arbeidsmigranten, maar ook van starters op de woningmarkt. Een goede overlegstructuur is belangrijk met werkgevers. Je wilt zoveel mogelijk de overlastsituaties beperken.'

Volgens De Kort kunnen gemeenten het probleem wel beïnvloeden door bijvoorbeeld nieuwbouw, waardoor de woningmarkt meer lucht krijgt. Daar zit ook veel ergernis bij inwoners van de gemeente. Hermant: 'Mensen die al jaren op een wachtlijst staan worden boos als arbeidsmigranten opeens wel onderdak hebben.'

Misbruik

Volgens Expertisecentrum Flexwonen wonen er ruim 400.000 arbeidsmigranten uit Oost-, Midden- en Zuid-Europa in Nederland. Huisvesting van arbeidsmigranten op het bedrijfsterrein van de werkgever kan een oplossing zijn, maar misbruik licht dan op de loer en het kan ook anderen woningzoekende aantrekken, stelt Hermant.

'In de loop van de tijd wordt er dan misschien ook wel verhuurd aan anderen. Het bestemmingsplan zal daarvoor dan (tijdelijk) moeten worden aangepast waarop de omwonenden bezwaar kunnen maken. Met huisvestingspartners investeren in (tijdelijke) alternatieve locaties en oplossingen geeft in dat geval op termijn veelal beter perspectief voor alle betrokkenen.'