0 procent afval realiseren, kan dat?

Snoeptomaatjes, wie kent ze niet? Bij Greenco bedachten ze het in 2005. Het was best een gewaagde stap. 'Mensen verklaarden ons voor gek', zegt Ab van Marrewijk, een van de grondvesters. Maar de Tommies hebben zich bewezen. Het concept van snackgroenten heeft het bedrijf doorgetrokken naar kleine komkommers en paprika's.

Greenco heeft verschillende locaties in Noord-Brabant, het Westland en Wieringermeer. Bij het bedrijf is het voorkomen van verspilling een continu proces.

'Geen afval' enorme uitdaging

'Onze ambitie is 0 procent waste', vertelt hij. 'Een product zien we ongeveer drie keer langskomen voordat we het verpakken. Klanten mogen nooit een reden hebben om te klagen. Wij willen dat onze producten perfect zijn.'

Als je de lat zo hoog legt dan is 'geen afval' een enorme uitdaging. 'Het is een leerproces', zegt Van Marrewijk. 'Enkele jaren geleden viel bij de productie gemiddeld 3 procent af doordat een vrucht te groot of te klein was, of een andere afwijking had. Door kwaliteitsmaatregelen in de teelt zitten we nu op 2 procent, maar we willen naar de 0 toe.' Wekelijks gaat tussen de 600 en 800 kilo tweederangs tomaatjes naar de soepfabriek. 'Daarbij komt best wat uitzoekwerk kijken. Zo is een gescheurde tomaat schimmelgevoelig. Die komt de soep niet in.'

Bovendien kent de soepenmarkt veel concurrentie. 'Al geldt dat volgens mij tegenwoordig voor bijna alle markten. Het is gewoon moeilijk om iets nieuws in de markt te zetten. Je moet eraan trekken. Zie maar eens iets te bedenken wat uniek is én financieel uitkan.'

Food Heroes

Voor de nodige inspiratie doet Greenco mee aan Food Heroes. Dit Interreg-project voor Noordwest-Europa draait om het verminderen van verspilling door businesscases te ontwikkelen. 'Food Heroes ondersteunt ons, geeft advies en onderzoekt subsidiemogelijkheden.' Op dit moment verkennen ze allerlei mogelijke toepassingen bij Greenco. 'Sappen, sauzen, verwerken, drogen; er komt van alles langs in onze zoektocht', vertelt Van Marrewijk. 'Het is een interessant proces, maar de weg is megalang.'

Ook op andere plekken doen ze hun best om voedselverspilling terug te dringen. Zo buigen 70 HAS-studenten zich momenteel over het ontwikkelen van festivalfood, waarbij ze gebruikmaken van voedselreststromen van telers.

Schoonheidsideaal

'De studenten bedenken creatieve oplossingen voor komkommers, zoete aardappels en winterrabarbers die niet aan het schoonheidsideaal voldoen', licht docent en coördinator Boukje Bakema toe. 'De betrokken telers zoeken frisse ideeën voor hun reststromen.' De opdrachtgevers voor het project komen uit het bedrijfsleven, behalve HAS Hogeschool. 'Zelfs Mojo Concerts is aangehaakt', vertelt Bakema.

Meerwaarde uit reststromen

Aan de studenten de taak om te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om meerwaarde te halen uit reststromen. 'Maar ook: waaraan hebben festivalbezoekers behoefte? Hoe lok je de bezoeker naar jouw foodconcept tussen het grote aanbod aan eten en drinken? Ga je actief communiceren dat het om klasse 2-producten gaat om de bewuste consument aan te spreken?'

Het bewustwordingsproces is volgens Bakema een belangrijk onderdeel van het voedselverspillingsvraagstuk. 'Gooi het gesprek open. Telers hoor ik zeggen: de retail wil mijn kromme komkommer niet. De retailer zegt dan: de consument wil het niet. En de consument weet van niks, want die is gewend aan rechte komkommers.'