Agrarische productiewaarde daalt bij harde brexit

In dit onderzoek wordt een schatting gemaakt van de impact van brexit op de agrarische handelspositie van Nederland voor met name vlees, zuivel en groenten op basis van twee mogelijke uiterste handelsscenario's die de toekomstige handelsrelatie van de EU met het VK simuleren. Beide scenario's gaan er vanuit dat het VK geen deel meer uitmaakt van de interne markt van de EU.

In het geval van een vrijhandelsakkoord (een 'zachte brexit') zijn er geen importtarieven; wel dienen douaneformaliteiten te worden afgehandeld. De Nederlandse exportvolumes naar het VK en naar de rest van de wereld zullen weinig veranderen in dit scenario.

Ook groei bij harde brexit

Een harde brexit, waarbij er geen afspraken zijn tussen de EU en het VK over een nieuwe handelsrelatie, heeft wel gevolgen voor de Nederlandse export. In dit scenario wordt teruggevallen op afspraken binnen de WTO en zal handel worden belemmerd door importtarieven en hogere handelskosten. Dan neemt de export van pluimvee- en rundvlees en van zuivel naar het VK af.
De uitvoer van varkensvlees en tomaten naar het VK neemt bij een harde brexit juist iets toe vanwege het prijsconcurrerend vermogen van het Nederlandse aanbod op de Britse markt en de sterkere prijsreacties van productie (en export) in andere EU-lidstaten.

De uitkomsten van dit WUR-onderzoek zijn gebaseerd op modelsimulaties, waarbij de uitgangspunten en beperkingen van het model de resultaten beïnvloeden. De scenario's houden geen rekening met Britse handelsakkoorden met derde landen (bijvoorbeeld de VS). Daarnaast is uitgegaan van een soepele afhandeling van douaneformaliteiten. Dat laatste vergt nog wel aanzienlijke investeringen aan zowel Britse als Nederlandse/EU-kant in systemen en menskracht, stellen de onderzoekers.

VK blijft grote afzetmarkt

De onderzoekers verwachten dat het Verenigd Koninkrijk ook na de brexit een belangrijke afzetmarkt voor de Nederlandse agrarische sector blijft. Wel blijft het volgens hen zaak om alternatieve markten te zoeken en om en de formaliteiten rond belasting, douane en inspecties in orde te brengen om de handelskosten zo laag mogelijk te houden.

Het VK is een belangrijke afzetmarkt voor met name Nederlandse pluimveevlees, bloemen, groenten en fruit. Bovendien worden aanzienlijke stromen van elders geïmporteerde grondstoffen na verwerking in Nederland verkocht aan Britse afnemers. In 2017 was de Britse markt goed voor 10 procent van de totale Nederlandse agrarische export.